aspell-mr-0.10/0000755000175000017500000000000010244604254015375 5ustar soumyadipsoumyadip00000000000000aspell-mr-0.10/info0000644000175000017500000000061410244604242016251 0ustar soumyadipsoumyadip00000000000000name_english Marathi name_native मराठी lang mr data-file u-deva.cset data-file u-deva.cmap author: name The janabhaaratii Team name-native जनभारती email janabhaaratii at ncst dot ernet dot in maintainer true copyright GPL url http://www.janabhaaratii.org.in version 0.10-0 source-version 0.1 complete false accurate true alias mr marathi dict: name mr add mr aspell-mr-0.10/mr.multi0000644000175000017500000000010610244604254017064 0ustar soumyadipsoumyadip00000000000000# Generated with Aspell Dicts "proc" script version 0.60.3 add mr.rws aspell-mr-0.10/README0000644000175000017500000000477710244604254016274 0ustar soumyadipsoumyadip00000000000000GNU Aspell 0.60 Marathi (मराठी) Dictionary Package Version 0.10-0 2005-05-24 Maintained By: The janabhaaratii Team (जनभारती) Copyright Terms: GPL (see the file Copyright for the exact terms) Wordlist URL: http://www.janabhaaratii.org.in Source Verson: 0.1 This word list is considered accurate but incomplete. This is the Marathi dictionary for Aspell. It requires Aspell version 0.60 or better. If Aspell is installed and aspell and prezip-bin are all in the path first do a: ./configure Which should output something like: Finding Dictionary file location ... /usr/local/lib/aspell Finding Data file location ... /usr/local/share/aspell if it did not something likely went wrong. After that build the package with: make and then install it with make install If any of the above mentioned programs are not in your path than the variables, ASPELL and/or PREZIP need to be set to the commands (with path) to run the utilities. These variables may be set in the environment before configure is run or specified at the command line using the following syntax ./configure --vars VAR1=VAL1 ... Other useful variables configure recognizes are ASPELL_PARMS, and DESTDIR. To clean up after the build: make clean To uninstall the files: make uninstall After the dictionaries are installed you can use the main one (mr) by setting the LANG environmental variable to mr or running Aspell with "--lang=mr". You may also chose the dictionary directly with the "-d" or "--master" option of Aspell. You can chose from any of the following dictionaries: mr (marathi) Whereas the names in parentheses are alternate names for the dictionary preceding the parentheses. The individual word lists have an extension of ".cwl" and are compressed to save space. To uncompress a word list use "preunzip BASE.cwl" which will uncompress it and rename the file to "BASE.wl". To dump a compressed word list to standard output use "precat BASE.cwl". To uncompress all word lists in the current directory use "preunzip *.cwl". For more help on "preunzip" use "preunzip --help". If you have any problem with installing or using the word lists please let the Aspell maintainer, Kevin Atkinson, know at kevina@gnu.org. If you have problems with the actual word lists please contact one of the Word lists authors as the Aspell maintainer does not maintain the actual Word Lists. Any additional documentation that came with the original word list can be found in the doc/ directory. aspell-mr-0.10/marathi.alias0000644000175000017500000000011010244604254020025 0ustar soumyadipsoumyadip00000000000000# Generated with Aspell Dicts "proc" script version 0.60.3 add mr.multi aspell-mr-0.10/configure0000755000175000017500000000465510244604254017316 0ustar soumyadipsoumyadip00000000000000#!/bin/sh # Note: future version will have a syntax something like # ./configure [OPTIONS] # Where OPTIONS is any of: # --help # --codes CODE1 ... # --sizes SIZE1 ... # --jargons JARGON1 ... # --extras EXTRA1 ... # --vars VAR1=VAL1 ... # which is why I warn when --vars is not used before VAR1=VAL1 # Avoid depending upon Character Ranges. # Taken from autoconf 2.50 cr_az='abcdefghijklmnopqrstuvwxyz' cr_AZ='ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUVWXYZ' cr_09='0123456789' cr_alnum=$cr_az$cr_AZ$cr_09 # also taken form autoconf case `echo "testing\c"; echo 1,2,3`,`echo -n testing; echo 1,2,3` in *c*,-n*) ECHO_N= ECHO_C=' ' ECHO_T=' ' ;; *c*,* ) ECHO_N=-n ECHO_C= ECHO_T= ;; *) ECHO_N= ECHO_C='\c' ECHO_T= ;; esac mode=none for option do case $option in --vars) mode=vars ;; *=*) if test $mode != vars; then echo "Warning: future versions will require --vars before variables are set" mode=vars fi # Taken from autoconf 2.50 envvar=`expr "x$option" : 'x\([^=]*\)='` optarg=`expr "x$option" : 'x[^=]*=\(.*\)'` # Reject names that are not valid shell variable names. expr "x$envvar" : ".*[^_$cr_alnum]" >/dev/null && { echo "$as_me: error: invalid variable name: $envvar" >&2 { (exit 1); exit 1; }; } #echo $envvar $optarg optarg=`echo "$optarg" | sed "s/'/'\\\\\\\\''/g"` eval "$envvar='$optarg'" export $envvar ;; --help) echo "Usage: ./configure [--help | --vars VAR1=VAL1 ...]" echo " Note: Variables may also be set in the environment brefore running config" echo " Useful vars: ASPELL ASPELL_PARMS PREZIP DESTDIR" exit 0 ;; *) echo "Error: unrecognized option $option"; exit 1 ;; esac done #echo $ASPELL if test x = "x$ASPELL" then ASPELL=aspell; fi if test x = "x$PREZIP" then PREZIP=prezip-bin; fi #echo $ASPELL echo $ECHO_N "Finding Dictionary file location ... $ECHO_C" dictdir=`$ASPELL dump config dict-dir` echo $dictdir echo $ECHO_N "Finding Data file location ... $ECHO_C" datadir=`$ASPELL dump config data-dir` echo $datadir echo "ASPELL = `which $ASPELL`" > Makefile echo "ASPELL_FLAGS = $ASPELL_FLAGS" >> Makefile echo "PREZIP = `which $PREZIP`" >> Makefile echo "DESTDIR = $DESTDIR" >> Makefile echo "dictdir = $dictdir" >> Makefile echo "datadir = $datadir" >> Makefile echo >> Makefile cat Makefile.pre >> Makefile aspell-mr-0.10/Copyright0000644000175000017500000000150310176162326017272 0ustar soumyadipsoumyadip00000000000000 GNU Aspell Marathi Word List Package Copyright 2005 Swapnil {Hajare,Sant} This program is free software; you can redistribute it and/or modify it under the terms of the GNU General Public License as published by the Free Software Foundation; either version 2 of the License, or (at your option) any later version. This program is distributed in the hope that it will be useful, but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. See the GNU General Public License for more details. You should have received a copy of the GNU General Public License along with this program; if not, write to the Free Software Foundation, Inc., 59 Temple Place, Suite 330, Boston, MA 02111-1307 USA aspell-mr-0.10/u-deva.cmap0000644000175000017500000003430210176002277017423 0ustar soumyadipsoumyadip00000000000000INTERNAL / N 334 0000 > 00 0001 > 01 0002 > 02 0003 > 03 0004 > 04 0005 > 05 0006 > 06 0007 > 07 0008 > 08 0009 > 09 000A > 0A 000B > 0B 000C > 0C 000D > 0D 000E > 0E 000F > 0F 0010 > 10 0011 > 11 0012 > 12 0013 > 13 0014 > 14 0015 > 15 0016 > 16 0017 > 17 0018 > 18 0019 > 19 001A > 1A 001B > 1B 001C > 1C 001D > 1D 001E > 1E 001F > 1F 0020 > 20 0021 > 21 0022 > 22 0023 > 23 0024 > 24 0025 > 25 0026 > 26 0027 > 27 0028 > 28 0029 > 29 002A > 2A 002B > 2B 002C > 2C 002D > 2D 002E > 2E 002F > 2F 0030 > 30 0031 > 31 0032 > 32 0033 > 33 0034 > 34 0035 > 35 0036 > 36 0037 > 37 0038 > 38 0039 > 39 003A > 3A 003B > 3B 003C > 3C 003D > 3D 003E > 3E 003F > 3F 0040 > 40 0041 > 41 0042 > 42 0043 > 43 0044 > 44 0045 > 45 0046 > 46 0047 > 47 0048 > 48 0049 > 49 004A > 4A 004B > 4B 004C > 4C 004D > 4D 004E > 4E 004F > 4F 0050 > 50 0051 > 51 0052 > 52 0053 > 53 0054 > 54 0055 > 55 0056 > 56 0057 > 57 0058 > 58 0059 > 59 005A > 5A 005B > 5B 005C > 5C 005D > 5D 005E > 5E 005F > 5F 0060 > 60 0061 > 61 0062 > 62 0063 > 63 0064 > 64 0065 > 65 0066 > 66 0067 > 67 0068 > 68 0069 > 69 006A > 6A 006B > 6B 006C > 6C 006D > 6D 006E > 6E 006F > 6F 0070 > 70 0071 > 71 0072 > 72 0073 > 73 0074 > 74 0075 > 75 0076 > 76 0077 > 77 0078 > 78 0079 > 79 007A > 7A 007B > 7B 007C > 7C 007D > 7D 007E > 7E 007F > 7F 0080 > 80 00A0 > 20 # compat 037E > 3B 0901 > 81 0902 > 82 0903 > 83 0904 > 84 0905 > 85 0906 > 86 0907 > 87 0908 > 88 0909 > 89 090A > 8A 090B > 8B 090C > 8C 090D > 8D 090E > 8E 090F > 8F 0910 > 90 0911 > 91 0912 > 92 0913 > 93 0914 > 94 0915 > 95 / N 1 093C > D8 . 0916 > 96 / N 1 093C > D9 . 0917 > 97 / N 1 093C > DA . 0918 > 98 0919 > 99 091A > 9A 091B > 9B 091C > 9C / N 1 093C > DB . 091D > 9D 091E > 9E 091F > 9F 0920 > A0 0921 > A1 / N 1 093C > DC . 0922 > A2 / N 1 093C > DD . 0923 > A3 0924 > A4 0925 > A5 0926 > A6 0927 > A7 0928 > A8 / N 1 093C > A9 . 0929 > A9 092A > AA 092B > AB / N 1 093C > DE . 092C > AC 092D > AD 092E > AE 092F > AF / N 1 093C > DF . 0930 > B0 / N 1 093C > B1 . 0931 > B1 0932 > B2 0933 > B3 / N 1 093C > B4 . 0934 > B4 0935 > B5 0936 > B6 0937 > B7 0938 > B8 0939 > B9 093C > BC 093D > BD 093E > BE 093F > BF 0940 > C0 0941 > C1 0942 > C2 0943 > C3 0944 > C4 0945 > C5 0946 > C6 0947 > C7 0948 > C8 0949 > C9 094A > CA 094B > CB 094C > CC 094D > CD 0950 > D0 0951 > D1 0952 > D2 0953 > D3 0954 > D4 0958 > D8 0959 > D9 095A > DA 095B > DB 095C > DC 095D > DD 095E > DE 095F > DF 0960 > E0 0961 > E1 0962 > E2 0963 > E3 0964 > E4 0965 > E5 0966 > E6 0967 > E7 0968 > E8 0969 > E9 096A > EA 096B > EB 096C > EC 096D > ED 096E > EE 096F > EF 0970 > F0 1FEF > 60 2000 > 20 # compat 2001 > 20 # compat 2002 > 20 # compat 2003 > 20 # compat 2004 > 20 # compat 2005 > 20 # compat 2006 > 20 # compat 2007 > 20 # compat 2008 > 20 # compat 2009 > 20 # compat 200A > 20 # compat 2024 > 2E # compat 2025 > 2E 2E # compat 2026 > 2E 2E 2E # compat 202F > 20 # compat 203C > 21 21 # compat 2047 > 3F 3F # compat 2048 > 3F 21 # compat 2049 > 21 3F # compat 205F > 20 # compat FB29 > 2B # compat FE30 > 2E 2E # compat FE33 > 5F # compat FE34 > 5F # compat FE35 > 28 # compat FE36 > 29 # compat FE37 > 7B # compat FE38 > 7D # compat FE47 > 5B # compat FE48 > 5D # compat FE4D > 5F # compat FE4E > 5F # compat FE4F > 5F # compat FE50 > 2C # compat FE52 > 2E # compat FE54 > 3B # compat FE55 > 3A # compat FE56 > 3F # compat FE57 > 21 # compat FE59 > 28 # compat FE5A > 29 # compat FE5B > 7B # compat FE5C > 7D # compat FE5F > 23 # compat FE60 > 26 # compat FE61 > 2A # compat FE62 > 2B # compat FE63 > 2D # compat FE64 > 3C # compat FE65 > 3E # compat FE66 > 3D # compat FE68 > 5C # compat FE69 > 24 # compat FE6A > 25 # compat FE6B > 40 # compat FF01 > 21 # compat FF02 > 22 # compat FF03 > 23 # compat FF04 > 24 # compat FF05 > 25 # compat FF06 > 26 # compat FF07 > 27 # compat FF08 > 28 # compat FF09 > 29 # compat FF0A > 2A # compat FF0B > 2B # compat FF0C > 2C # compat FF0D > 2D # compat FF0E > 2E # compat FF0F > 2F # compat FF10 > 30 # compat FF11 > 31 # compat FF12 > 32 # compat FF13 > 33 # compat FF14 > 34 # compat FF15 > 35 # compat FF16 > 36 # compat FF17 > 37 # compat FF18 > 38 # compat FF19 > 39 # compat FF1A > 3A # compat FF1B > 3B # compat FF1C > 3C # compat FF1D > 3D # compat FF1E > 3E # compat FF1F > 3F # compat FF20 > 40 # compat FF3B > 5B # compat FF3C > 5C # compat FF3D > 5D # compat FF3E > 5E # compat FF3F > 5F # compat FF40 > 60 # compat FF5B > 7B # compat FF5C > 7C # compat FF5D > 7D # compat FF5E > 7E # compat . STRICT / N 236 0000 > 00 0001 > 01 0002 > 02 0003 > 03 0004 > 04 0005 > 05 0006 > 06 0007 > 07 0008 > 08 0009 > 09 000A > 0A 000B > 0B 000C > 0C 000D > 0D 000E > 0E 000F > 0F 0010 > 10 0011 > 11 0012 > 12 0013 > 13 0014 > 14 0015 > 15 0016 > 16 0017 > 17 0018 > 18 0019 > 19 001A > 1A 001B > 1B 001C > 1C 001D > 1D 001E > 1E 001F > 1F 0020 > 20 0021 > 21 0022 > 22 0023 > 23 0024 > 24 0025 > 25 0026 > 26 0027 > 27 0028 > 28 0029 > 29 002A > 2A 002B > 2B 002C > 2C 002D > 2D 002E > 2E 002F > 2F 0030 > 30 0031 > 31 0032 > 32 0033 > 33 0034 > 34 0035 > 35 0036 > 36 0037 > 37 0038 > 38 0039 > 39 003A > 3A 003B > 3B 003C > 3C 003D > 3D 003E > 3E 003F > 3F 0040 > 40 0041 > 41 0042 > 42 0043 > 43 0044 > 44 0045 > 45 0046 > 46 0047 > 47 0048 > 48 0049 > 49 004A > 4A 004B > 4B 004C > 4C 004D > 4D 004E > 4E 004F > 4F 0050 > 50 0051 > 51 0052 > 52 0053 > 53 0054 > 54 0055 > 55 0056 > 56 0057 > 57 0058 > 58 0059 > 59 005A > 5A 005B > 5B 005C > 5C 005D > 5D 005E > 5E 005F > 5F 0060 > 60 0061 > 61 0062 > 62 0063 > 63 0064 > 64 0065 > 65 0066 > 66 0067 > 67 0068 > 68 0069 > 69 006A > 6A 006B > 6B 006C > 6C 006D > 6D 006E > 6E 006F > 6F 0070 > 70 0071 > 71 0072 > 72 0073 > 73 0074 > 74 0075 > 75 0076 > 76 0077 > 77 0078 > 78 0079 > 79 007A > 7A 007B > 7B 007C > 7C 007D > 7D 007E > 7E 007F > 7F 0080 > 80 037E > 3B 0901 > 81 0902 > 82 0903 > 83 0904 > 84 0905 > 85 0906 > 86 0907 > 87 0908 > 88 0909 > 89 090A > 8A 090B > 8B 090C > 8C 090D > 8D 090E > 8E 090F > 8F 0910 > 90 0911 > 91 0912 > 92 0913 > 93 0914 > 94 0915 > 95 / N 1 093C > D8 . 0916 > 96 / N 1 093C > D9 . 0917 > 97 / N 1 093C > DA . 0918 > 98 0919 > 99 091A > 9A 091B > 9B 091C > 9C / N 1 093C > DB . 091D > 9D 091E > 9E 091F > 9F 0920 > A0 0921 > A1 / N 1 093C > DC . 0922 > A2 / N 1 093C > DD . 0923 > A3 0924 > A4 0925 > A5 0926 > A6 0927 > A7 0928 > A8 / N 1 093C > A9 . 0929 > A9 092A > AA 092B > AB / N 1 093C > DE . 092C > AC 092D > AD 092E > AE 092F > AF / N 1 093C > DF . 0930 > B0 / N 1 093C > B1 . 0931 > B1 0932 > B2 0933 > B3 / N 1 093C > B4 . 0934 > B4 0935 > B5 0936 > B6 0937 > B7 0938 > B8 0939 > B9 093C > BC 093D > BD 093E > BE 093F > BF 0940 > C0 0941 > C1 0942 > C2 0943 > C3 0944 > C4 0945 > C5 0946 > C6 0947 > C7 0948 > C8 0949 > C9 094A > CA 094B > CB 094C > CC 094D > CD 0950 > D0 0951 > D1 0952 > D2 0953 > D3 0954 > D4 0958 > D8 0959 > D9 095A > DA 095B > DB 095C > DC 095D > DD 095E > DE 095F > DF 0960 > E0 0961 > E1 0962 > E2 0963 > E3 0964 > E4 0965 > E5 0966 > E6 0967 > E7 0968 > E8 0969 > E9 096A > EA 096B > EB 096C > EC 096D > ED 096E > EE 096F > EF 0970 > F0 1FEF > 60 . NFD / N 234 00 > 0000 01 > 0001 02 > 0002 03 > 0003 04 > 0004 05 > 0005 06 > 0006 07 > 0007 08 > 0008 09 > 0009 0A > 000A 0B > 000B 0C > 000C 0D > 000D 0E > 000E 0F > 000F 10 > 0010 11 > 0011 12 > 0012 13 > 0013 14 > 0014 15 > 0015 16 > 0016 17 > 0017 18 > 0018 19 > 0019 1A > 001A 1B > 001B 1C > 001C 1D > 001D 1E > 001E 1F > 001F 20 > 0020 21 > 0021 22 > 0022 23 > 0023 24 > 0024 25 > 0025 26 > 0026 27 > 0027 28 > 0028 29 > 0029 2A > 002A 2B > 002B 2C > 002C 2D > 002D 2E > 002E 2F > 002F 30 > 0030 31 > 0031 32 > 0032 33 > 0033 34 > 0034 35 > 0035 36 > 0036 37 > 0037 38 > 0038 39 > 0039 3A > 003A 3B > 003B 3C > 003C 3D > 003D 3E > 003E 3F > 003F 40 > 0040 41 > 0041 42 > 0042 43 > 0043 44 > 0044 45 > 0045 46 > 0046 47 > 0047 48 > 0048 49 > 0049 4A > 004A 4B > 004B 4C > 004C 4D > 004D 4E > 004E 4F > 004F 50 > 0050 51 > 0051 52 > 0052 53 > 0053 54 > 0054 55 > 0055 56 > 0056 57 > 0057 58 > 0058 59 > 0059 5A > 005A 5B > 005B 5C > 005C 5D > 005D 5E > 005E 5F > 005F 60 > 0060 61 > 0061 62 > 0062 63 > 0063 64 > 0064 65 > 0065 66 > 0066 67 > 0067 68 > 0068 69 > 0069 6A > 006A 6B > 006B 6C > 006C 6D > 006D 6E > 006E 6F > 006F 70 > 0070 71 > 0071 72 > 0072 73 > 0073 74 > 0074 75 > 0075 76 > 0076 77 > 0077 78 > 0078 79 > 0079 7A > 007A 7B > 007B 7C > 007C 7D > 007D 7E > 007E 7F > 007F 80 > 0080 81 > 0901 82 > 0902 83 > 0903 84 > 0904 85 > 0905 86 > 0906 87 > 0907 88 > 0908 89 > 0909 8A > 090A 8B > 090B 8C > 090C 8D > 090D 8E > 090E 8F > 090F 90 > 0910 91 > 0911 92 > 0912 93 > 0913 94 > 0914 95 > 0915 96 > 0916 97 > 0917 98 > 0918 99 > 0919 9A > 091A 9B > 091B 9C > 091C 9D > 091D 9E > 091E 9F > 091F A0 > 0920 A1 > 0921 A2 > 0922 A3 > 0923 A4 > 0924 A5 > 0925 A6 > 0926 A7 > 0927 A8 > 0928 A9 > 0928 093C AA > 092A AB > 092B AC > 092C AD > 092D AE > 092E AF > 092F B0 > 0930 B1 > 0930 093C B2 > 0932 B3 > 0933 B4 > 0933 093C B5 > 0935 B6 > 0936 B7 > 0937 B8 > 0938 B9 > 0939 BC > 093C BD > 093D BE > 093E BF > 093F C0 > 0940 C1 > 0941 C2 > 0942 C3 > 0943 C4 > 0944 C5 > 0945 C6 > 0946 C7 > 0947 C8 > 0948 C9 > 0949 CA > 094A CB > 094B CC > 094C CD > 094D D0 > 0950 D1 > 0951 D2 > 0952 D3 > 0953 D4 > 0954 D8 > 0915 093C D9 > 0916 093C DA > 0917 093C DB > 091C 093C DC > 0921 093C DD > 0922 093C DE > 092B 093C DF > 092F 093C E0 > 0960 E1 > 0961 E2 > 0962 E3 > 0963 E4 > 0964 E5 > 0965 E6 > 0966 E7 > 0967 E8 > 0968 E9 > 0969 EA > 096A EB > 096B EC > 096C ED > 096D EE > 096E EF > 096F F0 > 0970 . NFC / N 234 00 > 0000 01 > 0001 02 > 0002 03 > 0003 04 > 0004 05 > 0005 06 > 0006 07 > 0007 08 > 0008 09 > 0009 0A > 000A 0B > 000B 0C > 000C 0D > 000D 0E > 000E 0F > 000F 10 > 0010 11 > 0011 12 > 0012 13 > 0013 14 > 0014 15 > 0015 16 > 0016 17 > 0017 18 > 0018 19 > 0019 1A > 001A 1B > 001B 1C > 001C 1D > 001D 1E > 001E 1F > 001F 20 > 0020 21 > 0021 22 > 0022 23 > 0023 24 > 0024 25 > 0025 26 > 0026 27 > 0027 28 > 0028 29 > 0029 2A > 002A 2B > 002B 2C > 002C 2D > 002D 2E > 002E 2F > 002F 30 > 0030 31 > 0031 32 > 0032 33 > 0033 34 > 0034 35 > 0035 36 > 0036 37 > 0037 38 > 0038 39 > 0039 3A > 003A 3B > 003B 3C > 003C 3D > 003D 3E > 003E 3F > 003F 40 > 0040 41 > 0041 42 > 0042 43 > 0043 44 > 0044 45 > 0045 46 > 0046 47 > 0047 48 > 0048 49 > 0049 4A > 004A 4B > 004B 4C > 004C 4D > 004D 4E > 004E 4F > 004F 50 > 0050 51 > 0051 52 > 0052 53 > 0053 54 > 0054 55 > 0055 56 > 0056 57 > 0057 58 > 0058 59 > 0059 5A > 005A 5B > 005B 5C > 005C 5D > 005D 5E > 005E 5F > 005F 60 > 0060 61 > 0061 62 > 0062 63 > 0063 64 > 0064 65 > 0065 66 > 0066 67 > 0067 68 > 0068 69 > 0069 6A > 006A 6B > 006B 6C > 006C 6D > 006D 6E > 006E 6F > 006F 70 > 0070 71 > 0071 72 > 0072 73 > 0073 74 > 0074 75 > 0075 76 > 0076 77 > 0077 78 > 0078 79 > 0079 7A > 007A 7B > 007B 7C > 007C 7D > 007D 7E > 007E 7F > 007F 80 > 0080 81 > 0901 82 > 0902 83 > 0903 84 > 0904 85 > 0905 86 > 0906 87 > 0907 88 > 0908 89 > 0909 8A > 090A 8B > 090B 8C > 090C 8D > 090D 8E > 090E 8F > 090F 90 > 0910 91 > 0911 92 > 0912 93 > 0913 94 > 0914 95 > 0915 96 > 0916 97 > 0917 98 > 0918 99 > 0919 9A > 091A 9B > 091B 9C > 091C 9D > 091D 9E > 091E 9F > 091F A0 > 0920 A1 > 0921 A2 > 0922 A3 > 0923 A4 > 0924 A5 > 0925 A6 > 0926 A7 > 0927 A8 > 0928 A9 > 0929 AA > 092A AB > 092B AC > 092C AD > 092D AE > 092E AF > 092F B0 > 0930 B1 > 0931 B2 > 0932 B3 > 0933 B4 > 0934 B5 > 0935 B6 > 0936 B7 > 0937 B8 > 0938 B9 > 0939 BC > 093C BD > 093D BE > 093E BF > 093F C0 > 0940 C1 > 0941 C2 > 0942 C3 > 0943 C4 > 0944 C5 > 0945 C6 > 0946 C7 > 0947 C8 > 0948 C9 > 0949 CA > 094A CB > 094B CC > 094C CD > 094D D0 > 0950 D1 > 0951 D2 > 0952 D3 > 0953 D4 > 0954 D8 > 0915 093C D9 > 0916 093C DA > 0917 093C DB > 091C 093C DC > 0921 093C DD > 0922 093C DE > 092B 093C DF > 092F 093C E0 > 0960 E1 > 0961 E2 > 0962 E3 > 0963 E4 > 0964 E5 > 0965 E6 > 0966 E7 > 0967 E8 > 0968 E9 > 0969 EA > 096A EB > 096B EC > 096C ED > 096D EE > 096E EF > 096F F0 > 0970 . COMP / N 234 00 > 0000 01 > 0001 02 > 0002 03 > 0003 04 > 0004 05 > 0005 06 > 0006 07 > 0007 08 > 0008 09 > 0009 0A > 000A 0B > 000B 0C > 000C 0D > 000D 0E > 000E 0F > 000F 10 > 0010 11 > 0011 12 > 0012 13 > 0013 14 > 0014 15 > 0015 16 > 0016 17 > 0017 18 > 0018 19 > 0019 1A > 001A 1B > 001B 1C > 001C 1D > 001D 1E > 001E 1F > 001F 20 > 0020 21 > 0021 22 > 0022 23 > 0023 24 > 0024 25 > 0025 26 > 0026 27 > 0027 28 > 0028 29 > 0029 2A > 002A 2B > 002B 2C > 002C 2D > 002D 2E > 002E 2F > 002F 30 > 0030 31 > 0031 32 > 0032 33 > 0033 34 > 0034 35 > 0035 36 > 0036 37 > 0037 38 > 0038 39 > 0039 3A > 003A 3B > 003B 3C > 003C 3D > 003D 3E > 003E 3F > 003F 40 > 0040 41 > 0041 42 > 0042 43 > 0043 44 > 0044 45 > 0045 46 > 0046 47 > 0047 48 > 0048 49 > 0049 4A > 004A 4B > 004B 4C > 004C 4D > 004D 4E > 004E 4F > 004F 50 > 0050 51 > 0051 52 > 0052 53 > 0053 54 > 0054 55 > 0055 56 > 0056 57 > 0057 58 > 0058 59 > 0059 5A > 005A 5B > 005B 5C > 005C 5D > 005D 5E > 005E 5F > 005F 60 > 0060 61 > 0061 62 > 0062 63 > 0063 64 > 0064 65 > 0065 66 > 0066 67 > 0067 68 > 0068 69 > 0069 6A > 006A 6B > 006B 6C > 006C 6D > 006D 6E > 006E 6F > 006F 70 > 0070 71 > 0071 72 > 0072 73 > 0073 74 > 0074 75 > 0075 76 > 0076 77 > 0077 78 > 0078 79 > 0079 7A > 007A 7B > 007B 7C > 007C 7D > 007D 7E > 007E 7F > 007F 80 > 0080 81 > 0901 82 > 0902 83 > 0903 84 > 0904 85 > 0905 86 > 0906 87 > 0907 88 > 0908 89 > 0909 8A > 090A 8B > 090B 8C > 090C 8D > 090D 8E > 090E 8F > 090F 90 > 0910 91 > 0911 92 > 0912 93 > 0913 94 > 0914 95 > 0915 96 > 0916 97 > 0917 98 > 0918 99 > 0919 9A > 091A 9B > 091B 9C > 091C 9D > 091D 9E > 091E 9F > 091F A0 > 0920 A1 > 0921 A2 > 0922 A3 > 0923 A4 > 0924 A5 > 0925 A6 > 0926 A7 > 0927 A8 > 0928 A9 > 0929 AA > 092A AB > 092B AC > 092C AD > 092D AE > 092E AF > 092F B0 > 0930 B1 > 0931 B2 > 0932 B3 > 0933 B4 > 0934 B5 > 0935 B6 > 0936 B7 > 0937 B8 > 0938 B9 > 0939 BC > 093C BD > 093D BE > 093E BF > 093F C0 > 0940 C1 > 0941 C2 > 0942 C3 > 0943 C4 > 0944 C5 > 0945 C6 > 0946 C7 > 0947 C8 > 0948 C9 > 0949 CA > 094A CB > 094B CC > 094C CD > 094D D0 > 0950 D1 > 0951 D2 > 0952 D3 > 0953 D4 > 0954 D8 > 0958 D9 > 0959 DA > 095A DB > 095B DC > 095C DD > 095D DE > 095E DF > 095F E0 > 0960 E1 > 0961 E2 > 0962 E3 > 0963 E4 > 0964 E5 > 0965 E6 > 0966 E7 > 0967 E8 > 0968 E9 > 0969 EA > 096A EB > 096B EC > 096C ED > 096D EE > 096E EF > 096F F0 > 0970 . aspell-mr-0.10/u-deva.cset0000644000175000017500000003175110176002277017446 0ustar soumyadipsoumyadip00000000000000# Aspell Character Data File. = u-deva > ascii / # <plain> # <sl-first> <sl-rest> 00 0000 - N 00 00 00 00 00 00 # <control> 01 0001 . N 01 01 01 00 00 00 # <unused control> 02 0002 . N 02 02 02 00 00 00 # <unused control> 03 0003 . N 03 03 03 00 00 00 # <unused control> 04 0004 . N 04 04 04 00 00 00 # <unused control> 05 0005 . N 05 05 05 00 00 00 # <unused control> 06 0006 . N 06 06 06 00 00 00 # <unused control> 07 0007 . N 07 07 07 00 00 00 # <unused control> 08 0008 . N 08 08 08 00 00 00 # <unused control> 09 0009 . N 09 09 09 00 00 00 # <unused control> 0A 000A . N 0A 0A 0A 00 00 00 # <unused control> 0B 000B . N 0B 0B 0B 00 00 00 # <unused control> 0C 000C . N 0C 0C 0C 00 00 00 # <unused control> 0D 000D . N 0D 0D 0D 00 00 00 # <unused control> 0E 000E . N 0E 0E 0E 00 00 00 # <unused control> 0F 000F . N 0F 0F 0F 00 00 00 # <unused control> 10 0010 - N 10 10 10 00 00 00 # <control> 11 0011 . N 11 11 11 00 00 00 # <unused control> 12 0012 . N 12 12 12 00 00 00 # <unused control> 13 0013 . N 13 13 13 00 00 00 # <unused control> 14 0014 . N 14 14 14 00 00 00 # <unused control> 15 0015 . N 15 15 15 00 00 00 # <unused control> 16 0016 . N 16 16 16 00 00 00 # <unused control> 17 0017 . N 17 17 17 00 00 00 # <unused control> 18 0018 . N 18 18 18 00 00 00 # <unused control> 19 0019 . N 19 19 19 00 00 00 # <unused control> 1A 001A . N 1A 1A 1A 00 00 00 # <unused control> 1B 001B . N 1B 1B 1B 00 00 00 # <unused control> 1C 001C . N 1C 1C 1C 00 00 00 # <unused control> 1D 001D . N 1D 1D 1D 00 00 00 # <unused control> 1E 001E . N 1E 1E 1E 00 00 00 # <unused control> 1F 001F . N 1F 1F 1F 00 00 00 # <unused control> 20 0020 W Y 20 20 20 00 00 00 # SPACE 21 0021 - Y 21 21 21 00 00 00 # EXCLAMATION MARK 22 0022 - Y 22 22 22 00 00 00 # QUOTATION MARK 23 0023 - Y 23 23 23 00 00 00 # NUMBER SIGN 24 0024 - Y 24 24 24 00 00 00 # DOLLAR SIGN 25 0025 - Y 25 25 25 00 00 00 # PERCENT SIGN 26 0026 - Y 26 26 26 00 00 00 # AMPERSAND 27 0027 - Y 27 27 27 00 00 00 # APOSTROPHE 28 0028 - Y 28 28 28 00 00 00 # LEFT PARENTHESIS 29 0029 - Y 29 29 29 00 00 00 # RIGHT PARENTHESIS 2A 002A - Y 2A 2A 2A 00 00 00 # ASTERISK 2B 002B - Y 2B 2B 2B 00 00 00 # PLUS SIGN 2C 002C - Y 2C 2C 2C 00 00 00 # COMMA 2D 002D H Y 2D 2D 2D 00 00 00 # HYPHEN-MINUS 2E 002E - Y 2E 2E 2E 00 00 00 # FULL STOP 2F 002F - Y 2F 2F 2F 00 00 00 # SOLIDUS 30 0030 D Y 30 30 30 00 00 00 # DIGIT ZERO 31 0031 D Y 31 31 31 00 00 00 # DIGIT ONE 32 0032 D Y 32 32 32 00 00 00 # DIGIT TWO 33 0033 D Y 33 33 33 00 00 00 # DIGIT THREE 34 0034 D Y 34 34 34 00 00 00 # DIGIT FOUR 35 0035 D Y 35 35 35 00 00 00 # DIGIT FIVE 36 0036 D Y 36 36 36 00 00 00 # DIGIT SIX 37 0037 D Y 37 37 37 00 00 00 # DIGIT SEVEN 38 0038 D Y 38 38 38 00 00 00 # DIGIT EIGHT 39 0039 D Y 39 39 39 00 00 00 # DIGIT NINE 3A 003A - Y 3A 3A 3A 00 00 00 # COLON 3B 003B - Y 3B 3B 3B 00 00 00 # SEMICOLON 3C 003C - Y 3C 3C 3C 00 00 00 # LESS-THAN SIGN 3D 003D - Y 3D 3D 3D 00 00 00 # EQUALS SIGN 3E 003E - Y 3E 3E 3E 00 00 00 # GREATER-THAN SIGN 3F 003F - Y 3F 3F 3F 00 00 00 # QUESTION MARK 40 0040 - Y 40 40 40 00 00 00 # COMMERCIAL AT 41 0041 . Y 41 41 41 00 00 00 # <unused latin letter> 42 0042 . Y 42 42 42 00 00 00 # <unused latin letter> 43 0043 . Y 43 43 43 00 00 00 # <unused latin letter> 44 0044 . Y 44 44 44 00 00 00 # <unused latin letter> 45 0045 . Y 45 45 45 00 00 00 # <unused latin letter> 46 0046 . Y 46 46 46 00 00 00 # <unused latin letter> 47 0047 . Y 47 47 47 00 00 00 # <unused latin letter> 48 0048 . Y 48 48 48 00 00 00 # <unused latin letter> 49 0049 . Y 49 49 49 00 00 00 # <unused latin letter> 4A 004A . Y 4A 4A 4A 00 00 00 # <unused latin letter> 4B 004B . Y 4B 4B 4B 00 00 00 # <unused latin letter> 4C 004C . Y 4C 4C 4C 00 00 00 # <unused latin letter> 4D 004D . Y 4D 4D 4D 00 00 00 # <unused latin letter> 4E 004E . Y 4E 4E 4E 00 00 00 # <unused latin letter> 4F 004F . Y 4F 4F 4F 00 00 00 # <unused latin letter> 50 0050 . Y 50 50 50 00 00 00 # <unused latin letter> 51 0051 . Y 51 51 51 00 00 00 # <unused latin letter> 52 0052 . Y 52 52 52 00 00 00 # <unused latin letter> 53 0053 . Y 53 53 53 00 00 00 # <unused latin letter> 54 0054 . Y 54 54 54 00 00 00 # <unused latin letter> 55 0055 . Y 55 55 55 00 00 00 # <unused latin letter> 56 0056 . Y 56 56 56 00 00 00 # <unused latin letter> 57 0057 . Y 57 57 57 00 00 00 # <unused latin letter> 58 0058 . Y 58 58 58 00 00 00 # <unused latin letter> 59 0059 . Y 59 59 59 00 00 00 # <unused latin letter> 5A 005A . Y 5A 5A 5A 00 00 00 # <unused latin letter> 5B 005B - Y 5B 5B 5B 00 00 00 # LEFT SQUARE BRACKET 5C 005C - Y 5C 5C 5C 00 00 00 # REVERSE SOLIDUS 5D 005D - Y 5D 5D 5D 00 00 00 # RIGHT SQUARE BRACKET 5E 005E - Y 5E 5E 5E 00 00 00 # CIRCUMFLEX ACCENT 5F 005F - Y 5F 5F 5F 00 00 00 # LOW LINE 60 0060 - Y 60 60 60 00 00 00 # GRAVE ACCENT 61 0061 . Y 61 61 61 00 00 00 # <unused latin letter> 62 0062 . Y 62 62 62 00 00 00 # <unused latin letter> 63 0063 . Y 63 63 63 00 00 00 # <unused latin letter> 64 0064 . Y 64 64 64 00 00 00 # <unused latin letter> 65 0065 . Y 65 65 65 00 00 00 # <unused latin letter> 66 0066 . Y 66 66 66 00 00 00 # <unused latin letter> 67 0067 . Y 67 67 67 00 00 00 # <unused latin letter> 68 0068 . Y 68 68 68 00 00 00 # <unused latin letter> 69 0069 . Y 69 69 69 00 00 00 # <unused latin letter> 6A 006A . Y 6A 6A 6A 00 00 00 # <unused latin letter> 6B 006B . Y 6B 6B 6B 00 00 00 # <unused latin letter> 6C 006C . Y 6C 6C 6C 00 00 00 # <unused latin letter> 6D 006D . Y 6D 6D 6D 00 00 00 # <unused latin letter> 6E 006E . Y 6E 6E 6E 00 00 00 # <unused latin letter> 6F 006F . Y 6F 6F 6F 00 00 00 # <unused latin letter> 70 0070 . Y 70 70 70 00 00 00 # <unused latin letter> 71 0071 . Y 71 71 71 00 00 00 # <unused latin letter> 72 0072 . Y 72 72 72 00 00 00 # <unused latin letter> 73 0073 . Y 73 73 73 00 00 00 # <unused latin letter> 74 0074 . Y 74 74 74 00 00 00 # <unused latin letter> 75 0075 . Y 75 75 75 00 00 00 # <unused latin letter> 76 0076 . Y 76 76 76 00 00 00 # <unused latin letter> 77 0077 . Y 77 77 77 00 00 00 # <unused latin letter> 78 0078 . Y 78 78 78 00 00 00 # <unused latin letter> 79 0079 . Y 79 79 79 00 00 00 # <unused latin letter> 7A 007A . Y 7A 7A 7A 00 00 00 # <unused latin letter> 7B 007B - Y 7B 7B 7B 00 00 00 # LEFT CURLY BRACKET 7C 007C - Y 7C 7C 7C 00 00 00 # VERTICAL LINE 7D 007D - Y 7D 7D 7D 00 00 00 # RIGHT CURLY BRACKET 7E 007E - Y 7E 7E 7E 00 00 00 # TILDE 7F 007F - N 7F 7F 7F 00 00 00 # <control> 80 0080 . N 80 80 80 00 00 00 # <unused control> 81 0901 l M 81 81 81 81 81 81 # DEVANAGARI SIGN CANDRABINDU 82 0902 l M 82 82 82 82 82 82 # DEVANAGARI SIGN ANUSVARA 83 0903 l M 83 83 83 83 83 83 # DEVANAGARI SIGN VISARGA 84 0904 L Y 84 84 84 84 84 84 # DEVANAGARI LETTER SHORT A 85 0905 L Y 85 85 85 85 85 85 # DEVANAGARI LETTER A 86 0906 L Y 86 86 86 86 86 86 # DEVANAGARI LETTER AA 87 0907 L Y 87 87 87 87 87 87 # DEVANAGARI LETTER I 88 0908 L Y 88 88 88 88 88 88 # DEVANAGARI LETTER II 89 0909 L Y 89 89 89 89 89 89 # DEVANAGARI LETTER U 8A 090A L Y 8A 8A 8A 8A 8A 8A # DEVANAGARI LETTER UU 8B 090B L Y 8B 8B 8B 8B 8B 8B # DEVANAGARI LETTER VOCALIC R 8C 090C L Y 8C 8C 8C 8C 8C 8C # DEVANAGARI LETTER VOCALIC L 8D 090D L Y 8D 8D 8D 8D 8D 8D # DEVANAGARI LETTER CANDRA E 8E 090E L Y 8E 8E 8E 8E 8E 8E # DEVANAGARI LETTER SHORT E 8F 090F L Y 8F 8F 8F 8F 8F 8F # DEVANAGARI LETTER E 90 0910 L Y 90 90 90 90 90 90 # DEVANAGARI LETTER AI 91 0911 L Y 91 91 91 91 91 91 # DEVANAGARI LETTER CANDRA O 92 0912 L Y 92 92 92 92 92 92 # DEVANAGARI LETTER SHORT O 93 0913 L Y 93 93 93 93 93 93 # DEVANAGARI LETTER O 94 0914 L Y 94 94 94 94 94 94 # DEVANAGARI LETTER AU 95 0915 L Y 95 95 95 95 95 95 # DEVANAGARI LETTER KA 96 0916 L Y 96 96 96 96 96 96 # DEVANAGARI LETTER KHA 97 0917 L Y 97 97 97 97 97 97 # DEVANAGARI LETTER GA 98 0918 L Y 98 98 98 98 98 98 # DEVANAGARI LETTER GHA 99 0919 L Y 99 99 99 99 99 99 # DEVANAGARI LETTER NGA 9A 091A L Y 9A 9A 9A 9A 9A 9A # DEVANAGARI LETTER CA 9B 091B L Y 9B 9B 9B 9B 9B 9B # DEVANAGARI LETTER CHA 9C 091C L Y 9C 9C 9C 9C 9C 9C # DEVANAGARI LETTER JA 9D 091D L Y 9D 9D 9D 9D 9D 9D # DEVANAGARI LETTER JHA 9E 091E L Y 9E 9E 9E 9E 9E 9E # DEVANAGARI LETTER NYA 9F 091F L Y 9F 9F 9F 9F 9F 9F # DEVANAGARI LETTER TTA A0 0920 L Y A0 A0 A0 A0 A0 A0 # DEVANAGARI LETTER TTHA A1 0921 L Y A1 A1 A1 A1 A1 A1 # DEVANAGARI LETTER DDA A2 0922 L Y A2 A2 A2 A2 A2 A2 # DEVANAGARI LETTER DDHA A3 0923 L Y A3 A3 A3 A3 A3 A3 # DEVANAGARI LETTER NNA A4 0924 L Y A4 A4 A4 A4 A4 A4 # DEVANAGARI LETTER TA A5 0925 L Y A5 A5 A5 A5 A5 A5 # DEVANAGARI LETTER THA A6 0926 L Y A6 A6 A6 A6 A6 A6 # DEVANAGARI LETTER DA A7 0927 L Y A7 A7 A7 A7 A7 A7 # DEVANAGARI LETTER DHA A8 0928 L Y A8 A8 A8 A8 A8 A8 # DEVANAGARI LETTER NA A9 0929 L Y A9 A9 A9 A8 A8 A8 # DEVANAGARI LETTER NNNA AA 092A L Y AA AA AA AA AA AA # DEVANAGARI LETTER PA AB 092B L Y AB AB AB AB AB AB # DEVANAGARI LETTER PHA AC 092C L Y AC AC AC AC AC AC # DEVANAGARI LETTER BA AD 092D L Y AD AD AD AD AD AD # DEVANAGARI LETTER BHA AE 092E L Y AE AE AE AE AE AE # DEVANAGARI LETTER MA AF 092F L Y AF AF AF AF AF AF # DEVANAGARI LETTER YA B0 0930 L Y B0 B0 B0 B0 B0 B0 # DEVANAGARI LETTER RA B1 0931 L Y B1 B1 B1 B0 B0 B0 # DEVANAGARI LETTER RRA B2 0932 L Y B2 B2 B2 B2 B2 B2 # DEVANAGARI LETTER LA B3 0933 L Y B3 B3 B3 B3 B3 B3 # DEVANAGARI LETTER LLA B4 0934 L Y B4 B4 B4 B3 B3 B3 # DEVANAGARI LETTER LLLA B5 0935 L Y B5 B5 B5 B5 B5 B5 # DEVANAGARI LETTER VA B6 0936 L Y B6 B6 B6 B6 B6 B6 # DEVANAGARI LETTER SHA B7 0937 L Y B7 B7 B7 B7 B7 B7 # DEVANAGARI LETTER SSA B8 0938 L Y B8 B8 B8 B8 B8 B8 # DEVANAGARI LETTER SA B9 0939 L Y B9 B9 B9 B9 B9 B9 # DEVANAGARI LETTER HA BA E0BA . N BA BA BA 00 00 00 # <unused> BB E0BB . N BB BB BB 00 00 00 # <unused> BC 093C M M BC BC BC 00 00 00 # DEVANAGARI SIGN NUKTA BD 093D l Y BD BD BD BD BD BD # DEVANAGARI SIGN AVAGRAHA BE 093E L M BE BE BE BE 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN AA BF 093F L M BF BF BF BF 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN I C0 0940 L M C0 C0 C0 C0 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN II C1 0941 L M C1 C1 C1 C1 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN U C2 0942 L M C2 C2 C2 C2 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN UU C3 0943 L M C3 C3 C3 C3 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN VOCALIC R C4 0944 L M C4 C4 C4 C4 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN VOCALIC RR C5 0945 L M C5 C5 C5 C5 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN CANDRA E C6 0946 L M C6 C6 C6 C6 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN SHORT E C7 0947 L M C7 C7 C7 C7 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN E C8 0948 L M C8 C8 C8 C8 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN AI C9 0949 L M C9 C9 C9 C9 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN CANDRA O CA 094A L M CA CA CA CA 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN SHORT O CB 094B L M CB CB CB CB 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN O CC 094C L M CC CC CC CC 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN AU CD 094D M M CD CD CD 00 00 00 # DEVANAGARI SIGN VIRAMA CE E0CE . N CE CE CE 00 00 00 # <unused> CF E0CF . N CF CF CF 00 00 00 # <unused> D0 0950 l Y D0 D0 D0 D0 D0 D0 # DEVANAGARI OM D1 0951 M M D1 D1 D1 00 00 00 # DEVANAGARI STRESS SIGN UDATTA D2 0952 M M D2 D2 D2 00 00 00 # DEVANAGARI STRESS SIGN ANUDATTA D3 0953 M M D3 D3 D3 00 00 00 # DEVANAGARI GRAVE ACCENT D4 0954 M M D4 D4 D4 00 00 00 # DEVANAGARI ACUTE ACCENT D5 E0D5 . N D5 D5 D5 00 00 00 # <unused> D6 E0D6 . N D6 D6 D6 00 00 00 # <unused> D7 E0D7 . N D7 D7 D7 00 00 00 # <unused> D8 0958 L Y D8 D8 D8 95 95 95 # DEVANAGARI LETTER QA D9 0959 L Y D9 D9 D9 96 96 96 # DEVANAGARI LETTER KHHA DA 095A L Y DA DA DA 97 97 97 # DEVANAGARI LETTER GHHA DB 095B L Y DB DB DB 9C 9C 9C # DEVANAGARI LETTER ZA DC 095C L Y DC DC DC A1 A1 A1 # DEVANAGARI LETTER DDDHA DD 095D L Y DD DD DD A2 A2 A2 # DEVANAGARI LETTER RHA DE 095E L Y DE DE DE AB AB AB # DEVANAGARI LETTER FA DF 095F L Y DF DF DF AF AF AF # DEVANAGARI LETTER YYA E0 0960 L Y E0 E0 E0 E0 E0 E0 # DEVANAGARI LETTER VOCALIC RR E1 0961 L Y E1 E1 E1 E1 E1 E1 # DEVANAGARI LETTER VOCALIC LL E2 0962 L M E2 E2 E2 E2 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN VOCALIC L E3 0963 L M E3 E3 E3 E3 2A 00 # DEVANAGARI VOWEL SIGN VOCALIC LL E4 0964 - Y E4 E4 E4 00 00 00 # DEVANAGARI DANDA E5 0965 - Y E5 E5 E5 00 00 00 # DEVANAGARI DOUBLE DANDA E6 0966 D Y E6 E6 E6 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT ZERO E7 0967 D Y E7 E7 E7 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT ONE E8 0968 D Y E8 E8 E8 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT TWO E9 0969 D Y E9 E9 E9 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT THREE EA 096A D Y EA EA EA 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT FOUR EB 096B D Y EB EB EB 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT FIVE EC 096C D Y EC EC EC 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT SIX ED 096D D Y ED ED ED 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT SEVEN EE 096E D Y EE EE EE 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT EIGHT EF 096F D Y EF EF EF 00 00 00 # DEVANAGARI DIGIT NINE F0 0970 - Y F0 F0 F0 00 00 00 # DEVANAGARI ABBREVIATION SIGN F1 E0F1 . N F1 F1 F1 00 00 00 # <unused> F2 E0F2 . N F2 F2 F2 00 00 00 # <unused> F3 E0F3 . N F3 F3 F3 00 00 00 # <unused> F4 E0F4 . N F4 F4 F4 00 00 00 # <unused> F5 E0F5 . N F5 F5 F5 00 00 00 # <unused> F6 E0F6 . N F6 F6 F6 00 00 00 # <unused> F7 E0F7 . N F7 F7 F7 00 00 00 # <unused> F8 E0F8 . N F8 F8 F8 00 00 00 # <unused> F9 E0F9 . N F9 F9 F9 00 00 00 # <unused> FA E0FA . N FA FA FA 00 00 00 # <unused> FB E0FB . N FB FB FB 00 00 00 # <unused> FC E0FC . N FC FC FC 00 00 00 # <unused> FD E0FD . N FD FD FD 00 00 00 # <unused> FE E0FE . N FE FE FE 00 00 00 # <unused> FF E0FF . N FF FF FF 00 00 00 # <unused> �����������������������aspell-mr-0.10/mr.dat�������������������������������������������������������������������������������0000644�0001750�0001750�00000000053�10175764416�016515� 0����������������������������������������������������������������������������������������������������ustar �soumyadip�����������������������soumyadip�����������������������0000000�0000000������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������name mr charset u-deva data-encoding utf-8 �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������aspell-mr-0.10/mr.cwl�������������������������������������������������������������������������������0000644�0001750�0001750�00002070100�10244326166�016525� 0����������������������������������������������������������������������������������������������������ustar �soumyadip�����������������������soumyadip�����������������������0000000�0000000�������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ंकृतीविषयीायतँग्रीीचेंबरमध्येदेखीला्हायरस नाला ्र्युजॅसिडर सेडरक देखील द्धती ंचााठीाूनेध्येाठी रावेाचा ठाबहाद्दर याचीे ीया ातल्याधेारखं च ांगी रदर्शन र तच ळणी ंगी ंचाचंगातगीतूनांद्यावरीाेासूनक्षाोवती्ारचेीन कभावरणारीयासाठीालाायचासांच्या कारावेतन लीनिर्देश्ट र ोळुनीवरूताप्रमाणे ी ार्क्टिकां याऐवजीीीलध्येळेहीा ःकरणांतासूनूचक ंगातींनुसाररोबरीीलमायासेुळेयानीरंशोधनविषयकराठी ंायाूनिगत्ञानानीानपटुर्नाह्यावततनाचाखामी ्थ कडेषरीेर्यंत्त मतः मतः बर्वाे शेट यपदाच्यामकत्रांस्कारासाठी्कारक्षर�ेरुणातूनेक्षारणातरमानहून की जपंचेनुसार्रमाणेुंद  कारे ्रद्धाला्दा�ंच्याचा नुकरणकोठडीतयचायाीलननांया कसे राटपणा ातली नी का जल बजावणीतूनच  त ः ंपर्यंते िसाऽऽहंऽऽऽणातडनार चाचायाेसुद्धाासुन�चेाीर्ा वा तव्येता ेविषयी पित्मात्ँग्रेसी ंटवरुन्ट ंटलास मीतून णचन्त यक्षम ींचीनोडमीला कलकोटच्याच्या ाळविक्राळत तध तकौमार्याचंा्यंळखणवृत्तांचाित्रांवर्याामसारखीद्धतीच्याालाात्राःंख्येचेंचायााासूनधलााठीाहीयांतररूनाठीूनिचः पार्हभताहिणीररासाठीरांच्या िडेंटंड ताचावासणेत त्यारीतलाारांतल ाडूत च्यार्यंत लाखं या रलां तुगंित यिकचाणातून क यपूर्वकचेि च चऽऽ्यं्तिमुनींचाासूनारंच्याेयाे ंवर  चरपणा रचेया ाईगदीाई ी िपरीक्षाचंीळेथआगमनिगमविश्रामधाम ंतेरिक्षाम क्रमण्य्याीागीेखातालांचंमचे सरळ पघळतांनीर ींबात तटळ कबाश्रीनं ानिट कपणेंत्यकक पणेछा ुतरावनंदनबी मा चावण्याचीामर्रण तापणानं ती त्रो ात ंक्य ी नािंह ातच बात ज तत ्णन चुध्दाि न चरीर्यंतीण्ड्यावरीलड चजिबातबात�च ब्बातन ाञवासातहीचीद्दलुळेाची नेुनिक भरारी व तारजी िहारी ंवर ुसार रण्डपल्यावर ट लासहासाऐवजीेायीरा वायाण ीठावनस चाळठवइकणार ात  ंय चेतायानायानीुळे णाराालायायचा न ठीचाात न न ळतोीळ ीतील लंण ींचााेक्षााूनाारा ीसळा यांनाां हरी ला याणार कीबद्दलचेयावर ा ली चाीींनी ण्यासाठी नरणीज अडचणीला शेकवुनअता न ण ा यात ुड्ढवयीहवईळखी ंची ाँब ंब ुद्धाचा ेणुतल्या क्तीस्त्रज्ञाने ्फोटांची ंच्या े ासूनि ुद्ध ेणूंचा�चजीडरवर्ल्डचे ाजी स्त्रधारींदृष्टीने ंगाईपणाी्क्यिरोधाचा पर्यंतचे ्कीक ा उच्च्तमाहकतेने ्रमणर ोट्या ापनावर च्छता िगृहा गृहातय क्ष रुत रीचयमर र्वरचन्डंगेरामुळेचिनती हत्वाचेया ंजित्जिततेनेक्त कानेंनायांपासूनिरुद्ध ापरानेद्युतवाहकतााल ष्टीयथित्तप्त यचक्ति�चा�चााणपणा�ला तद्धद य न्हारक ंदर्ष्मक्ष्म�लहरीद्वारे च ड ूर्व िकट यट नियय ्णटनाततरच्यार्यंत याधिकचम चरित्रभिमान ंतारी्त्पस्थचारांनाोबतेद्दलािषयीाठीुनिक�पणांदानेश्यक च्च्तम ेयांनाक्वलाेदात�ूनीहीांगरावरचा ्गन्समध्येवाभुतासवाईजाबदल ंजे तीचे शहानेहीतीरदर्शीरदर्शी दर्शीश्यततून ्य दल ्यानाचेही ुतरम्यत यावतक्षरेहीत ुश्यह ैतचकडेःपतनतांचे माचेेंतरी ंरींनी ासारखी पणे क चिकणमाला्याधिकधिककंचीेान्यतााणीनेुद्धांचंीयाेहीकयांची तरित्यात्यारूत तींच्यायाखालील ूताधिदैवांत ज्ञांत ाज्य ेशनांमध्येतकीेयाीलााी ्ठानलानिक ासूनच पणे ेशनन मधुन ीन मधून ा तिगतिचेकडेा ुख ेखिततयक्षतेतदंनीेयनातत्मसाधनाच्याककाचेीलधेृत र्युं गरंगी काळपर्यंतेचाता िकृतस भवीत सेसरीली तत्वेीतढ क्षितपणेतिज्ञान ल्थकेळ्हणीच्याट ानाने णीीन नक्तकलनिययर ोंदीच्यारही ारांबद्दलाही ाईी रे काळाचा िज्ञ यासी िकबंधुंबद्दलाव ासें क्शितांची धानानेच्यक ष्टी ी क्ति थापोटीर त तपणे क ेतच्याा ्छानेिरूद्ध ्य ल ंत्रितित ुद्धधन्यवावाहेबांच्यांची्दरावबंध ार्यचणेी ्चिततेला ्टाचे ंची रणचचाे लतालनपरीस्थितीसहीतरमणिकांक ्रह ात चचारिता ी ाईंचायाा तरितचतच ाननी याचिराठीसिकचबद्दल  म्थितीचीहीी क्षणीयरासही ंध वकथनहीतूनेंयाचंायणंयेतचेयायावरिश्वुद्धाींचंाेक्षारूनायाीलनने्रमाणेचंाहीारुननीारखातांनलेव तिंच्यातीतूना तिनंनचनुसारात दक यांनाचयांचायाारहायाीाहींचे ागीा पधाने क्षुणन मगतिर्नौस्थलेखित ादःन्यारत्नालास्रयत्नत्नर्यंचीायाूनााठीत ंगानेसित ंगाने टितीभ्ितीीभछंदाचा ंधानणीनचनलठीच चीतचितवारविरहितहितंचाद्दलीयांतराठी कूल ाई व ान रूनंकांचे जणादरीचनाप्रमाणेरूनळांचायाा्रमाणेध्येीीाकिध ंनातिकखा  खीपचारिकक स कुश ु रम्तगतनात लायाक्षरे ारयुगेऽस्मिन् छत्राताताान्यविक्रेतीच्यादार्थांचीणीकडेाून्नदशेचेासूनिा त्पत्ति त्रच्याााषाकांकडूनीयकारक्रस्तचीया्मकुढेररुद्धद्धी क्तीची्य न्वितंग त्वंसाठी्षांनाातांचीध्येायाेंबंधीन ाचाुनेट्यप्राप्तींगोपनातचेयााा ादिका रवृत्ति्रंशीानकारककडेायाे्पदततश ाचाया ंपार जित्रीाविणपणाचीयासारखी ग्रहाचेितक्वतेचेितार्यताचाेणे चितार्यतााप डादचत्मकेचुळेच त्र ययकुनीन ्दमजच णमेवर णासारखी रतांच्याडु ्र ल्या दर्शक टमेंटमध्येतुनका ा पणाच्याणचा ा यालारा णताचीूनचवंकातधेक ्शापूर्तीांचंरणारुर्तीर्तीप्रयत्नंग�ाकडेेीीतातनिच्याओझापेक्षाीसार्रमाणेह ्टांनीरच्युनिटीआपरुषेयषेय टन लपोटापणाजी्ना काशितचतचिमचमयक्ष�पणेित्यान्नद्धतुततींमयस्य पपहीज़लचे रागाणिस्तानानस्तानालालखानाकरवीाेा ल्याचे लखानाच्यालखानाच्याातफरींमुळेातुननटचीरिकनच्याीलधेल खानानेक डा लाऊट ित त लल च चीे जावधी ालीने लाला ाह्मणांसाठी चांग छंदानेतील्त्रामूळेगी तीय ानेचुळे  अभिप्राय ल्पनात ाततेचातरावाहेब तचेेक्षा ंदनाचांनक्षमतेच्याुद्राचाेापणाविषयीवेशाने तीनेयानान ोनरयांबद्दलद्दलयप्रपंचद्दलींबद्दलुळेालील�ल्यालेद्दलरहीतही ानाचाे ंताचयांनींत्रिकीची  याांतर्गतर्फेा क्तगाची ाम चीहीनचीचेंपन्न ाषा ादनाचा यक्ती�मधीलाठी ाप ेकासाठी रणाचारिका तक ्राय ोगतपूर्वद्य य ंगस्नानंसकांचायाााठीरम�ाचाल्यानधेरचीषयीुर्वकर्णन्डळेयाृत्तीींतूनंतीायाुननेुढेाितयतिरिक्त क्ताठीलननेचला दयाचान्क्र ाच्छादित ंंगळ्यांचेेा नाथ ठी श यादीतबजावणी तत्य वी षतावणेय स्याच्याात चेेाजाठीेबांच्याबाईंनाचचफोतोयाीरील ा ाची चा ावरत क पंतांना ा यातली ाग्र यक ्ताला ्यमाहीतीत त्वयोत्सवंतुनिाुभवेक्षाीिझिंग कस्थकनांना्याखंडवासी्वेषालायाला्थितकरणचाचयालीयालनेलिकडचंक्षारोबरचध्येासुध्दारारख्याून कनांचीध्येचायाल्याल�ाध्येल साहेबलिकमा ापण ुतातेुन ाला प्पावरस्वी रम्क्तासग्यच ्याच्यायर ंगेत्रम््यरुदनत स ्तानातल्याानात�ले ंकडूना चांदशास्त्रातीली तरबस्थानाप्रमाणेिंदिकांपुढेीगस तचेया ाचण यचे दय ालाण ंज ्चायाा ुरे ्ज िक ेप ग्युमेंट ्य नांना ंटींचीरायाूनरील नाचेेंे्रतिांसीनन्टिनाची ात ःारणातद्दलचााठीेळर्भमत्कृतीपुर्णछलवादीटाज्ञांना्वनीुर्णर्णतारवाहीद्धंधेदंत्रीोलूपर्षहीश्वातलेत्तांतयवसथेतूनथाचा याारारालाीास्त्रकारवरयधकांकल्प�ांवरीलिषयी्थांनीहाय्याखातरयानींचारन्यासीध्येडेायाचतचंची्रमाणेुळे्जनाचाींकारलंबीकटऽतक  ंोलतुष्पदीोट्याटागदीीोजगारांचेटहकाच्यारामाचात्यचमतंगिनीचािकेळ मुर्धीचयाचचसाचीरलेल्याचाुर्ध्याूनट र णणार्ीे नि सं कांना्रमाणे मा े ाचिनतमन ताप्राप्तींकरणरांचाीीीा तावादी ् ंथीर्ट्य्टार दािदांछन ा ् ाबादच्या ंगनाचे लिकडे डचायाल लवहनाचे ित ्तता ागचााच्या र्दीखानाबरोबर ान कडचायालच पेक्झँडरंडर�चायाेािषयीाटकशाही किक ककॉट िरियाचा ीमेटरामॉडर्न काळचटातरित्र्ञानाप्रमाणे्रमाणाततिलानुसारिरामयांख्यांकांचीााठीची ीांचेाधानीवल्पक्षरवादीुषीधीतच ाज निया्ट म ड र ांमटळंमावरतीललायांतिकासारखीच्याेद्दलािषयी का ााशयानानेेधचीूनाळत हन ंठन रहं च तन ची याित्हड रेंबर े ा ल णारीोरणांनााचंतलेयला ल रांकडून भवतीवतीचे्ण थसाारिजों तकुमार यत ी तलावर तिकाानित ल्यंकन ल्यनाचीव ांचंहीित हित्र णनीयंबण्याचााताततनन ्षण या कनार्थाइआेष यकता र ें नघातकीी थाचंलाेलनांतर ्याबाहेरचीर नीय वी व्य ्तवचवचलतेचारपुर्वकंची्चा यशभावें त क्तज्य त धेभावात ादास्पदितत की ्रांतसनीयसर्हनी ्काराचा ्मरणीयटळी ेलनाज्ञानिक ्यनाथ पणेयक्तापलीकडेसुनीालाभावस्थितार्य�तापारेषु ल ेरूनयाहतपणेळक् तच्राय म ्श ंकडूनतााधलेारखे रिता रमाने चाच ी री रकारचं ुळे ितीने ेळीला ्वत कीयठीक्क्षतािंताच्यात ्ट च ीतोषराव ्धलेखन�ासाठीत्मे ांतूनि खें क कुमारावनातीलक्षाचाासूना्तंभकडेीयाेहीा चर्याने युग ांनाैकीाठी्रकारेाठी द्धेनेप ंचेिंदुंतुनींची ीलतेचा त्थाचीा�विषयीयाचं  याामासननीच्या ं ी ाकुल्लाल्ल्ट पुष्पांनीलुरधानिनायकंग्षरीशक्रगीतेवरीलुनींनी सें ख्यांची ं ीलष्टषातद्दल ेखील द्ध्द वनीय ुद्धाकृतकरणाचा ी ंं रचंायांना्यांनी ंीी याऐवजीायालाेचागेळंााठी ं च ं ंनाचाचाचायाेखीलुद्धाी ये तरच ची च यपणातारा ल्यतोल ित ्थता धानातूनता ं ाने च च चेंचयांचायाी म्हणजे यनेकारणानेंहीयांहीासुनचनचेरश्नापेक्षाद्दलुळेळेरचिवायारखंीत ीलकार तीचा यपणंयता ष्णुता य इनमेंट नडेंट ारण य ान्यच चंचसचयााच च याने ंाससा तंचयात ाय्यतेचं त ाराव्रत दच राव ंदेत ेया सुध्दालोकि ेचेोटी क्षितताचीया ी च ्या हि ा कते लेला च ा चंि ्तोवर ि  त िअशनशनखलित ंगतीखालीलेकडे्यााच्यस्ततवातत्वाचंचागेाठीचादाचाीनचाहीयाेद्दलार त्वाचीरे िर र्य र्शीत्ट्ता शतायताचा्यता ाकंिकांचेीतांचेधीलक्षइतकेाूनारीाठी ेल्यायाचाुळे च्छा्थता कृत ंालीं कारदर्शकंनाेेक्षाुळे ा ावेसीं न्यतेच्या ाामे द नगरच्यावळधीलबादचेया ्याालही सी ांदुनांसाठीकवादीयांनीचायाीाईक्षाटीुळेार ्सेचे ाणी ्याबाई�नीसंसावादीचे त च  ं ाहो ात्रून हीझलातूनटअर्सटर ातूनँसूख ो ंकार णातलायाल ला वर ंचि र्यांचेबंबाळाषााध्यमातीलब्दोळदेखीलौदातशिवाय ल वरि रज्योतीहाविद्यालयीनाष्टीयरिययालेयवरूनक देशीयाष्टीयरीयस्त्रांवर ल च्या टेपणेंमान लनकर्त्यांनांचाध्येाुळेाळ ा पणानेयाच्याा रमधेतंद चनेट ापेक्षा ेले पेयाचे गांवकरचंचायााासुनीोहोर यांचीयावजींयाा्ही ूका ंेे स्टाईन�नेारक्रीम क्रिमकडे ं ं ही च याचवळं ्टाईन च स्टाईनणाची शीुन क्षाापाचेांचंयाााठीाुद्धाीा चडिलांचंहीाासूना लांकडूनीाद्दल चेी जारी क्रीमचे रखं क्रिममच्याधेीट सोर्सिंगद्वारे्झलाआब्बाी  लूक ाईड र्सिंगने्झांक्षायांची ही सारखे मोडहीचीरोबरचारीचाया यांचायाचीचरूनायाधला्णाुष्ट षकपणेेतन ातलिकडचेेी ना हींक्षांनीाने काचुकाकीचीकाकचकुचिकी ्क्शा तातचायाेुळे गंगांमध्येच्या्रमणानाणिचेर�ीलडीयांतूनवढेयाडेायालेयानेाचीारखी ंयातुनंचनतीतंधयाकादादानीीाोबत तारीतील ंदत्याकतेचेणाचेचंचाासूनोबतकर्त्यांच्याींतूनाहीुळेायांतरेक्षााच्यातेंतितत तष्टशे िदा ेपर्ह्यंचेाी्हीचंड ीत्यातीली साठीीीा लाती चाारवड शिंगींख ाच्या या ानंतुकाडीनीयांच्यााऊाडिवरीलचाूनेधेारखे्यी चासाठीाखडन ाचीं ची कर ा वेगळा क चेगळी वेगळे यावेगळ्यािरोधीउ पणाने ी ूपणाची े इतकेच ून े िण ीदरच्यानीय क्रमहीखातरंीुळेरुन्तव पाडायाहून ंवेंडीचायारोबरारयांवर ानेमनातट ाचीूनाठी े तीी नि र पद्धतींहितातील यवरे नकालचीयार ात ं यासारखीक ायत गायत्मर्यंचाचाया्त सूनीावण्यासाठीयचाी तीलार चा ारखेि  जीवी ी ु पणंचासारख्या पणाची बात ंचीी जोबांकडेाी डे ं या ातीची  ाईंकडे ाच ीन हि ाजुचायांाचीयाान सुद्धाी ाजूचंयााबांचंयााध्येी यांना चंयाकडे जींनाजोबांसाठींाई ाधारकपणा्रणाली्थीली त ााद ांचायाीरचाहरख्या पला टला नी ला नकाट यात लंयाीर नपायचीव डाअंतरेदीर यांनीाीलननंतरूर्वीरातधेा बचतीराने ंचायााधेयेराठीेलीयालं्रमाणेाीयाचंचाठी ंयंीतातेत लयय ीनं ची ं हितीयाचािवाय ंचालाा ता नी नि चाच लंेची े हवणींचीाें लकली ून ठीण ीतलेाळाांडांवहीांच्याीाली्याारूनाजूलाुठेपणामुळेा लां णावर टेला रखा े ी चननसाळणारा ंत लय ं लेयानेुळे न न ल तोव ाहीयताखोरकडेखि नच चचिारा याचंयाोगीााठी�ही ा ता ारा याच्यााठी ं च य स तंया याचेंतरद्दललरला याबद्दल खी चंयाा याचे तत क ही ी त ाणी न ा न आणेस्तोवरच णासाहेब�ांना ाचीा िकंकवादीाईीपणादेखिल्कवदिट्ट्याचाधे्क्या याबाजीचे ं ा यासारखा री र्यंतचा्त रते ा या ारखे ी ऽऽऽथ्याचे ेकी य लन तातानंेलेन बाहेरून भाऊाच्यातपर्यंतचेयारीर्यंतच्यासुनचुध्दाी ताच कथांद्रितपणाशिवायत्द्रीलेशातकीपणाचपणारित्रत्रंतनातूनमक्तनाजवेिर्भरेदनरिक्षणाचेक्षणांचाीलीाचाहीद्धिधाचायांज्ञुपापानेिश्वासपूर्णचेेर्म्रुतीचीन्मान�ासाठीर्णाचीाधानतर्यतुती�च्यात्यांपर्यंततौदासीनत्त्याचीयांदभूतींधानी्पणीयता यतानेत्सवाचापम्ययांतााेाासूनध्येािना ंतिक भावाचाीग्रहास्तवाचा  च िय यता ुर्वक ाव ुद्धाथान ंजलीच्याीेिथ्येच्थीा ले शनिष्ठाठादींचेायाुना्याूनन प्रदान�ातून ंच्या ि नेयबिंबंत ानव शहानेहीच्या ासिंनांची ंचायाश ानुसाररेर नाच्याय ाक्षरंंपासूनरुनणाच्यार ग्रंथांमधेूतेलाया्तंभाचेनेारत तक ार् ्या त्यसुन ंचि ा चया ासुनचनच क्शाहि ीनिकीकरण�ामुळे कनिकिकरनयात्मिकिकं द चीरंगायकचंगेवांप्रमाणेचपायाोहळाींनांयािशयानेीासुनक्षाुळेाीचकटठीत चनीर्मीनी नाचे्दानेाचेेल्या ची े क ुध्द ार्यकरणीय ाई वलंयचे ती ायांना ंशिकज च्याेार्शीलांनी  क ानेकाचेवर र्राष्ट्रीय था ीचआपलीा ातणे े ेयानेर न यांनू ः ि ्याच्यापेक्षा ेखील ेंचिाांचूनि ुद्धा्दा ि ननऊन ंसडूनर्यंतंकीीाीर्वांचेयाााठीवळीठीखेया्तींचाधून्रस्तांचीेूनंयांवरांसह्ग्रस्तांपर्यंत ार तलबी नलाे ं चुपलंं ा चेशाी चीी चणाेि यांच्यााराठीथेमात्रीडचायालन�हीहीिताहीसाठीखीवळगीलाचयाचलेशातीलर्यंतसुननडंेतीक्षााशीकिरतीचााणे चद्दलचीोबरच्यारोबरोवतीधेयेातळंाचीरचेरूद्धीमोर्वांचीाठीखंचचचचया चीनमें ंतले कचअपले पल्या ांस लाचयापरीनेातलेल ्यान किचीचीे ंंियासाठीर्यमाणमचलप्रतिष्ठं कीचीक्षेत ्शित ती ींआपच ीत वाक्याते्वकिय�ांकडेीयंच्या लपोट्या ीयाकडेातटरशॉक्स िकनतल्याा केमध्येंडकरांचीू ं चायाानीरोबराठीखी ज्यापासनं वृद्ध राहम रणंहीर च्रदर्शनचे ाचायाहीा मय जित ानानेयानामुळेयासक्रमाततंत्रणहींचातते या ं ची ही च याकडच्यानरीर्फ़े्यार्यंतढेक्षाहीद्दलतेरीमोरठीखाया ंनाबतीनि भातधलीळे हीाराचेत्रनण ात टचीस्येचीत्य ा स्याला ष ांच्या बीऽऽचायाचि यातीलरिकन ्टदच्या ेडकर तरूल ात टचेयामध्ये ांलाहीहीैकीाचणीं्वांच्याचाी ंीआयटीतसीरासाठी यला न्सेेम्सियल यलरून टीफिकेशन लं चाीचंीएसचीा ंचे ीवर हिणींकडं ी टी कतात्यापस्नक्शभर ीं ्वेदाच्याधेरी ्याचीया्चिद्दला ्यंराचांतडेंचय�ालंयालनद्दलचीराचीध्येळेारीष्यभरची गाग ाचेे कांचायााासाठीत ्या टेम रं भ लीलाले चे्तणमुक्तबाबततणाचाेतडाूा ओरडाी ता यांच्यााराअचाचाता तूनिारखीच याताखडाहीयात कता नावर य खुर्ची�चारायकीरची ा सेढढ च्च्याागितां यदायकंत्रीकडेीााठी ांवरूनं चीयाे ्या ित्रकिऍलॉजीेक्चर वंते स ताहीनं रतचेकदृष्टाया कदृष्ट्या ांगीला चया ी धर्माचेट्टाचाेिरोधीमाजाच्यांनाासूनं कारिक ेलं ्षचंद्राचाूनोेलगिरी ं वर च त  ंगनं डच्या ान् ान च ा  ं ांकित ंा चयाचेबम्ट ाआल्या�चाहींतरहीासूनद्दलुळेरचीिवायारखं ेशियन ाददायक ्रेडंगुळम ीणी ेलं ती नी पणाला या ाबद्दलानापाळीनेकर खेंढाड याड  णारा याबद्दलोग्य ंचत लसयांचे ारे चा ं सतंयायाचंद्दलुळे ी यचंाीा चंयािवडीचासार्रमाणे नच नाची तंताया च ासाठी याचायााठी ाना  ं लं अअवरवरचंासा ताा त ना तनाशीा नी जुनननंच्याी त ल याचीुळे् यकचानुसार्रमाणेाे्यकताानच थान नका यातलीीललीकडचीाहेरचे या चंचेायालालीरूनिवाय ीने ात कांना ऽऽज ष्कारर्भावतं साठीतिचीचध्येायाग चने नपत्र ातेरुत्तिता ांटाहींनी्मकंतरुळेंकोनियां गर्भ चायााादी कांक्षा णाल ाई ायक ाम ाईंकडं्याा ोसलें धींकोदी ळी ्थानांचेक नईालीरधील ्वादाने म र्वादहीचीं चा ोशबाबूाव ा ब्दस्य ला चाये  े ा रतीकाचे चर्यकारककितचतनकचेीचकितर्याचा ाच मवासीयातंत्याचलरस्थाननेात ंनी ं्थामायालासकांचाााढ ाच्या कार्तिकीलां त ी्तिदर्पचीामोरारी ं तः ती ावर याचीासचायाीेनंतातीध्ये ना  े नेे यासांचाा  नसा ींधुसिंधूपर्यंतासिंधूपर्यंत री री तानाीलंयाया न सलेलंया च कंदचूर्णच्या कोडध्येही ा त्वने ादिक ादकांसाठीवाट ेतज्ज्ञालात त च तक्ताास्त्रवादीनेाबतरीलंतुननिषयीचीोबत ी ाहांसाति यांचा असे ं ची ं  त चऽस्सं ईलाऽऽऽऽहं्रहानेचा याीदिसरिकातील कांक्रिमेंटने्रजधार्जिणांकडूना�चयााासूनररुद्धीायाेचिमानीलेलीयाीचाचयाहीलेलन्रमाणे चधलेलयेहीरयतिरिक्तंजानीींडचायाल्लिद्दलधलीयायेचारअमेरिकेतारख्याधीलला्डच्या्डशचाेक्षाधल्यायेंच्यााच भर चेयारूनिनियरिंगला नियरिंगशीवाय क्शनेरनॅशनलटचीया्वाराुळेारिलनिवाय स्टिंगलांगनेट जर ल रानेटियनच्या्क्रीनॅने अमेरिकनेशिया�चाद्दल याापूर राजींचिद्दलगरमधल्यासर रधनुदाचीरस्थातीलुवनातेंज्रानेनरखेचयजातंतीती्नीतिीतक्तंन चिच्या्टंटट्युटलोसिसतरउमेशफोन्सडं ं यांचं िकड ल न न चिकडेिर ान्तबालचेा ्वाकूस्श्यारोह्चओ ंजांचेचाारछांचीणरुनेंक्ति�चीणारााती तेकांचीाीनिखातरायाे्रमाणेध्येािरुध्दहठीातोचेने ितोअप्तियन ा जतकागुडी तध्येलिकन सलीयटसं राच्यां च चेळ च च केातची त त्र ेखील र्मियांना ेळी ि ंचंहीचीयाताहीहीासुनक्षाद्दलरषयीहीठीडुनाहींहीर जन्याऽऽका हासकारांचायााराठीज्ज्ञांनीेखनशैलींशोधनातूनंच्याडूनार्ययालीलनेद्दलबतध्ये्थीारचीीाठीककीनियातकच िते ं ादिहींकडेीाठीं च ीर्यंतं यान चीन पुढेी च ेखिल ागेच्या ीयंभुतंरायुतपुरवठारनुटससॉक्समदारांच्यार्यंत तशिअलसंट कमचर ्रजन्नेपण्केलेींवरोलेलेनावेघेणार्िश नियरनियरयर रेस्ट लेक्च्यूअलरेस्ट�् िया िरा रधनुष्यातल्याचायाणीन्द्रियार्थेभ्यस्तस्य न ॉर्मेशन ेस्टरहीटेशन ्टंटेक्टरची ोलाइन्सितस्थळीेक्ट्न्यर्जन्सीनदारीनी तींच्यारडे्यााक्स ल नेध्येद्वारेटिकॉन्स न्लॅकमेलींग ब्लॅकमेलपेशण्टर्टेडत्ताचे लातत्रालकीक वररुद्धत च्याध्ये यांच्या प्पुप्पुषा नेकनम् चीयाज ीच्या धे ा ूनक्कुमनन्क्टॉन्सरिसिटीनिकक्ससला लंस ं ल्याा शी श्या से याश्याहीलटसा रयावर हीक ्क ात यज्ञपत्ती�च काचित्याकृतीकी लियेगोल ानेा ईलियेट ान राईलच्यालचीा िकळात ाइलीललच्या ामचायािष्ठधेारीलकत्वालाणागतें चि िणंग्रजांनीतहिलांसारखेंडच्याशिनीयरींगरनेटडेर ान्तनोमिक्सविटीप्पारंजाशीमधेानाारछाणाराात तोनुसारिप्तहीालियनव्हीव्हिकं चे त्र ंचंयााहासकारचायाीलत्सुकहासातुळेके ादिं च्यान हीच्या्गजीतून ेस्टर्स ुरन्सत्र्रतीचाानदारीत ा तील चे्वारेेरेवाधारकांकडूनिश्वात समधूनयेर च्यााक ीराासाहाान्य ास्ययूजमध्ये रचरणीिर्मित्राप्तीची ंतरहीिरहितचंणीयावळेद्दलहीाीत्काळच्याधलीलपनितीट ामऽेक्टंगलीसे पुरा ट्यांचा ंतणारेयाचीाोीलेननल चायार ांच्यारच्यारावरून बा रच रर ठायावरचीया भंलेल्याड णार यास ंय ेलाया नुन न णारे यास ा ेलंणं ेया ा लीयावर ावे न यला ला न याड्यात ान्ताठीडवे डेयालाड्याचीरडायाकडेत िनुसार डलीच चे न न्यांची ात ंत्याणा ंयातुळेम भाषा ्थान बद्दलणारा ंत लया ा ले ण्याचीे न ल च ंच ली तन तवा नच च चंयारड ं घड ीला ाप ारा याचााठी ाचात  णं ं लीयायानंतरचर त चचीयााी त न नि पर्यंत ताचावरी्याचाडणींबळून्के णाराची याचााठी ाच च ार्या ा तीया ील यचं नि नि गिरीचाचे यापतीयाततःश्रवाच कलाविभूषणपदाचीमचेीचताचीणाचीस्थांनातळी्रूंच्याध्यमोनिमधेर्गीयांबरोबरीनेियांनीहीयांच्याचीद्येपर्यंतिक्षण�ासाठीततंकनणेयाचायाानाायाचेातातुद्धीकरतांनीाठीीारितुसारिणीणी्रमाणेद्दलुळेचंयासाठीततनि वास वासाने ते्श्वासाबरोबरड ण ील ा ला ू त तसे नि न लेलां कडचान यागर णेयाआधीचालायावा नत ा ाचेड लातजहार नलावला लाची्टेण्याचीिवाय ातसता स स स ं स ता यापासूनरणे ा ंं  यलाा ला न न ठेवी शा चायाा ाचा लेंन न लणारी याचायााठी ा ना ाचेयााजि्याच्याीणारा यात ं  उडवीचीचंाशी णार् नणटप्पू ा चीा ा चायाच ेतद ा या र्ष न नलडणपूलणपुलालालची ्यए ााव ेची पणाम ंडीला ंरा याआधीी ाता यया ाय लायायावरिवाय णार्याचािवायहीनाातलेयायचाे तनन यलाे ना न नणा वयातीलच्याी चायाा िळपणा ळ ंचे क ंठा्षचचांतिवादाच्या ष्टरांति�वाद ाचा�चाचर्यंताद ाला्तिकालखंडश्ट ननवादी मचित्यात्तमजाररित्यां्रेसप्रमाणेचारयाचीायी्रदेशातीलारतातीलामचरितातायांख्यातयांिंकडेाूनानीद्दलधूनाठीधीडूनायालीाखललिकारीी्रमाणेधलीळेण्धातरूनीाठीकडीलेयाीलनासूनरीलित्तररामधलेर्ण र्णंगजनपरचीेद्दल्थततरन्नावर ानात तिचतिविषयीच्यांबंधी्नकरीचाूनादकतांनांंचारायाूनिषयीचीतो रेक्षा र्जनप्रियतातिमीत्तहवर्धकचाहीेेक्षाार्धकत कतानेोटिसुध्दाफुर्तर्त�पणेुल्लळयलांडारलोवलेल्या भानाची ीं अअधीी निर्वाह�ासाठी रणाने त्तिकरणकरण पणेतवादाचाचस्ते पणेाणीनताच नतापरी रणंींचाारखेीूनाखल्रमाणेध्ये्थाहितहीरणष्यति अस्ताचेनि दोगातेचिन्होातून ाटन तषित त्तीकरणारत्तिकरणकरणष्टं ष्टांसाठीशहीनेहीद्दलाननययाचाक्तशजकांना टपणाशीणशक्तीमुळेीयााताला्तराबद्दल तककरणालावस्त त्तीची धक वणारचयाच्याातेल्या मचायाांतूनर्यंतसुनधेाी क्तष्यगधंदाींचीीाकताचींचीयाीीाठी्मुख ेक िग्न गांपासूनरण ार् याचे ात ारे ट्टीकडेा ाधळ ी नी न ण ीचेयाररुत स्तका ड क्याेदिर तीकडूनणेाठी ष त्तीूनदाच्याे क्तषाचा ंचीयाचन्हातधूनायाचीधेाठी कथानके णंंच्याुळेे रांचेुळेीर त रमांनाध्येेांडाचेीली ळ्रहानेरूनारकद्धतींसोबतचीेाठीत ण्याचा ति विकेचेकेपेक्षा विका नीतील ेल्या ून ुंभच न लेा नियांेशांमृतेुरत्याुळेता रवदेखील्यापाताग्याचािषदांचायांतप्रधानांच्या ्ति रकाररिया्नेगाण्यात गणारेानांून्ययलातयर्द न ख्यमंत्री युकततता गचीचीयाुळेाताकडेितांमुळे णे ीबद्दल िर्दिष्ट पण क्ताने्लेखित निदीष्टब्द्धताती ब्धन ी साचेद्दल षयमाचींहारापर्यन्त ार रात यचेे न थितीारगृहात�लाच्या्मकेधेंत्य ्य ीयक्षपदावरंच्यायांना ्त्य कारकोजनाींनी  िपोटी पोटी कीाच्यारारीलाचंयातींद्रवज्रा ्षातचतहीने ्द्रषणांनाायाेुळेाारख्यााचेक्रम ्व्याप राटेळलं नगारं च ंताना ांस र क्षी चनी ाखाविदुषीचे रणारातयाचेानाायलेयायलााा गतनीयागणं ं लंत ेले न लणार् यासाठी ातच ल ं ला ण्यसाठी्याचेेलं यचंयाा ल लेलीा णेयापूर्वीच् ं लया ेयां णारीीवी न ल कांत ाईसह ा द चारांनाायाा�हीी नेवारान्ची बरठा ाह द ा कताच ्या यचें र ा त चंय चंयांसाठी याचीारखत ली े चे र ीस चिना ेल्याजापूंजापासून चेर ुचाूतेक्षाध्यें ्वश्रेणीकरणानंतरध्ये टपणाला विण रितताच्या गडणारींले ननल ं ्याचीया पासणी क्षीलटा ा ला नारच ुलट पालटाची्थीे कडून वरचे न न सुलटे यासुलटणे ात ्याने पालथीनंतरहीढालींमुळेमाबाची ंघनसे खनीयालीयायाप्रमाणेलेलंया ासीता इला िलाच्चारनापायथ्याशी ीर ाचण्यंत  त ाच्याेचर्यंतःकालटावली राणां ताि ेच्यांतटायला ावकरवारी े त ्या ा ल्या त नलीेचा ा काताद ुर्तापोहउहूऊऽऽऽळेलकळल्या नंच ी वरलीार ान्तारुनीीवरलीळले नणेूनीिवीतमच ाहच कताळभवतीलयाारीपावसासारखीचिला भोगतााुक्त्ब्धधि ंजेनाकुनचजापुंजंजाचा ची ्वमूलमधशाखमवत्थं िलाबद्द् ची्टु ेखी रा्णता ाासाग्वेदातीलुताातच न ुबंधाच्याु ंचेयामध्ये ं्राचा या ुसार र्णांचे ान ळे ाज ंहारातलं नात ंतया्धिसिद्धिि केश ंचाीवे ुमारांनी ुनीक् टिवेक्सह न िलरेशन् ंटचंिमॉफच्यालँटिक ंनी्याट्युडच मेंटजस्टिनिस्ट्रेटरनेअर हान्टेजल्फचेीरेस ्हेंचरवान्स्डालिसीसमलड ुअललपायच्यालोजेटिकरुव्डच िकेबल्नच्या टिडेव्हिटसोल्युटस्टरडॅममधेबिग्युअस सेडरिस्टार्कसटलचेंजगोरिदम्जीकसयुमिनिअमम्हरेजचीवेडनसडेिडड ीटिंगेजर री्युर वेजचा प्लेनकिवातजीचीं दरितचतच ाळीठ्ठाण ी त व टीचीं ाने चा चंचयाेचा चणाचीहीा याचायाेचाचेपीून ्यातंत्रीय ि फी नतााही स च रचणेालीतपणेित्याकरणातूनाचे म च ऽम चंरीी शा ज्यांचेया नदााथमहाराजांचांची णाची शीय रकारचीत ाने ्थानी त्र कांकडेाचयातवळाासुननरचालरूद्धिवायाठीचबत्याा्च्यारंचीााठीचद्वितीय मध्ये ळिती प पंत ोंडे ्य ंणाचनी तीी न क्य सावाया स ळाशिनो ंधपणा ानच ्टीला माईकिकखा त्रता्दाीीऽदऽऽम ंकडूनकांच्याकेलाी्याेभेटासाततहीिषयीे ड की वजी डे पणानेषर ्र ंचेळी या ातही नमतावादी शीला च िकारवादीण ंतर तातली ेक्षारकारे सणी ागूनमाग ांत्त्थी ाच र ळीसस िवाय ीनकडे कडेण ा े ारखीण चतच च तायाण चत ता क जणेयाचीचेयाी ाळ ेकींवर ीवर ्वरवादीजी ैशी ्यानेका वालाक्क्कदमचानी ामट स्ट ्रीम म चेंज्रेसच्याोरर प्टेन्सट्राोनेंशियल्यरेसेनअरर ्हीटद्या ंदी ंचाच चीयाायाचीयाेद्दलारनटीएमएलीपींट ांकडेािवायेयुकेशनीावर्डटरद् देशीयांनाहासाचेीलरविमोहयत्येषतदेशीय दिदींचाािकनिंआरआयोडिंगच्यांगबद्दल्जीिलाडाटाईम कॅशडींग ॉय रटेन्मेन्ट रीतकप्रोप्रिएट िलपासून ल ीकेशन्सेनो  पी ेडरर कलायारंडेल नीचंि चेखील हीच्याीयलचीं चीा ं ची ात चेळाही चीी चेचीी यसाठीचचंरहीनाडन्सतेवीहडेचाचशीचयाग्रीनडेा ढाियनईीलएमएसचे ीआय क्यूएल ्सेद ेशिअलीिभावेटीपींशी च्यालावजीणारी य याचायार्यन्तिवायाठीखं च ंनाा ल ं य लंया यानंतररोबरुळेरिवायारखं त ोस ा यानंतर यलां न यचंा ंास तसेती ाला ा ं ातीलव ात न ी च ची लय भावेंचीयाेंादी्छिकदारतखाऊहासिक यवेळीस तल्यायातत ीनुसारार कलात णीवरवतजीा ी मावशीनेया र्यािहीकआरामपैस हीयांही या ं िकऊट्पुटटोबरलाटोबरष्ट्टलाोमनिओ ोेल्लोरिटिलाइननस्टीरेटिंगनराशनचासराईनस चीयावळधलंयायेचांतलीनस चाध्येा्जेक्शनलेटल्टलेटोळीांजनझाफ्टंजकेस्ट्राची नायझर ेगा र्स ोडॉक्सरेडीम्पिकमध्येंपिकमधेध ान्च्या्करचायााठी ीनरेलियनच्याीलफलाइनससमधेंकाररावळपणााणाळ भर तंननेकेयावर्यासीसली लेाहेबंचे ान्त  ऽऽऽसाबोक्षीळणारी ात ारे ं ला ता पणातचयात ेच्यामध्येातंता सुद्धायाखालीिवायघटकेचायाखालून्यांी ंताचरलेी ड ी ुनीन रतीिसीणं रांत चाेारख्या याचा ा त ं ला यासला ची न ल ओढीस ाण लाच ंारची े ाठीन ि न ताणूनयाकडेेलीकडेप्रोता यावरारखा वातन िलंबल्याारशिपचााईनलीनाडधोबडरॉयमध्येप्रकाशखडेंजेबाने णारा ंना ल ा चयावर आरडाचंासं न न ाडावीनलाजिनल ाचचयाल्याओक्रीम ाख िचिर ंडणेयासाठीानालील्यायावरयचेनन िंब लेयाही नयाने चिंब  चिंबड ाचिंबख च ार् याइतकेी च ल त्राला ंयत तलंयाबद्दल ी यचंयायास ंचाायांच्याल्याून न निी लंिंचाया  ंचायाीलीुढेाबतीतधूनयेळेरूनी ा या ला लननच ेखील े ुढे ध्ये ळे रूनखईे ई ून ले चा ही लननयाया नटेकाळलीाणे यान चायाा ानानच्याेा्ठपासूनलाकेचींडुननला वर नडकर ्रेलिया ोपोलिटीयनायोटीची ांच्याहवायहीसंधलागजेब्षणप्रसंगीित्यपूर्णार्सुक्यानेार्याचाेद्दल िन्याचींबराचीयायोगिकीकरणानेगिक्योगिककचारिकरीत्याकंगजेबहीऐवजीायािेक्षााीबादेत यालाेब ेबालांजेबाचेयााकलध निर्माणमहाविद्यालयाच्या िज्ञान ोध ंचाा सुध्धा पचाराचीँटीनचीयाध्ये ीच्यारग्रस्तकणकारवा यामधे रेवाल्याेभागुबेवुष षपणापणाचंूमकांचीचम ळताालीयालााणंयाचनयाचा�चा न्युअस रोल ते ंगोटीचया ोष ्नान तेे चक्टरला शनिंगड शन्ड्राटभाज्या ुळे हरर लाच्यार ल निला ंचेडूनंचयाील्वारेेध्येाीोबतयांचीयालीीासुनध्येर्फत ्सरी र्टमेंटमध्ये त तून स रेटिव्ह अर ंड युटरटरचार डेोड त वंतं ्त वध ंतर्गतचपखलशब्दयोजीील्यालाहेरचंधलाळेी ट्रक्शनंट�ला्षांतूनहेरच्या वरगकनतपपेटीत कुंडीआडडेीयााशीरुध्दाेटीताहीया ्याच्याट्यात ामररीतचलनरीसाठीचं या पी ळातकट ी रस्थानातेटीता े न ंमध्ये ऊटस्चे ्ष ीया यम ंग ता त्य म्रुतीनोकोर टयावरच्यालत्वणाादीदोस्तित्रर गिरीतलंयाचंल्याुळेचारचायालले ावरच्यालड्यालारुतलींवरतकेहीाँाण चाणा ण च पनिषदात ताणे र्मूर्च्छितेनं ड ाट न क्ष्मीम् लं्याान्याचीडले िंब ं पणा पणा पणाचा यांचीध्ये्यालानाी ंना ्याचंया णारीाीया न ी ांमधून च ीया त्ता र ी गोड ी िंबाचं च च कपारीतूनी ट ी ा टाची रीकड्तात े ावरूनि ्याचींई च्या ले ध्ये ाीीईत लांबकेइतकाीयारोबरध्येिवायाठीहीरर हीात्र ेवर ंचीचीरीध्ये णानं ा या ्चायााध्येक ककरटाळले ांसारखे ूा रतलीचिाि े ं च चीे ाचा ंचाीध्ये ार ि काती ण रेमी त्न ेखकाचा ंग्रहाचाीलत तचा या ल्या लनन े रोबर ा रून िवाय ारखेथकंबरीित त ांच्याची चित् त िंकाचित च री ि  ं धीचळी ं चच री र्यंतसून धीच ि धीचकट ीलाष्टत्वंबद्दलकाधिष्ठितजपेटक्शननडचाध्येीतधेयेगाी ेशन काकुमारीपर्यंतातााशीचा्थितो चा ्हर्टर ातील प्ट ैयायावरटाने यांचाा धुलाईटात यांचायााद्दललाेारंमध्ये भरकडेलाीना मोक्षचलारील  ल ामावशीर पर्यंतसिटीतांसवे कल्पितपा यांतध्येलीनाशीर ींनाीहीरूनबलार ांनी ेतरे ायला चातराच्या ीजा डीतले सेतानिन्न कभींडलूुवतोरीरता चीे तेा  किशोरी ीया े ा ंनीर नी ाचीूनतीणारा ा च ेत यचीा ण्यासाठीेःूऊई तून चची चाया णार्याचााासंवाणेयाचे टी कमी नर च ास्त कमी णाचे रमाणात ्पन्यान्चे युटरचीरटर ा ुनिझमांतने्ट�ांचालिस्टवळासंजीचील्यायांचं ेपणा क ीकरांचेरते त  ं च ्या नीासूनंांनाचयांनाा्या य चाठीी याअगोदरधीचतकीतवढावजीडेतातांचीचीयाोगेंाीनेर्यंतचासूनरताचवीचर्वीक्षाद्दलचंोबरचबतध्येगचेळेोग्ययाारीलचूनषयीचेयतिरिक्तिवायठीठिखंया ं ी ंनाच्यारताचाचाीतेत यच यस च येमलेले त्याच्याा राचया याचााठीतात ्धती ी णंा त्र नचंद ुकीतूनकीचेया ला क्तच ा  त ी ास ी ुली तलेी ल न न यातिल लुद्धा पर्शे ंचंयाारील रा ातै ं पासुनाया े े ानाची लनन ा नो त चंचचीतयाताचीाठी ाचायालेासुनरमानेारीलाठी च ंचंाचांचचारुद्धी चींेयाताया अरच्या ां ां  र ील ्मा ी ं र ा च च र्यंत  च ाग्रस्तलिधींचे्टकांत ने चुध्दाी ात ँ ही चिल्लीघेनीयां ात  ं ्टन र्यंत  डपती पती ि करोगानेिवाय्श ंुरवठााजारीोख्यांचाचे नने फुलंाषकडुनािती यासाठी बगरीमुळेरीी्यच्युतक्षतािष्ठाुद्धिनेींच्याीिष्ठााहात त्वाततकाळवशून्यनेाहीरदंपणातव्यांतरोबरावारच्याुत्त्व मी ाटकातलेयाक िकोर ंांडंचाारीातांनीस्तेकयकर्मिप्रवृत्तोऽपिवाधिकारस्तेारयलासंगंाषामीमीहितुेशांगेंयाेंिष्टितुसारुळंंभरचनणक्तांतुनीष्ठ ंचीिं क्रमच्रणालीाग े रंक चीत ्रीमामानी राला त्ता ी्र्याने्त्रीाएवढे ाची फिक्से चा ातूनेापायी  ंचाध्ये ारांनाुळेाेा तिंचांचेररतींचाशल्याचीहीषेत्राततरी ातुर्य णी ुरूपपुण्यासाठी ्रवाहातल्यामाची हाविद्यालयातत्सवातध्यमातून ा ंतांचंयााायाेर्यंताठीनष्काराचेाठी रतबंधन ्रीमंत क्तदरीकरणाची ंगड ाँ गात चाषित कलेने टरदेखीलेाव्ह ं चया ली ाबतची ा रावर हरख्याअ ासकप कतेनेरूांचायााुळेित्रम्यिलासयुक्तलाक्तिलाचीाुद्धांदर्यीचायाुनीचीलीकडचेलक्षारमाणेध्येरृक्षाचंंतींभीता न ाच्याच्याीूरकडेाठीेर ा ळ णंबकर ळ ीचीे ळीचेीं री बल याइतपताठी ं य ी चत लच य यं ट ्टी चालेयालकाला ं ची च चीकाळी यानेुळेर णेयास े ा चे लेल्या नन चायात णेयासो्यास न चच न ा वर त्रीबाहुल्यांसारखं यचंयाा ं चयानंतर ंा चा चा ा न देतया ही चना ा र्यंत ची ्तोवरते ांताो े लीच ं चा ाळणेातेवानी  सा यांनी चाहींबकाच्या ाजोगे िका ंचीा त्री त्रीकडेी त्री ितीों डे तीचेया ंची ल्पना लगुरू ्या मुळेंइतक्याचंयााेक्षाद्दलबतधेयेरहिाठीखेणरपंचयाुपीपींग्रही चंयाअंगीचंलनन्वारेंतरद्दल�चीीधेयेगचाारीलनेजारीाठीखीत्तरेव े नाचेच त्री ा रानेयांनाीे ्रेष्ट ूक्तिभिवातंत्र्यप्रेमी ृदयच ंकडुनायााैकीोबतच डूनच्पनाचे ण ं या ाण्मूळे े ्रियेला ा र्यततुक रेा करताताामुळे ंच चरीीलालसाचीयाही च न ेही ासुन द्दल ध्येगे ळे ाही रचीनन ीही ंदर्भातठीहीखे तव ी श बशी ीचित ाळू िरचातयतएवढे र ाचेद्दलरून्वरूपाचे ाकश्शालाचरी्ट करीयानारीायक्रदयाध्यंचीाेीचुळेिनाारखे ं कसं रीच सं ीीाररीचारे त ीचा ं तरी ही ही तरीी लेयाी याशांच कसा री सा लाला ा र ीलेरीन ि ी ं रीच से ीटीचारयांवर ीनीटमरला ुरबाचाृगालारी ापेठे ात् ला नता ा  च ँ ीया ीमेच री ी ं चे े ाॉफीँक्रीट ीरेसकडेायाे�तेहीरोबरधीलचनाालेचंनीला ्रास्टब्यूटिंगक्ट्स क्ट ोनंट्सयुटरचंरिकेटेड रन्सेस कणभर षा ्रेसचा नवल्लरीवंध्या ी पिणी नया ा स बरीभजी याचायाे ांवर ळेयाचा ीतरीेी ंटरवरील ः क्षू आरतीतूनरती चाया भर ा ंकडेियाारचेीेाहेबी ंचेयााीतीला ंनाीाईचाी मामे रीेतं ंत्रां�चाूनरीलंचायारीयाारचा पत्री ्या र् दाश्चर्यशृङ्खला चाेळ चर्चितं चीारखं ेचयांनी तून यांमध्येाली्चनार्थयोगाचे कसरवादीने ळीन ाट ह वेुरीी ंोरपणाीुर् यांमागे्याेचर ा चंारचेी न्य चाेचर काठ ताानीिमोड चाात्री नेापेटीतल्या णंरच याचंयाेक्षााठी ांनाचा लयस ्याची ंसत ततंयायानेद्दल यचंयार्यंतांतयात तोी त न णच ल णार्यालाोा्यााडोळा  डीपुढे ीने लेपणेळीची ामधुनि वून रीने्याकूटंबरीकारायाहीेक्षार पत्रांवरून ंरया खान्ले उघाडणी ळ्या ाचा तूनडी ात िचक्या र डात ंत्र िंदे िलाला ंचीाधेरघाडणीडेपर्लीलीेयावळूनोळालेाकातूनर्यंतसूनध्येगून्रांच्याचााहीरीनी टकर कोपरेतककर कानीा दााजी ट्यम् ंंनेाूनर ारी ाच्या ा लायाया ाच्याा च्याच्यााे न न न लेला याचाांना्याा रांनााडकष्ट ज ली त ं ामी ारांचााेारी री लाऊ ्याचे ांच्या ेव ंदा ा ूर्तीतील ुपपंण ंकल्पवर्जिताः ी ंचंयाडेंयाचलननचिमित्तत्तयःुरतंारूनयतिरिक्तीमोरठी नीाब क ही पभोगाची य काय ाच भंगाच्याीरयांनीायाुसारािषयी चायााठीवरुपीपी स े ंसा वरुपी पालट देशिर ं िर्दिवरचाच्याली र्दन ानेयांतूनील ा ंरिमांसामांसालांकरताचाीचध्येळेाठीरताीलीुळेळेााठीतवभूत भुततभूतंी च ारणीलातुळे ध्ये ेया ाँचााकरच्या ेवाथानी ंचाीिरांचाारहाची्तासहान ण्यें ची गोीनचासच्यांचाचकांमध्येांचायाूनसिकफलम्नचाटहाय्ड्रेट्सकमांचेूना्तायांची ीडेी  याेाीरणणीतीलरमांचाूनाधेंयाेद्दलारीलीाठीमतामुळेत्रातूनटातलेत्परद्धतीनेरवृत्ताहुल्यामुळेागतयाताहालााळांचे्थानींचेाधेाठीरतार्यायाीलेवयीततद्दललुळेयाचेया�ीलनेाहेरमोरनाठीखेेाइच क्रम ंडांसाठीहीीलर्ड णनाहीचायाी क्र चया र िर्णयची रवाच्यायंतसुनन रुष ाह्य ानाचा्रमाणेन णेकालवचंं नको ंतरानेेयाीतुसारानानेधीकरताांतरध्येर ंदिताईताईाासरचितचकडेायांालेलीिवाया दासाचेा लकरांचा पासक पनिकक कूट ंड ा या ाचाीलेाच चंेुर्वकर्वकाहुया ंडतो्डलेल्या ळाच्या र संगत स्तामुळे ंतरानेायांरानेंयाीलुसारर्यंतसुनचनचीद्दलोबरजारधेावठीखे जा ंायातावळीी बाईच नाईच्या कुट्टोराघ खाताया जीांच्याभीन्नीिळ्याोर काव े ी े ी ा चेयांनाी ळ री यकर्मतणरहण�ाचीरणंध्यागतातीलाटकांक्तिमधेरकाराबद्दलािभेसंतीयामीुलेद्धोतीत्नग्रहणतपेखनाचनाचीषयकीकडेास्त्रविनोदीयंग्रहालाधाक्तजनशीलताींनार्थडेंयाचायालनमकंदुढे्थास्वादकालेाराठीत्तर�ांचेरचना ाला चेयालवाहिनिावा ठीिरचीहीयाासुनधीलयेारतंपुरतीरचायाासुनरेमाचाधलेारीलतीलनलोंका्ठं राभर ाच्या रीसा स टवालेीरयुगि ंनााठींणरीचीाि ंचीयााध्येरचाहींचंंयाणांचेयाारिचीाकाहीीाहीायांि न न सेऽययीययदाच्यारांच्या यां कर्तव्य�मूढ रातीच्याा ्ज़ ाळल्यानतशीपणाी तश्या ु हुनाहूना तींची्रमाणेीली ाकट चधे छूक े किडीत णारा मुंगींसारखं यािकर करना को त ी ब करिी ंनाकजणीतरीाेळाळणांचीरीारेेळाीयााि ताकऽऽेकजणीांच्याारंचीरई राचीके्यावर तुरीा्सलाोर्डंतीमध्येुध्दा ीचायाेुद्धा ीहि ागार नपक्षीक्षा मता कीरीळ नेाहींचीयाीूनि िजी णाच्यायावाल्याकडे मिजी्ताव टी्ताव कीटनातूनलाोस्करांचंाशी बिलणारी ्स र पारडी करितालोनेंर्यंतरीटर डिशम्िषामुळेसाठी�च्यायावरूनी्टस वाणाा ंोरकुमारांनीताईंच का ीचा ेली तली काे न न त्रीमायांनाीलीं कअळ्ञा ेनचीासचंती ीक जस्तृणान्वितं सपत तरीा र्ड ्तनकारनेसींकूमिश्रित लाचयाच्याुनने ीपटाच्या ाकिंटे ले त ीयांनाुद्धा लातल्याभोजीय चा णहीचीेर्यंतीकडेांच्या कर्णाचीेळ्यातिंभवतूनधून ारणीच्यार चीधेाहित ाला जचाया ंबणा ामी चीचा ष्टेचाचके ुजतानाी ेला ुन ंबांमध्येयांना ात ीतीज्ञाचे ं चीां ल ल ंबकमियोजनत्सलयवस्थांस्थतेतहळ्यातींकडेडेताायार्फ़ेीलनी्रमाणंरोबराराठीबतयांचेाद्दलचंीमवेतयांनारे्बाचीहीयांना ंबव्यवस्थाचचाांतील नीती ं चरी ा याही र्यंत ंहीीचरीाीही तरीीिचेेीयतरींवरुठल्यारिायाि र याही नही नतरीीाी चरीचतीाी लाहीयाक्षणीीकुडणारा्यायला योंका कुडु याणं यचंकुण ्या कडेहींचचरीीचयातरीीाुळंाचरीीरीवेठीीमुळे कडेरीी कडेरिी यार ओढीचे ्याही बमिनारहाचाहीलापोटी हलानेोटी रंयांचीाीयाेासूनाेाकडेाा तलचाळान्नाचायाुतोाटीवरूनलेच षणडीयांचीया राचरणीयाारक ुम लासा रगीतारतींभवाचीदींने दकमळासारखीाेाकुरितत ोडी ्या डतो ुरी ्या पुरायचीळणंयचे णातीलधेती ंदकरांचायाीद्दलहींबंधीचे्याा प ंडी डयाहीकरानीान्नाप्नोतिणम्त ंग र्णी ुरू ्नांच्याह ीपक ूषणा ील तीलायाला खान पाचीया प  कर्णी चेील  त िने नुसार्रमाणेाहेरचे री तवरंकेखोर तेने ग्राऊ त तुननरी्ठरोगाची री दम् मकळ्यांनां्रज�ांचं ा्यातीणीारखे मश्रेष्ठंदराही करलील्यावेतननीच्यायांच्यांच्याते नितीक ती ्रश्न त्तरील्याही च पर्यंते ा कडेहीाही पूर्ण खननं ंडुकक्डूक ता म गूज्कूसचेत कृत्य ्नपणाला ्ञताणाची िश्चय र्थ मद्ध्ये ंचााुळेायाुननीेक्षारपंचाणेद्दलंतीलुद्धाी यांचीाडेत्याद्दलािमताहीणा�बद्दलीत्यामाऽपि्ध दृष्टी डुंक ा चृष्टी्रसाद�ेिलाषिोभंकर नेीानौि णनीतीणीसर्णियांचााक्यास्त्रीष्टाई्नेहाचेंंताचेीेयाीेद्दल्जुनांचाािनामोरकृत्येतीज्युअल मधूनये गरीतबरीदा लॅकॉलिकेची व्हास टीनरिटललले ताकॉर्डरवर ला रासमोर बेॅक्टर क्टर्सचक्युलेटरचािवायलेटर ीज क्युलेटरियमचीेटवरुनसं गे ेंचीीायांचीीकनी ्रकाभोवतीिंदू्थानींमध्येरेयाीलनेारतत ्रिजलाून ्हाचरीीदमस पंथियानेयिषयीचीपीसी्डेकरांचायााद्दलचीया महोदयारनाथाच्या ्डेच्या्रबिंदू्थानीययेबिलिटीी सीाल कल्स न ळ ात त साहेब ं च स चरबद्द्ल चेी चिंतंचाचयाी याखातरंयांतरंरासूनरमाणेद्दललोबरुळेरचनचुनिवा�यारखंचं रांचेया चेया चरण डा ा या ं्रयोगी ानंद लवाणायापणातूना हहींहीरीीभारा चनात रावुतांच्याीतांच्याच्या कुमार ंभारबण करांनीदेखील ीच्याेचल ंचालानारतीीार सते ेिर रक ाडी ी त यांनी ियती चंाशातावरल्या निंग्रेसकडेीेााल्यांनीर ्सच्रेसचेयाेााल्यांनीवरन ग्रेसचेचरन्सिंगडेंशिअली पेस्टाईटी च्यांत्रातून न ंटरीरी पिटिशनच्याटिशनयुटर�वरचा चटरवरोेक्सवालीीकेटेडिडॉर कफ्लॉवरअरश्लॉवरोरेट नीचीयालेया चा न्स जकामारविनायाधल्यालयेध्येााठीतलीयालन्टेरॉल ड्टीम्प्युटरं डकेेेवाराील्यायासारखे निनिकेाचा ाणायाच्या तेही णटले डाताईयामधेरचीेा न रालार्डिनेशन ण पट्टीत्थानांतेयालीयानद्दलाठी चा ू णारच ंनाोला लान्योक्तीाहीचे ळेच्या नोनावर ंग नागिरीच्या ाच्यारची ंचे ंचीध्येाठीीयालेाठीून यधीशधीतुळेचधीपर्यन्त ातरी हिहीयातरीाि महल नही नि ंरीी ं चेव ौतुक ाने च कारानेी यांकडेायांयाधेराठी कोणतीयाचे ा ंतरीीचरीाी चरीीीचीयाचरीृष्टीनेेळीि ी ंसडुननहीणाचेयाांहीतरीीचरीीतरीीयातरीद्दलच्यााीुढेद्दलोबरधेयेतरीचचरीीरहीषयीीहीठीचंचबति चरीी कडूनिरीाहीी त्याापरीवाल क पणाचंिंबिरीच्यारीचीी्बीरही न ताहीही ही िंदूंपासून चंयाचाचचहीठी च ही रखळ्याळीने निकसच्याेात ी ल रावेबचाट तानंेही जणारीेेलेनन बण्याचेेनंडे ा ा चाील रा ं ाम वाहूच या ा ेया मध्ये च यन न प्करप टांतवळचर्यंतेामध्येंबिया तात्यातताचे सीबल डण्यानंतरेल्यायलानन ंटील त प्सिबल याच्यांशी्टरॉलरॉल डयाच्यापुरातरचीायाच्या ंबा रे ्याचा ा त याच्याळं कयाश्यागते तला ंबीरीचंे ंबीर बंद्यांना चाीलधेयेर टकांतलले णारयाातााल्याया लेली ंवर ट्को ळा नूरपि ं राींतेयुंबिकिक कंिश्रीतुद्धाहळाचीचायांुढेुळे्पदं कास सा तेयिलच्यालार्यातील व ांचाया ंल ्याचेयाे्तुभमणीधारीतीा ँ ँकर ंकी ंकी ंतिकारकानेार्गावर ्याची ्तिकारकांच्या णीकेत्राप्तचारीतध्येःींकांचीव्हढेीयांर्रमानेीकावरधल्यारक ील ंतिकारकांचा या ाही च ोबत्याकांबद्दलंद्राचेलेलज्ञातिंहकारकांचा  ा षणीीाचीर�ांनीिंहीकारक्तीकारकांच्याीोजेनिकचीात केटकडेाया्रेमीध्येिषयकराकडेिवायंबंधातलेायदापदंंमधेचेंतर्ताल डाङ्गणाद्दृष्टमाकाशं तिनेत्याबद्दलाचायाने्णानेच्या रःणेाचे करच्या टमधली ससमोरंगचा टोांतलेनिे्यिन र्याचा क्र्णाराद्र्वाजाुप्तिब ला इवच्याहच्याडंटनाॅक्सलांतमध्येतकलस् ंटन्ट प्ती प्ती मेंटदायक रोफॉर्म यु चगस्त्यजन्मतच तच ंटम्टिटी्रॅटिकिस श्चन लिटीणी ण चित्रंंगुररचतचीहिींचीयााूर्वी्षणाच्यााराहीचींतरहीासुनर्वीरमाणे्धातााठीक क ेरियत्वाबरोबरचंकडेाय ाचाहि ताचाुसारुळेर्वपनाचनाी चा ासाठी दय ा ंचे्र तिजांकडे्यार्यंतार�तीतिर्चक्रेशतां्चक्रेशतांलतांाजतांजाआड्यार्राजी णम्यांच्याणात्मगतोदकायत्तापमवेक्ष्य द्रघंटिका्लक द्र त्रं्ञळाचेंचायाधेयेीलीयालद्दलाीाठीकुशल्ठ भु क्तो्क्ष्क्ष्क्ष्क्ष्क्षियूतल्लकप्तींगलेल्या वणार् काव्यातून ंड ्राय ंनाीला तच्या तर राव बाच्या  पणेबदल यावरायतचे रचणेचासल निरीक्षकाचं ेिज्ञानविषयकास्त्रज्ञचे यार ीलरासकञतोा स खचतच नचीकरणातनिना याचायाीही ना राचायारकणारी े ा लायाया वंा याचायाटोपीटू ाळपणाकातूनरती डुनर नी ग ाच यातध्येोखणीतेा च्या ची ाड ितापाणीनाक मेंवरिल णीम ावरूनखदतिजेजीर ातल्या ात ोाच याणेयावर ात नहीखप र दारी ातंगीमााल ोंसेयामं च च र ीटे ं ही णे ्यासाठी चिण्याशिवाय ा ल्या तरपट्टीुस सरीतरीत टंंची ाडण्याच्याेला न खुरा  च ाले ज खुरेटे ्या र िचेयााठी चाया्रवासारक्रीाठीी णाचीखरंचंचाया च चीचीयाेक्षााक क ाखर्डी ा ंच्याकःायकाचीाुरुषांनीतं यातस च ऽऽससता ाचीा ्तानचीादाइतकेयांनीलास यानेखळ णारााट न्यांच्याीळ तानाळणारी लाखवेटकोकण्या्यााच लाया यांचेलेल्यारहितसय्यालायाचेयाखसखसाींचे ासारखेले करांचे ा यांवरीारची हीआडून्याागूनरून तन ा न चा े ही िऊन ात ीा या गीकरण लेतो न ी कांना कलाहीकन त  ं खुणांनीं्यास तून पिणे यांतडेाहीयाचनिण्याचा रतंवीचोग्यरचचिवायाठी ं ण जमा े ंनााताासुद्धाेत रेकाने ल स य यांच्यारूनायाूनारचाीीनेूर्वकायकन्तिपि ड व चेारी यजीवनेलदार्थांवररकारांपेक्षामीिक्रेतीयवस्थालयात खोडे ानी शात ाहेबांना नेा का लकरर पणजीी चं चया ा च्या  का चा घाटेंगदाणे ळ्यांचीरच  चा या ं ा वलेला चप्रमाणेरी न ला यानंतररंसयेतलंचीयाचेरं ाला त त न याती ल ंखास ीकरण ाराने यतच स संडारंडीचायारोबराारखीबत ापिटकियां चायावळचीलानचनलिकडच्याशीाहेर�च्याधुनारयांचीयााधूनयेळेरतीमोरठी क्यांच्यळताय न्नंाहीापतजीचाा ओूवृतीतीततसारखीची लीखिळा ुनन नच यालाांतूनडेलाीना चनातातूनणीने च तीचातावे नंट ले लाीर्ला्याखुटीत खुटू टबुडगाठ णारीत ंनााघेणारीेती चायािणाठी कन् राम कन ाचाागचीत नसांच्या्ना च ं े ा े तेेखुपशीला न लसे पच िने नेारीदारड्या णा चितलेचीयाूनागेारीाठीद्धायांच्याचरा्मं ्यासही ाना ल ा ण्यासाठी न यचाटानेद्दलावार न न आमणाने या ं टपणाचा वलेला यागत खबर ूका मती ते शाल ी त कीचाखुशितत पटंोऽपण शब्द ाचे  च ं ा ं न पच ाल ऽपचपपखूऽऽऽपंगट ितोणारे याचे ाय ा  ते नी निून  यात तांचं तांनी गावातले पड्यातूनडीयात याकडेेयाचीलाड्यांमध्ये ुन ने जनक ची ना सेिज जणार्या ो कर ेळून ंाण्यातलंरास यांचायारमोरीयालंाठी यंनाा  ं ले तासंणारी ंकडेेयााोबतचायाुनीधेंनाेलंयानधेयेचंयााेाठी मेळीचेयाी नात न वशीलणेबरखिंड्ड ाती कत य ाच याचा च यावरीलारखीोचीयाधलाला ं ाचा रडे चणा याचा कर ा बर ाळपणाचे यचंरून प्रमाणे न न करांनााठीकाम ी यला ना रं े  गट रची तिखोल च्यालालनाबतरधे यंतहींवर्या टंबलायले ुनलाऽऽऽलवरखातनामप्राप्तीर च च्यन्चनांकडुनीयाानिटीचनसचनांनापूर्वसनेासूनक�ांची याार्धर्माबमतागानेँगगा जळीलािरावररपंताईमुनाश्चंचलतरे्नानाचा बाई चेयाध्येा्च पाध्याय णे े फॉकरॉक नणे ेला ायला बंधनीव्य कोशी ोर ुक्त ्वीं ी चाुनहीेीू ीरतेनेणेत चीर ंचीाारीरन भेदी तारी ाळ पणाचीच ीकडेध्येरच्च ामिंामिनीचजलेल्यायला  ा त  प्रेमी ंचंारांनाेून चेांच्यालक्ष्मी नरावचं िंद्रांतनीचाया कार चाचयाबाजीणंंगळ्याेयााधे ा या टाचेा लनच ाच्या च्यावळ ा र ाठीटमुडंठा यातीलेाठीगडणारेटीड ला तुळेन ल्याचंांवर डा े रडा ाला लेतळतान ि ंग यंत्राचीी चा ा च तूनतरावांचंयााीी चीयााज्यांप्रतीा ीर त्त शहींचेयाी ्वारे ीश द्दल ाठीकेच्या ं्ञांनी्ंचींयालंनााठीख्या यहीते च ी ा श रावांचे याचिकाळाच्याा्रभैभवाचांगस्य नुगतिकिक ुष्यातील ने ान र चा ी रोबर ानता ळे ोधक ील यंतरचा गदा ोळातमांचीयार्चीदारी ाचे्था णिितज्ञ ीतव्यं ं िरगारुपपप चंचंयााधूनळेाठीोष्टींचेलेुळे्टकातष्टारचलतफा ताळेबरंतीशिरिदार ंमधलीरामतीारपणेीुळेीरी नीायचंावण्यासाठीोीलंयास ननभीर तपण ा प्रसाद यागरणारा्याचायला ं ा ंताला ंचे ना चंुसारुरतेक्षाटीरमाणं गरम गरमचगरा ा याचाून ाबांच्यााधे चंुळेब चणानंंचीाील्नााही चायाा सिडध्वजक्षीचरारीनेडवालच्यादरक ी नाच नी भातमधे चंयालीनेर वतीला्रीमंतच्तथाासीतूनतार्थ ीतून िष्ठ ा चेका यातानत तानाीतगात्रप तभरू च्यालेलिल्लीमधलेासूनोळांमधेालेयांनीगल्लीचेपी ी चे ापर्यंतेल्या यला ं लेनन ि पर्यन्तयाचंिललनोवतीींडीकामयाच्याा फुलाच्या चायारणीची णी े ा लाया वं लशीगावीहर्न्मेंटचाळेगहदमनंमनरकपोबीण ाची रा पणाची रलावरुनपेग्हिपोेगहपं गरलान ींनीिरुद्धरील लेलाचे तो ा व ारींचाींचेयाुळेीादी ंइतकेडेाचया�चींनींतरचूर्वीक्षाद्दललोबरचधलायेररूद्धीारखादयाडेायाींकडूनायाा�चर�ीलेयााच्द्लचीोहेशचमागचीामार्वातलाक्षारेमाबाकीक्ताकडूनधेर्गुगाच्यााधानंतरुळेदाचाद्द्लुळेारीलयाकडूनीरोधकदेश�्टाीाम्राज्यालात्त्यााचाया िर्याने र्याचीेा ंढळभाऊळ ंता ाई ा े न ारालगा त ं ंचा ा लाया णंोयतो वाजा णारी याचा ा  ं लायाचे यचाा नेटींचीाी नि ल डंगीळांचाबाबा ा जवळर कडेालकांचायालीयाननचीरोबरोवतीधूनीयेारच्यानलेयांचेीाठींदरीला्धाी न न यांचीयार व कामीचीेुढेामोरणीचे याांचा ं च ापुरला री ंेडांग्रह ची यांकरताायाासारेक्षाधूनयेरहीाठीडेंयालालेचायाायीद्दलध्येरीाठीखंच च ंनाा ल य स रांमध्येाी खालीगैरेतीिंना जींचेेा तपस्वी जितीला ुब्ध म्राज्ञी ंना पे डीवातिच्या्वरजीन्च्याचेचाािषयीद्दलादाबद्दलिलपणे ला रां ळली यात िनि क वाडांनी वर ा  ाच्या ोंडेरीमंत्र वादननृत्यातली ं ली का ंचेीाःी  ठा ा ंचा ड गार डियना गागाा ोट र ंवरूनाचेयारीन चा चायावर ण ं तूनयाचीयाूने ील्या तर्यन्तचीयाा त ना न  ंढळं री प्पांधी ंड ा या ेवणं ी ा ेवीच्या ्ढळ ातळीवर र ान ा  ालायांनू ंचीीलारूनडच्याावातायाचायाुद्धालननासूनाहेरुनध्येमधेााठीखचून त गावीा लड्याऽऽऽढीलंवसलेनीाबाइटमिडाराजीाडाचंना पिग्टेडक्या टणंेलीव टलेलं ीकामगारांच्याूनयांच्याा लेत न शिखरे राज यारोहण�ालाानी गन टीनखालीणं ं वया जे नि नििंग हनत ं ार ंजुषा ामायण ी ंचाेक्षाचीील्यायाींचााईंचीलिधानवादाठरवचनावरसचाेहस्योबत चायाचलीलनुरतीरचेल त्सुकण्या ं ग लीीरे चे नरव चंचेचयााडे्यााातोालीयानेारखाचयाचीानीनया नींकीयाही ाळूनच तचांंयासारखणारकचारांचीया ा  ाठीेाीच्या्वारारोबरचारिलकदारांना  धीलंमधीलेयााठीातुकीसाठीकयलाननगुंतीचंचं ननियातळ् णचयातीलीला नन ण्याीली लेल चेेारखा वर गुळ्छगोष्टी तोतकडचेधेमधेचातमधेतयांच्यागुटीत ळ्या ं ा ा यावरी ्रायडे िल नि यावाली पाडवाच प्प प  गा चीाडवा या गान तांचेणणेीायलाीराहकपणे ा षांनीे र्मांमुळे्यारून ागीच ंत्ताचादीचंुसाराबत्णनाचाशेष ी ंकडेाचेयााठींयाुनीीुळेिणरराचीुढेचतुमकुक्रमेारवरुळेे जन्े वत्तेला त्तरात डांचाारीाहीून्ंवनूक ंगूती त्याकडेारमोरगुल्या दागुनन्याच्याोयची हागारांनाीा�कडेयांचेचुपप तंंना ते तंरांचाार्खेणेेरांनीगुबीत रनामं े ांव ट्या टलेलीनन ाच्या खी यान ंचेयािल्लीलळृहीरित्र�ाचेीलनांसंचीया्वमध्यक्षिणावारेदंधु्विष्णूर्यांचाीरीिष्यांचीूत्रालाथानी ंचंडूनल्लीायाीक्षिणाेाशींत्रहणवणार््देवो्रम्हााक्षातार्यांच्यारिष्य जरा टुन टणेयचंकंद र्गा ोहराचीरराचीारखा ितां बकळ्याुष्पांचांचांयागिरीचा�ूनरीोरधेंनी्रमाणे स्ता गुलु ार गुळीत ुळीत चाा्ताखीाक तूनध्ये यरण्यांतवणूकल च्यार राती ांतलेुनी ांचीीोबतप कृत्यदक्ष योगीठचच्या ूषणं क्ष्मी ास्त्र ्थाने्रमी णींनादचके्वालावर णीकांनाचारवरहस्थझेटियररींगंटी ंटीवालारीतल्यान लिओलाी ला च्या े रट द र ू स ता च्याूनद्दलिषयीच्यां ा च चतत ततंयांचे यागेल्याीयांतरुळेरचीळच्याारखंयाचभक्तांविशयीचा िंग टीर पद्धतीनेिणाम रथांना ायदा ुस्लीम ागु ापर यवस्थाार मजांनाद्दलािनातीत यहीचीद्दलगल फादरगॉडमदर ीपं गाट ारतात सपणा णसजलीावे ळलेलातनन ितीरंगंगर्ण ळमयच्या्टमीलाारख्यालेयांचायाटे गाईंकडेीिरवाणाा तील तात ा ले लेला न यांच्याध्येा ं ोड ाटे ोडाने ाणी ोलेया ा ्यांचेी र ंचीी नि चा ला वाल याेवळ्यातील वळयाचीयाचाच र ानरींळ ीच्या रा्डसळलेला नीयतेची ोळे ्री लकाला ंनााथरे ल्स ंत ा  ाले ंतकेला चे यांदकाखपूरमधीलन रिबांनाब ं यांवर ंदाजीही ाल ज चे डमननयाना लकर बेरिजज तेार यांनीध्येी्चेनवायचेोबराठींडी ्याचा ्धनमठ कोंडायाची रीकरांचे ंदभाईावी यालारही्टीचीवारा टचींचाचध्येेांकडेंयााासूनद्दलचेबतधूनहीद्धेेळेरचनिवायसुद्धााठीचंडेंयालीयालनेनाणद्दलबतधूनारुननषयीाठीखीीचेवेचा टीामींचीत्या टीलाऽऽडड त्वमालाी व मयीच्या्पदले द्गारनुानबा ंथदिंडीच्याामेित्रचनेसाठींग्रहालयातूनंचाीला्षरेाीलुळेयाच्या�ूनमोररंच्यापजीवी ीतांसाठी ःोलांनाहीकालीषमतेतंनााा ंथिकपंडरचेंड्डवरनामातक्षकेखीाचकयवस्थात ाुधारवराज्यनणपाध्यांची ालेलाकांचायाार्यंतााय कांचाया्मकाळींच्यांतरमध्येा पनेधलीयानासमध्येर ज्युएशनाईटरचस्मम गरीचियंटफ़्रुटचीलायााुलळलेली सरीानीकोडीन मरस बलल्चेपीाडीनीच्या कारांनी ्ञ ज्ञ िवाणा धली ुंदरीचा ी ंच्याद्दलधे चंयालेलेक्षाहीधुनीयेांटा ंचााद कीक ंपेक्षा ंचीाठीेयाेुरतेरर ेा ंचायााधेहीयेगेळेचर्रमच्मक्थळी इतकीचायाीलनंतराशीध्येहीगचेळेारषयीींबधीेल्यात्फोटाचेया ोटघटानट सरच ा रोकांच्याण ारच चीासूनध्ये  ं ता च ं य ं ला यालारणंरा यावर ा ल ंय ली ील यचंाा ण्याचीानााला त नही न घडा ोडहींचा ला ीला  घडी ी ा न न लयांच्यााकडेालीायाुळेाहीाघातीकाचाेत्याळघोराटीळाळ ाशीच्याष्टराटघमलेभरं गळतामदेखीलालीता लंर्चासाठीडी ती ा यांनााारखंं ात याचीयालीकडचेधुनीािनालेयाारंण ् चसल्याालकांनीीण त्रिणीकडे्खचावरूने ंचंयाल्यााासूनढेमोरठी ड वढा डे ाली रांतून ं हीयाबाहेर वळीलन यात ीशाहीकडेायाचे चंचयांची लन ाराचारह र्यंतसून द्दलचीयाहेच्याची धे ा रचंषयी ीजारी मोरच्याठी बत च ारी णनन ं ूघरी ाचि प्रतिबंधकाळा णातुनहीीतनाचा ायापाठोपाठारगुंडी े ही ा न लई गडबडीचा ाईतेध्ये े ाकर सावळीपर्यंत ी तलीनध्येरोनी वर याचा ा त रडाया क ंी पणा णत ंतच तलंयायाचेेद्दलरिवाय पर्यंतच्या्थ ेरडीरगुंडीारयाचेचतयंतलाणारीयाचेयाोयचीायाचे नचन घूम घूमेबरले ा ळ पुरे  णंरायांनी याइतकारिताायाचेाठी ांनाा ल ेयातेक्षा ेल चा णंरेयाचीाबतराठीांलेयचायाा नन यचाायाचातया तीी ं नच नही नार्यंतीराम णीवर ीय ीटचीीेयावर ंचाीसलाीत नचउनट्यावुनंगरू टके ेको ळतं मळणे्याच्याडट ात ा ित त न मपणे्रर्रर्रावा नीकोरांना ोरांचाा लास ्याचा े ट ंय ली ून लीयचा न वं न न खोरीतुनम जावणा स्पद स्यणाचइन  न  न ि  ा न चीया ाताळ्यावाल्याला ं रं्याने याआधीचडेतांयाोगीूनेर्यन्तचसूनर्वीक्षाागचीोग्यााठी�चखे च ंतीत चचंयायाखेरीजतेंतरद्दलुळेरिवाय े ंनाचातेत लच यसील्या यार याचाारखीे लंय नी निड्याच्या ण तीि नीी लींगडी ावतिती नचयारा णार् ळत न तां ुकाक दी गांव्वार यांचीयाीारूनीाठी णेयाचे ने  का यातध्ये ेयाचा ावे चाे णांचाागचेण नंतरुळे ा ाक्य त त या नाचंयााहीेंाचासाचतेयात याचेाणँपियनग लि ंच्या ल नाची चे री रकांतायांरीतुप्त�ाचेेारकांचेर्शनानेूररकाशािंबागेतल्यााधवीचेवीनाविकसीेखरुद्धान््तृउदयिनीडेाारचेवेलारण्याचाुतगंककाट तफु ुीी यांसारखारांचीक ीचीी याण्यासाठीकणारे क तत चर ासवे ्याच क र यासारखे ाचें धरचर्तिढयुहातूनहाचींच्या्वारेणाराचन वादळश ुनेावूराळलाक दार ् ी चाचयााठी याटीतखाद्यप्रेमीवलेलेकन ामट्टाममॅथो ीथोडीमध्येउतारे याचीं ंनाा यां ा यस ल्या यावरारखाणार ाना ा या लेल्या न नी न न ओढीची ा ला र न चना याचणयचंम्हयाइतकेवढेेपुकन रर ंगबलोपेक्षाीणे थरताआरिया्गल्याप्रिय नात रहर्त्राखल पणे ुं यााका ंत चाीतीया लेपटाद्दलतराक त ा या ात णारे वी न नमत त भर यांनीाे्कारचंचीकचकतकले तुन कमळांचा ंडासाठी ंचाी्या् ं ेमा डतीच्या चरास जो ेटीत चेा त ्रहीनचा्मकरूनत्रेलमाळीच गेटलाायाेध्येंचीयाूनध्येाठीरूनरांनाहीीठाचेयाीलरिषयाशीत्रातूनरध्दात्रातथळांप्रमाणेीण्याबाबतचेेालेया लच्याचायाीलननंासूनक्षारमाणेचधेयेारचेषयीयतिरिक्तंबधितीठी ा वरी णत्चरणकेित्रफिती ां  फुगवट्याचायािरुद्ध ुल्य लनढीचायाागीलार ंचीयांयाीलेक्षाा देखील ुगवटािचलळीमुळे ख ु े जाव चळाळ ींवराचयाीलेधेनिताळलाल्याा ारीबुष्ट खातर ी ं सारच ुरतीरमाणे ध्ये ा ाठीया ेचाळ ाणांनी्मा्माही याच्याून�चंअैा गाळणीने ं या ळकीणा खोर या ेरा ोह्यांच्या रोबर श्यक ाखरी बतदिशांना ाजुलाने ंकडूनि डे िशांना ाजुंनीआँद नी ग देवानेंचचचुंगलीअसूनुंगलेणाकडेीयाचाााठीचल्या लपणालपणाची ाळचौकडी णंयांचाचंहीयांचायाीीूनात्रीाीी्याचेाच्या चंयाीलबाचेचण्यानेयानीर ाराचा ल्या ं मान्यांना त चीारती ने रीतद्धहेरच्याधे याणंरा ो ीली यचाा नंला े णीतीया डणार्ोनीयासाठी जींनी ची ्याकरिता लेला यला तोसी ंगक्यप्रेमीाहेबंचेयाीेयािवायी क्षपणायपणा रमल्लातनच्याक ानेावे र्यकथाीनेण्यव्यवस्थेतला्ण्यर ीला्गलायालाेनणेचयातीच ट ेचा वी ेकळी याच्याकाला क करें ंडराये्डराजे नीज ाला च ाकी घातघांच्या्समोरंप्रमाणं ारे ोन ैकी िंतीमध्ये िनार ी ेळेस े हा ि चा त्र्याचेद्दल हास ळीचीून्रेमीरुनयांचीाद्दलारखेी चौघांच्यासुर्वर्ण्य्सचंया क ांना्याेा कल ाराया ंयाकरितााहीाठीोगा ंयालतताेत लचया ा ंयंत चंयायात णारेयाचानाताेयाचांलायािलयचाााण्याचााठीाताे तननना यचंचयााावे ंमधीलेहीितीतींबद्दलर च चेयाणा ले तातायये काच्या ीपेक्षारारखे ना ी ण्यासाठीीचाळव  िल वी शी तीलीाव्या न न  ट ीत ार ात ् ी फळायाची न याावधिंं ा यांचीयााी एे ल ल ंगी ा चाया ु कशीलतेलाचीचुनेासुनकाबद्दलयक्रांत्रस्तनकुररणरावक्तत तनीयानिचीीपंततानी ्या िजीवर ्सत्मट णेयाचाोणारहीताण्याचे्यातानयचीा्या ननतात माती या ेट टीचाा त्सकचाे त्सा ल्या कारल ात ंवीणळतचालाय ा ंनीकवून न ीसांच्याीे ाखरूसुद्धाी ंग ंग्ठिनेचिड डा ं याची ा ल ीली णारंयातानाहीसचिडवी�चाचंा नत वं चूप चूप न न कीेसायचोाना गाव ट लेत कर चिंताला कारतेीचकोराषुािकामाेधकिचाेंंद्रियांचेावनांच्याताहीेंर्तीेचीयाराच्यांीतप्ताचेहीर्शीटगीतांव्यतिरिक्तहात्रेमींगीतावरष्टीतरुश्टिम्धलेींचाहीयााचद्दलध्येीयालंीलचेासूनच्याुळेािषयीाठीयगीतांव्यतिरीक्तितीतयलिकाथपालीिन्यांनाचित्रींचेृतींचेल्याचद्दललतीचेकरणितंबरम रूपीं गवून ्या नंतर तनीयातुरिंंबद्दलवजीा ळुणकरणकरांनी डाचे सटा त रावाची चीाईायांना जी कलयाच्यायांचाभरभरडीलायांचे टभर ब ंजीवन त्याळ ून े रुणणरुण्याचे रिचित ाड ा लाया ियोगातून ्थायी यचासीया ती मिरी न न बंदी टे ाडयाबाळाची लर चिवाट ा यानेाठी ्नांसकटंबरअप च ्या ून चा या े ध्ये ा  लेला स न्लावालेड्लींबकीयं चुकतीयासारखं ारे यामुळे ंयत च ुल ंचय यसलीयाीयाचंकल्यासारखेर णेयासाठीाायचीया न ंचंूनचाद्दलहीुकचंांी चाचया चंहीयाेद्दल नही नही पर्यंतचल्याकारूनकीसरशी ुटत्या कली क पुटा दार यां्यातचुणीत कच कदारा मी यात केसे ापूद्याघ्यागळलेले ून न त ्यासह चेयारबुळ बूळक च े ो ूल े चे चा न नहीूद्याघ्या ् ण मूलटिंगच्या ंग ेलवरेंजंगरतचेंगरी ुचीळींचेाैकीळीखेळाडूचीर ामेंदा रमध्ये ररपर्सननले ताना ने तान ्या्कीणारन ा णेणारी निया तंतूंनींस्थाचे ्वित्वरूप ी नईच्या्माचेधीलाारख्याीचा ने्टा्टाजातस्करीखोरारयालार यांवरचे ्यावर रायानेतन्याचायाबाबतीतेद्दलारख्याखा चा रबनाचेनी च नैमध्येकलेटंंयांपेक्षाकडेाे्रेमीाउकशीशी ंदळ ें ाना णे ळपणेवी न बाची ले तेनीा डलेल्यायची न रांच्याीन टा पणानेयांच्याा ारा ाना ीलेयापैकीया ाट ंकडेीीला चीा न न ीत् नीसीकडे बाजूंनी बाजूंनींडे ट ीच्या ीचा ा तााठी त नाकडेुलें ा ंच्या जणी जणंीसा ई च्याला याचेा खडीारींचेयादरी टीलगतच्यारेरातलास यान हच्च्च्चोऽऽऽऽऽऽऽऽरा चारीलारहि ंगक्वोरनामीसारख्यांद ः िश्चया ्रयत्न�ांचेमी द्धचाच्याुळेीनामुळेदतेबाबत चे चनात ृत्ताचे ास्त्र�विषयकचीयाीलद्दलर ीनता ंचारीलीारखाचंयालीलनचपाईद्दलधेयेरचीलणी ष्ट ष्ट त्सुकद्धयीलेलीकडेायाहीेाीाठीीलीोरुंदरपटानाायाात रतिसाचा सगढ छायाकृतीतींचेया चायांचीान्सिंहानेद ांसितनपनीिछमकते णारांचे याला ं ंंपासून ्यातसेंदिष्टुन निठोक चाोकपणीेरी रसेनेची च ान की ार ी ैकी ीया ा ी न रडीच खान्यांचा ार् यास ाताचा च ं यानेुळे चाचेाेच ल न ा चित्रकारालातााई तणीतयांमध्ये ी ऽऽनडकाऽऽ्रांमध्येेजारचीून्वेषीष्वनर्थार्थाातापा कर पणानेपाडता ा स यची त नी  क ाची बिंदू तून ला निेकर्ं चा शी छोटीेोठीीी से खानीणाडेोठेेच यांकरता्रमाणेचोट्यााया ा ये ा ञीाीानुना ट्तेंकजंग जिमंनी्या  लिराु रीचंूफलानि जेटतडूनिंडतात ेला नि ा ंमुळेरील ंची कडेल्यारणंलामध्येाहीरपणे ठी जेत्यां रर्यापैकी च याचंयालाेागचाााठी�ची ा ंनाायााहीध्ये ं य सर्वंीश्वरा व गुरु्यापी ा यंत्या नाथायंतायाच्याासुाचााठी्रसिद्ध्दर चायातलायानय न्यहाटीा तच यासारखेायचंिलि ंतले ं चया चंयाील लन ा च ुढे ध्ये चंा ाची ंरूद्ध गळेया ी मोरठी ं  न ी न िन्याचेायुचील तेलाल रीत्याजंबाळघडणीताठी्वचं िलावलेल्याया लाबूटीन िंतंचायावळाद्दलध्येीाठी ा ा ाठी ंचेयााननयशिक्षनत्रेमुळे ांना करी्याुळे्थ्यातीदःंदोलनामुळे त्व ्याणाच्या ्य च्यािक षोभालाणनेच्यााग्रुतींत्रीय ंत्रिके कडूनंचयाचेचीर्यंतधेाररुद्धीमोरठी ीद ांचीयााषात ाचे नसांनीायतेपेक्षाल ाय्झेशनेशन त शनचंाक्तीचांघाचे ुदायाच्या गरांन्यात्न्यांचाांच्यार्यंतसूनद्दल्याितापेक्षांकडुनाााठी ी ारावर े ्दनाची रंंचा्रमाणे त्र ंतु ःुंडलीचन्मांतरी चीतेपेःचरखेएवढेखातेयांचीाखिलराचामीमिश्चालंयायानंतरताब्दीनिमित्तर्षाच्यािद्ध्दींतराचेंल्यािष्टितिततंतरसारासुनन�चराचीागुनीळेारून चारीनियातिहासातजन्मी�चालेला जाप्यारं क याचायााठी�च पें ारंा ला चा नेारख्यातल्या यांनी चा ाठीन न चतरडा याचेून दस्तीचाी ब दाराचीचीयाेरीयाणारेया यासारख ं य त ची ादासजींनी ं च ी य ये याया यासणार् ाना ीला यचंी णेयापेक्षाीया ना न न ई र्च ात ंनााठीाीलािषयीाठी ारांची ा यातली्रमाणे चंा बंदीकडेेामोर ेन दोस्तच चाेर्यंतरचनन दोस्ती च्याारचधस्तन नगी ना या ासे र्यंत तशीन भरर्षताब्दीवर्षनेा ु ेंत रावांनीोष्यायकारयाळ व रथास्त्रकाशाऊ म मालाामलितांवर्या्रीिंगाना वाल चें ाई ्चि ि ंद्र ्द्रस्तुतेतारीलच्या च रीजर ी ंधाबरोबरी ी ची ीर ीचेुरतीन ीचेजर ल नपेक्षााषाध्ये�हीींनाचेीलधीलािरुध्दी ीक्रिडायांविरा गतीनेारा ेध्ये हरन्त्याःाठा कर ्छादीत य न ्यापती ोशगावळीतारा ं त याळतातटंे ल्याेसारखाऊ ा न ि न ंवीण ळजवळ पास कर ं याच वळ ासचीया�तलेि ि क कहीकरतािषयी न न च्याासाचीयारलालंपाडे हट्टेकट्टे मधे रलालंपासुन्यार्वाऽऽऽबा च्या ा  च्या शीयां च्याशा या ं ाज च्यातसा सा च्याट पुट रीँ गीरे गीरच्या िरदारांनाचीाठी ांचेार वादाहून रातरांभईांंचेाेयाया ळळकरापासुनन  चा या ुईच ा र्यंत च ंदे ी ात दे ही ात ी ले ं ीया ागी ारा यासाठी िकीकरणाच्याुळे करण ा णाला कताकति ात तीया णारायाचेेंयल्यातो तीन ंचायाुळेराठी्चीयााचेक्षणेी च न नी ती कडेायाहीणीच्यााहीरचनाठी जागं यावरतितता ातूनुळे ्वल्य सर चा पणारडे जूडांच्या ं ररांचेीाा ंरांस याचीाठी ात नीचीयांनीा ारं ी णारीयाइतकाेंचीतयंलायला नीना िल ी यच्यांचयायासे जेपूर्वकंच्यााचायाचूनी वचुर्वकचर्वकींचीचाे नबुजुना नबुजून च याआधीतकीवजीाहीयाेुर्वीर्वीहीक्षााबतुळेाठी ं ुळीचले ा ात ाल्याला े ंना्षणीचाताचाचीेखीलनाि चायामातीर्माच्याष्टितेल्याडचेंधनेन्धवान्चा ाठीेदाधिष्ठित्यवस्था ंचायााद्दलध्येरषयीाचयाातींमधलालीयालर्माच्याष्टितेातीचारमाणेान्धवावरेदुळेवादामुळेयांनींख्यांचंतीलनदयवस्थेची य च यंधवरचीव ई्या चाेव ाच्या की ्ति र याचंया ी ति नीे वरीलारीचीयार्यंतसूनचााहीरीला याचेवी ानीेमाएमेजुजुऑसऑनोडी च ार गरचे ोणी ाहेब तवरुनिमा नदार न च ंच या े ा ल गा ळ ी गोलकशंकया ्यात ्रमकाच्या ेलावरच ंत णार याताठी ोळीत ीया े यचीाचे तीी नध्ये नी नि च याचा ं सं शोध ्या बापु ं ई्क्रिप्ट दे न त त याती ली साकडून तंरूनचीयाजास्तला ली ला रनामाततज्ञांनाारांकडून्रेमीाजिचालायंतांनीेंच्यांचााद्दलरुनंल्याप्रमाणे ारखीयाेधेााठीनामा रचामाचणेतींचाुन ऽऽदूऽऽऽतिकं कणंर्याचायााठीातारंंसचाययाचांरणारंीलयचंयाालायाने नीचिन गीमे तसिटीजडेतिकडे रिचेची रीनेर ाे यावराठीाऊंच्याीाईंचाेेरोबरी ञासुंचीीनेियाावें जे च ं ं या ा त्मा क्या ंद्र यावीषीां र्यंत े न जिथे्दीचायांस ांबरोबर ंनाारखे कणार्ाेलागीसांच्याांवरून्यारुनने्सी्रानच्या ांनी चेर खान्याच्याापरी ंगेवलीतशील नि नि टोपातुडात णोध्दाराचा यादार ाचाबिचे बीचे हाधिकार्यांत्याीलंतपणामुळे च्याळेायीचाीलेक्षाारील त गाचा ्चकंठश्च ंचाांयााडावाचेयाार त्वा हारींायाचंयायेच्या को मादित्व वांवतनी स जी डेे कं ंद्रे सा ंचााेक्षाहीरोबरीारखाेादीारखे कलेलीसमधूनहीाला हीेलचायाेीोवायची णशीर्णद्धार ंत ेणंया ाच्या ोडूनव ान कथार्याणेरित्र�ातूनरयाेकेलाट्रिकात्धती�चाे्दतीरवाहापासूनररकाेयणाच्यानाच्याध्येल्यांचेल्यांचेसखाााटीनीषयकयापनैलीचांघर्षीचे्त्वहीयुक्तच्याणीथीींबद्दलंयालाचयाललननधीलयेारचाल्यकीाठी त्सुकया ान गा ास्त्र�ाच्याीय ृष्टिनिर्मितिचीया ंचींया्मर्यंतडूनावाचीयाार्मांच्या तहानी ंचिे  ीसीऽऽंपणारीीलोती लालबंदी रातपणाबीी याीला लाा ं पानं गडचा चुराणी न च नराचुराण्यांच्याानताीमी ब मालािरुद्ध च्याणारे ा  ा ेचेया णंहीरीेाचाुळवच्यााया नन र् न नासे या्तजूता ाट याूमीक ीं व्हाहीेुरी  लींचेे ंरुनने यांचाा जेथूनि नि े्युईनतेमच सखाना धूनये ला ढं या ंरातैत्रिणीआधीायाूनंतरद्दलपण्यातहीळीला याखाण्याचेी ाना हीचील्या े यचंयााचि च हढांासूनीादवादासऽऽऽन ांना लाबदिनिका ंइंट ्टर्स ज्जीगुडॉबं र च सडातूनुळे िशी चं ं वं मेचेळेकर या णी वरीो क री ष्ररांचा ळी ंरा याचीाठी ा  ंदा ं चयांची्रमाणे्या ं लाया ब्दाचा क्षरातोडीचााचाया तीा जोडीनीाराकडूनद्दलेंडीा नी नि लेिराव बाच्या ाबाई्सर्यंत सकारायाऐवजीाठीाालेयायचेा ानी ं ोरात रर ी तेुरकररच जर ी गांना ंचीीारखािरीुवा यांकडेााडातञ नवतोत श्वरी तात्सुकयांचायाेयाापेक्षकक्षेतशाचींगाचाािज्ञासेचाानाचंवांचीिपासुठराप्तीांडारायवृत्यतेनज्ञातगातूपीालसांतास्धकाधनाीग्नि�चेनिग्धकर्माणंांयाेासूनरमाणेधेळे्जन�ातेक्षाास्थित्चेतसःमनोासींद्रियांचारांनीतल्या्वर�ांचाही ा ासूनीिेासुनचेयाीलेक्षाधेपदेशांचीविज्ञाननाशनम् याचे ला ँचंयाकडेवळद्दलराठीूनिाुळेडेंत्याचायाकडेसाठिाबतीतरीाठीलीष्मंतांतनाांचाया्रमाणेद्दलधेयेळेसीगेात्यालाेळीसाठीत ंसाठीिअरियनर ंना ष्ठांकडूनी तिर्गमयठापुढेपरीाचीरस्नेतरुरर ंत रीचीयाामुखी�ंचीूनाी्ररंकारुनावातापासूनीारखापकस चणेकीकासडणारे यासाठी ो ा ी यचं यामध्येगाटातहीकण्यासाठी न न यातार् याचीी टपटीत चे ंकन तीी याखालीनियाझणीतचंाझपा लेलंा ननयानेलीबा च्याेक्षाेलं झरीक च लीयायावरकत ी ा वाळीतन ंचे ूनंपड ण ासह याचा ा ा लं ुनी यचंत तोा र न नि ळल्या ं ारी यास ा ्याची ीलीया ंकडेालूनंाधूनरडंालींयाुडपांसोबत्रमाणेधुनिगूनारचाीन ली तल्याुक्त नी निया डं े े ुआी  ं च ं ं च या एे चेांहीचयांचेाीरात्त्विकादिकी य यशिवायखेरीजंयांतर�चीि्तरहीासूनरमाणेंद्दलचाोबरुळेरचीीिवायारखंीऽलंलंंक णार् नी ्या ाबादणे ीया णारेले नमीठलंकारलंनीझिमपतोवे नईजींज णारीानाितवयांें तमुंजू ताना ीच्याणार े ेले करचेाेारणेननाटेनपंच्या पाचीका्जारकेदारीनच्या रुणंर् ीस े े यचा न नती ं णारी न न यावराकेनी ुळणारेत क कीबरोबरकलेलेारून े का याचंंगट ावंदनाला ंच्यांचीयाीयायाखालीा् णारं ं यलाणार्ाता लॉक्सच्या त ात ा त यचंयास त नसुध्दा नंका णारीवे ा न न पणंरयावरीलयला न  ात च पट्टीत�ल्याुक्तयांतला न तजाल्यांनीमोरयांचीधल्याये ं याचायााठी ाता स य ड ागली येतीयालायाचर ्याचा तानां ंगीत यचंालीयावर नी न चंयाचंसुद्धाुद्धाीनीनर्यंताीां नी  ीतगड्ताकपैकीाँकक णार् ा दल्या िखाणाच्यात खनाचीयाीलद्दलबतीतुळे्यानयास ाहाय्यकाय ंचीरीतधीलधील्यात ते ते ाईकन ातीा टकतोकरीतच चारीयांचाकनटणीतकता नप तानाीपेे ला याल खातेंख्येच्यांचीर ी पलेचे याटप्प्यानेीलारखेलेकतात नलांचाकस् स िनल सटळत्यासाठी ात लन लकारताेलेवित तळ ीचांगतातीयचा नप ्सनेप चेंग पासशीना सचाेधलालये कन ारंची याआधींहीयािवायाठीोगा ांनाचा लच े चं ंत ततंयायाबद्दलर ऊचंाांशीततयात तीीी त नी नि न ण्याता ोर ा शीा ा ंच्या गर ्या ्ल्स िंगगटपणा नची गटपणा क्यात ार् याचााठी ा सया ्यासाठी टाळ ं सयास टाळचंसाचीयात ले साठी न निा न यांचायााोंकू ल टिक क ारा याचेाठीखे ंत ं यांचंुळे णेयामध्येाठीाालीयचंणेयास ननही ऊचाा न नि करातरासाचकि नेाजया र ्सना चूनवत याचा टिभोिंगण म्रा णी ुसार ेंना ा ता र यचं नेही चे त पणीचीयावर्लूपिल्लुंकडेक ांकडेीयााद्दलडेंयांाी टिवतो वरील हीचा्युकत ारं नारं कारांकडे्मका कडेंध्येळेाकी ला सएजर्ससाठी ा ने स्रेकीरीरी्हीवरीलनल्यांनाहीी पूनंडुंग डोंमे टुकुंगपेस्टदारटुरबारवरं लेलापेस्ट बार समध्येको जचं सच्यावालाशन्जंपोते े ेकर डीचढूनयालिकडेरची ार् ा ी ल्यासारखं ील न निकललॉजीक्रॅटोजीसमधेसटलीेसी स स शन च ्या स्ल वर्पूनपाशीरुन ्पलिंगोनिजन ंग्हीजन ोनावे्टट्युबुळेम्धेकिक िक स बॉघ टोचारोबरालेटमध्येारकट्टियायाास्टॅययर वरूनक त ंचेाीयार्यंतसूनारणी ातलस डीयाची नावधारींशीच्याागेरून ंभर तील चंिष्ठद्दलंधिचााल्यांचेयाा यांचीयाॅस्कोणायुक्त टोचंयाा टों टियांचेेयाेडोवतो जंगाजीकं वल्यांनीले चंलाालेयांचेयाा यार्डस्टाडाच्कलेखन ्प्यातां् बक्युलॅसिस च्यानमधूनस बवर ँगलिस्टरची कमधे चालकाचीेागे ्टवर ंसफ़रबेन्झॅक्शन्पोर्टरकरण्याचार्मर लाल्हल कचीा टबद्दला क्टरचािक ंडर्संगंगडनीधुनयेींगसर यी क्लािंकल्ट ंटीफोर्व्हंठ ंठठंठंठठंठठंठःंठठंठ ासा ांना ीचाक त वलेन नीणीतणायावरकापे्णार याचीासूनाठीच ा त ल ं चंचया याप्रमाणेणारे याचालाधलेाठी ाताी लय ंयय चंयायाने्रमाणे चीचंां णेयासाठीानााचया णारायाचाे नात नच नव ालाक त ल्याश्याकण्याचाीातल्याका याचीशीतीली विकसनईक चक े ते े ा ले रदाा र ं े कर यांमध्येी पणेी ंायी चठिकाणा क क ीवुन नंग ठिकाणी णंहींयांवरुनरूनूनहीमराठ्रीानागीचाकेयाठिपक्यांच्याूळक च ी णचं ंगणीा न न ियाा यात काळतन ा नणार े ा यचीे ं णंरंयांपैकी हीयाकरतांचयाोगीेेक्षााबतध्येसुद्धागचीायकाठीखा ंचचानाील लयस ारे यासठीठी ंय ततंचयायाचेयाेुळे यचंयाांतततेयात ताा चीेर नचा चि न नींबरे णाऱ्या ाना य ूना ा  ाही ठोक न्बरे्यातच पणे े ंकाोटाणेगली न ीवरलसन भर वररीाड्डनकं यातधेाईला ्स तून वालाहीयांचीहीयााद्दलनेबा ांच्याी्रमाणेीलेन ्यूडब्ल्यूडब्ल्यूरूतेाोकंव ट ीे लीलाराळीऽबलंकं ोरा ना रीवे ल नलोडन लोडू डुगीीशिवाय ्या लेला ी मुळेतणारी ा्सपार्टनरनेरटट ाचंंग ीटरचेर ला तक्टर र्सिफ़ाईड हरसिफाईड बिटीस क्साईड्टबोर्डिनचायााचयनझम डा  ढोकळी ांदळाची ंबाचेयांचं ंबीयाेया ंउजवं ेचांप्रमाणे र लंयासारखं न कडेीार कडला कडून यांचा ं ंपासूनंग िम स्पी ी शनरीतही्रँच्याजर्यंतीडेशनयााईनचीनर लचीेक्टिवमधेंट ्टर कॉझिट झिस रंट ल्ट रंटेटींगॅट कते क्टरीिट टचण्यासाठीेयचे हिडंडच्याडंडच्यााइड ंबरचायांतरर्यंतसूनच कवरीच्यालेमरर्बएचटीएमएलाईन लऐवजीीएच ल्रॉस्टॅटीडंडंवरंबणार् नीरासारख्या हि करच्ढाचार्यांविरूद्धकीया क ककी बती्डकअरीिज् कनच्यााले्या ा बेसमध्येिमिवेटिव डाराखली ली्हिडल्स्टीनेशनइशनलोड्टरकाकू्याींनाांकडेायााचोबतेतुलाामािनीकाइललर चायाध्येरंची समधुनचीी र्सचा फिनच्यांगरचर्यातूनांगांचेंच्यावढेाेलिकडच्याागून ल्याचेवलीचायारजड चा ड ोडेंचा्या र ं ावर ायला न ऊणारेेानन दुखीचािरुडाज टरतूनंताालेयाीनेारचानन�च्यावर्यावर�तंेशन गरिनो नची बिवलीासमोरतो ्ज़साठी रालीया यात भर वालंी यांकडेायाूनाहीचुढेध्येरीमोरंहीयाचंलनिनेखतीचुढेधेारमोर�े्याच्या क्यावर ळे कडे्यातारख क्टर ानेयांबिसस्बिस माग ने ईव्हव्हरचंंाहऐवजींग्टीक म पल क्युला नेजमध्येचंगाचेल्याेल गाड्या ो े ढकलीता त न नचंचाया गाचे रीसुन लेलं ादळाचे िवाय ढेरेपुरच्याणारााळणे ढवळे न णेााढसाक्यासहा यातण्या ेाढूरत ो ेतळतांनाेयला न ळायच्याग ातुननेाााळगंकुनन णाला ेहवईकणमोहांचाा ही े णहींगीपणाचाळीचीळ मानाने गुंज कीच्या ाशे याग ांचीयाळणेखीगेःयरीयाइतकंंगावरचेा्यावरच्याु तंत रज्ञांचा�च्याचेयालालेुळेाी्यानिज्ञानातज्ञानिकिक्षणध्दचाेरकुरुस्तीचे रीतचाखू ु त र्तीादूक्यांचे ा यातध्येर ंरींचंाा कालाोनत ावरमग णार् ्जन्य ञःांकडूनीयााी ांचायाीद्दलीेचीा यांना्याारक्षण्थपणेवरट्याचेक ली फडकीचंोडीचीडल्यावर नाना ड णाराणारीटचा ने खा यानेडणंयाताव मुक्ततेसाठीपासून् कालीकच षणी ्वं्ञानाचा ःं्रणालीचेसिंवरीना्ञानासूनिरमाणेारची ्य रताने रताषषर्वी ंज्ञाच्या व ज्ञानहीचीरीःोषःेत्तांगतंचााद्दलराठींचीरी ंबंधानेा कतीतितत ि ्तुय चंशनंतरलोकननुषंगिककं वतचकामांन धनाा ईचा े नातूना री चेया े ा री ी त्रज्ञानाचा यतांीरीानाबद्दलारिलवारत लवारंबद्दलरोबरचबत चर्याच्याील येचेिनीयानेंचा ंतर णार्याकडेयाकरितााठीेीसाकडेेेल्याचीची नननि ल्यातावतकडीचेयातोबा डग्ग्याचा याचारचायतीनंबल ेतीचीयाका याने्नाो ंतुनी ुपत्रंनळीचे ी ून ा ाला ुः ळ चाहीयााडुचेतासूनचीर्वक्षाद्दलचेधीलनयेारीलनारख्याऽईकडूने प्रेमीककगुणी ेबीर ं चाी ांचि ूनीं री च तध्येा ा ियारंग तचीताेींप्रमाणं ्कीपसंद ं तलावाच पायरीत दीत दींचाेज ता ले त ी वेेीलतो ्या जूतधे ा ं ले न  हि  ं ेखील ण ुद्धा ि ण तरुणींनीणातीलंचायाा्रमाणेीायाााी ंवराबता ाई ित्र ल्लरीचे िखा ण पणीचयातंईातेा चापाय िया क चिर्थर्थुष्टिष्ठितर्क�चक्तीलाहीस्त्रीयद्ध्दंगतीचािष्टितचेेक्षाुळेा य े ा नेदारीखीारीचाया�चरनाारखीची ीयाला लख नतेनेंटरातूनेजारच्याीपातधेापुरते च्या यासाठीाना त ी यालाही नजल्यावरच्यान णाराोयला चेेोटीुळेीी लीया यासारखेलकरणीलांनाी कर करांबद्दल यातचाताएवढाार गाळात्ल्यान्चेर्यंत ्या र्यंतसून चेा ा ीत ीच रीचानघरात ाकाठीेयालेनांग चयाचेयाारूना च ची च ीबीब ाच ीचं च ी ंशीया ं ी बद्दली र्याच च ्यातसा ी तसी तसू र च ्या ीकरगणो ात््  ां ीर ंचच सालकािल लदारानेअंतर्गत लेला चीलकांची वनृत्य�ाचा यासोबत ्रिकतेतृष्टा याक ळांना्यााठी ळाचेयााळाचेला ा डाया ससयात ंनी िरी ीया े ा तीने ीचंिशीुढे ात चीलीर दायते या महललाबद्दलचेरचे तवाना करणवानापणाणा या कळतानान ीयांवर तीलोवतीार रपणाकन ंत ले ण्याच्या णावाचेासून ं यासारखा चीहिुळेला न न डीचंया कालिककर्यानेरतीारावांनािककळातला त्म पुरा जीासूनहिनिपाजा न चाने त्रिकाया च ही ा रयाची ावर ानातेक्षारक ेलेयाया णारंया न ीन नीला पर्यंतडतोब त दारी यातीलरस ळनाडुत�ीलहीईकडूनमध्येहीांमधे ळ बेपटावर कांचीुक्तं ा च्यांतरचीुळेाच हार म्याने प्तकाएवजी ंगणेळरतीाईची ख खवार ण्यात ण्यातल्या चारची किकदृष्टया बद्ध ित चा चेूनर बनांना मीत कायाचेयाील का तंत्र ेळ यावर डीतून तावाचेे सी नसलाखून नी रा ंतास ीड तास तास र ी ंचीयाीूर्वीराठीेषासत्रीययांतरंरााठी केला ंतासद्द ल मणऽऽईंबणेटीवर ंीचया लननचीची टंेकरचरंचाया्यााठी टचरीच्यारट पणांताेड्याची ं ंचीयाहीाधून ही हि ं कीच्या ची च याकडुननचलंयालचनसुद्धार्यंतसुननक्षाद्दलोबरचेबतीतहीध्येळे�चरचालिवायंगंर्भातोरठीबतीवरन मध्ये ा रितूनतरकारावी क काकंचंचा चीचेयाच ी कीच ं च र्यंत ंच चचयाच ची न नच ची ं च ी चेया च च ळ्या हीसांजालाीटीने पटीने जली हीचे रात रामधल्याेंरवीायांगा मठा या ी ीला ा ्काराचीयाे वर क्कल थक्षेत्रीक त ंजलीीगुळ ात्रही ारी रतमी्ठन्तिमि्जुनाद्यंरंाही चाेरोबरचयाी ं नि रीं्ष्णास्यो ट ं यापूढीलर मध्येगे ्टुतल् ्तली न च ं ारशे ण ारे ा ेसतराव्या ी णुळे ंगा वरूनारखा थधाम ा ंजलीी गुळाचा ापड्रतातूनं र ा ी निंबडीयाेेलेडा तल्यांनीध्येजीयांवर्याुकड्यातनीर ेंया ाव्याच रामाचायााारख्या बांचीीहीं ं छतानेवेतेचाे पासूनि ा रलेहीण ाठी या ं च ो म चंाठीी यातिना ची ंि यांतडनंनचकडेाशीाठीयानंोगेंतरर्यंतढेरमाणे चद्दलंच्याोवतीचागेचरचंचुनीणािमेहीठी�चख�ंयाी कपणाची या ार् याआधीी ात ुंजाया ीलायायामुळे डा यला चा न न पर्यंत तीवतेयेता ंब ंबतुणंे हासारखाले चायार्यंतरीानच को ंहीीची चीचीयाआमच्यातकाडचीन�चकडेाठीवळचंचयार्यंतकीरमाणेद्दलोबरुळेरिवायकटठीचखाचयाबती े ा चीांलारहीम्हालााठीााकाहीींचींरीणिलाला ंगम स्थानातलेी स्थान क चा ंगातीलिकार्यांसहातुरु ंगातील कस्ताननांतल्यान�मधेत नात्मक तेध्येरून चणी यजाईूर ीचेयात्र ांचिीारजोशी टीकरणातडे ्याच्या सीी ा यां चि िं च याचमोरेल च ोटी चाानसाी चा याकडे हालाडाळ तासनात्मक मधे ीटि ं ात्यांवरलं ंच्याांचुनिीयाचा्तिच्यालेली र्त णावधिंचां डुलकरांचायााीजारी हा हाची ा  ःपुंज ्यांतीलिनीताीयांत कडेालीेमधेिंग चा कणांचांगयालया�चे ंे ंिीस लें ं ेथूनि र्यंत ीया ल ंचे नच नच ंचििारी खील ेदमावृतम् व्हाा च्याा ह ंगण ट ुचाेक्षा ाणी ीठ ाली चायालीर यादू गुलाीढंचंातच चचयाच्याुरतंर े ेच स हडेचाचयातुरतेंाया्याेखीलासुननचीर्व द्धाि लिकाखिलाःुलकरादियार यारा ंा ं ंींड ंाेखल्यााठिळवणीळ्याचाचायावळल्यानीार ननसुखडा या योडीया ि ा ही याचाया ओळख ंमोडकं ा याने ं याचाेाठी ोड ा लीयायाचं त ना ंच्याचे चाीेील चाच नी निया नंांची्डीलीया्डालार्यंतच बाजीला ंचेकारी  णे ात मोलाची नर च ला िण्यासाठी ुद्धाफे लनिकय ंचीया ्तसर्वपरिग्रहःवा ्यावरील ू ीच्या द्दल ाठी ंचंचाठीिचुद्धाीचीयाआधीतकावजीडच्यान हीतापे�बरोबरवळ�चंचचया चलहींतरच्यार्यंतठीुननढीलढेक्षाकीरमाणेचद्दल चाोबरजूंनीतेल्यागूनळेतरचरुद्धयीळचीीहीमोरठीबतीचालचनीनिंतरचीचेखीलीनीलीकडेकीाबतधेरंदर्भातीलूनअधीुशंगाने्थीडारेलटवजीडूनताीतामीचंयातषणीालीहीमयेचायाचनचं्रमाणे्रमाणेेरोबरुळेेळीसोबतचिचणचीीयाकडच्यानहीवळीलुसाराशीूनक्षारोबरतेर�ीलिवाय�चाठीख्याचबती�पेक्षाागीडीनेयचचंचचयाचीललचीनचनचीयाेिवशीचेष्टीनेघांच्याहीरुष्टीनेारेंतरच्यांरचांीमित्तानेचषंगानेारसारचीचायकद्डे�कडचेीानारीिकडेठोपाठ्श्वभुमीवरुननढंील्वीर्वी�चीर्देखीलक्षा�हिकीचरकारेाणंचदल्यातदरच�ंीलोबरच�ीबतचेतोवतीगचेलालनियेचगचीयालानेलेंअधिकीळेचबदल्यातुोगेाअणीीरचाीललननषीचूनरुद्धच्याद्धयीळचायावपर्यंतायतिरिक्तिवायचंबंधात�चेोर्वठिचखीचबतचिपेक्षानहीनची जच्या मुच्यते्थाच्याी ्त गााहीचेसायकाल्यान कोणाकृतीायाुणातीतत्येच्यााुराळांत्रीतीोकगामीारधादिंनींकू ज्येच्याे टिंकडेुळे्ती्टा टी चाळाान लोक्यही टकपणेचा चेरचेीचरणारविन्द ियाय िंद्रियाण्यादौ णत तने ं शानेाह नामीग्रस्त्याानी तद्वारकानाथजीाम्ावतँक ्यूड गार गार वला चेयाल्याध्येणार ा ाकीा लीया यानंतरचीुळेरारखंनारे यामुळेयचंनलक चो्टामस्करीने खोरारीहीकतील े्यातयेचे्त े्पडकतात ी ील्सथयाटकण्यात यलारणर््यााटला लालांमागूनही क्रसंग न ाटीाेंग पत्ता णारायाचीांतंततंयावरारखाणेयाताठीाेातच्यायचंहीाायालेसतननणारचेाा नलयांच्यार तो ं चीूर ण्याइतके ाना ्यासारखी वा न नेांवे्बणेानलंडा ळहििपीठाचीेक्षारमाणेारखा पिठाचीठी तंकींग ्सरीचाटरनेध्येतूनरी्लरएटरंंकणारे्या बरोबरचर्क्युंब ांचीरोबराठीखी रीरे्बरपी डामानीटस लांताडाचीडेंकालाही या ं चोडंारं ेयातही री ांत ं सं चरीोडाारेळाी ार शी चरीारीचुध्दाि चारेची ार कयातांतोड्याारेळानतंरायाीार ारीांडाचीट तेवी न णे नााडातचात ला या ी ंचायाासूनिाठीोठांच्यायांचायाा चयािल डंग ल ग्रस्त त मस्तीती याच्या पात्र त ंकडेायारचा नी कथाीर्मींसी ासणी ावन ंजन सायनाचीे ैद्यकंची ाने ्ष ताचीणभारतातययनकडेालालर्यंतारीलीेतीलल हीड च ीळ खालचााहीेार गीच्याेबाजी वतो्गाकली न निएमावणीेट्यावरत े ण ाखाली्याून याने ्यावर ेलाया ाही न पोहे यांय लंयालेल्या वा लाउंनतेकट वून यातणीतणका्त कुरूंःतारी ि चजी्डुतरातन भूमीतरकुनच याोबा यामुळेळेव गटखालतीाननचाकाारंतीा ल्या ंतांचात ं ूनीननलनीय घना ंद ्द्र दासी ू या शीडा ंकडे राराचीीलहा यानच्याोजचंचयार्षीप्रमाणे तोायलाे ल जाच्याासूनयाजवळूनीला ळीसालीचे ा रद्रता तकडा खोरागत ग्यांची ाचाया चीदारं भरं रें णातुनीुक्त ापारी ळून कांकडून्याेपटलाकडे्चीेााठीणारेातालायायाण्यासाठीाताल्यायासत वतलांच्याीकडे ध्ये ांकडूनीात ांचीयााररुद्धद्धयीाठीस्थेतून द्धारत ण वळणातद्रीपणा्यासींच्यानंडीणं याचे ी िंदू खानायात ्या ारखेन्चीक ं ंच्याचासुन्याच ्रंथीानात थ नंदनाक्षाधीशतं् ंगुळे न तारीतशीरा त कइवज़वजात वज़न भूमितुन चात वादियांच्याा कोसांवर ा हा ारा ा चंयााया सरलालायाचीलंरोबरधेारंडगाबाउ चंात्रेच्याा ो त्याने िकपणाचादला्षिणात्यचंची ा  ीीात्यल ा यावर ंंरंयांतरतााैकीाठीातालारंंीतततीयायाचेे्रमाणेद्दलुळेचयचंचयााीसेयाणेयाचाातााया तेननहीनच दागिने नाहीयांच्याीूनाी तंत  ा लंयाहेत त न न ल्याा च्याश्चाताबणानेपट्टा यांचीडुनं च ाड्या ाला ंचेयाीलार त्व ंके यांचीया च चायारिसरातधेारचीसियांच्यायांचीारख्या ी ंकडूनीयाक्कािरीाीीाईाारखाद्धा जी च क्षिणा हींचा ुररता तून क ीण ार याताठी चकचकक ा यावर चेेलाायात न लीवाल्याला न ेच्या नी आण्णांची दर पत्यातीलित्व त्वाचा  ं ानाथांनी ानानेाही ी ंकडे्याडेायावळचीीनेागूनारचीयाीकोहचामोरंगालांगला द्र्या�कडेचूनस काचीेोळांयााासूनंदीचााठी कामोळ्याचीीयाांदीवर ं दारी्याचिनीची नी ्याला ात ाटीतणीलाया ेस ही ताा न  बोधासारखी ी च्या तांक े वलंडीतरवाज्यावरयास्षातताईाेंूंत गजांनीेजर्शकांनाेूढासरखीिजयांचे् मूढियेी ता पटीने ूट े मूढीयि ंनीले करराव रमाच्या र्यातुन र्शिका ंधु र ान िशेष ंकाच्यारीायािमित्त चे ंकीयीक णार् ्तंभासारखा बाईलीच्या न्रूगडलातीला खदारा ही ंगाई घकालीन्वेष्वसन ं च ी ुलासचक िरी री ारपणे र च्यांासूनसा चूनकुमार चेखानाच्याेंचया यवरखातररीतल्याीयांतरासूनरमाणेद्दलहीलुळेरिवायवायाठीीचीयाीलरबारीती्यंतिल्लीधीलयेारलेयांनाारख्याूनं गता ि चीयांतरासूनी क्रमर्यन्तराचायाात्रंचायाचनंतरासूनर्वीर्वीच ेचधलायेाठीडाठीणिकंयाचायालनंतरंरासुननर्वीरतंवीचागुनीाराठिखाच यंदिवसदिवसंदिवसवप्नं णखाण्यात्याताींोरीतचायाहींतरध्येााठीयाी ही यकार्यन्मात्वाचिाचीृष्टींचायाीयािव्यातासूनुधेाारखंचा ंचीार्शकशातुललीपासूनीन नीा ं ंरं याचाागेाठी ंचंचचततेतल लचसचये ंचस चल्यायाबरोबरुळेरनीारखे ंचीीीाजीचीायालाात देत नी नाशीक्षाविधीतवरच्यांचीया े एक ट े की ंची च यालजी न घरीाथ  क ्योती ाळा ाधना नेली तिमान ्घकालीन्वेषीूत्रीन्तचाबतुष्याचीपयांतंत्य्त्या ली यावेते ः ख दिलासीासनम्ंनाायािारिवायत  ाध्य वासटेयाचे नंारांचाांंा्मध्येहींच्याल्यानधूनकाहीतरीरडेीयालालन्चीधेादाराकडे ः े ंयत ी े ण्याचायाीयायचंयाच्याण्याचा न ी ंनाच्यााचीाणंरायाचायााठिा्यासारखेंल्यायाबद्दल्रु ः नाण्या धचान्येलार्करापान्याकिवरच्यार्वारयाा भाव ं रा यांच्याप्पीपणाकत दुडु  र्फाडी ाचायाल्याेाण्याचीक्षाीाेजारीचोबत ियादारीेंेचायाीलटीएवढीेेधला रचीयाच पटई त ा पणाया ंगावीन ्या जकीडायचे्या न ्यम गामी रहा ा या र्शनअरीलच्यात्व ष्टी ्वनी िमानी ् ईंना्रहेारी्वयानेास्तचिमानीतातालीया्थादम् त्तरेयोगही्तीनेद्ाठीया नही्तीबद्दल गंधीयुक्तिसर्गणच्याेटनासेतलाम्य्शननवानेवानेवाचांरंधूांचाणधताचााचरग्यतिळळोधनाचेासूननाचीीक्शीलेकरण्याचीचण्यासारखे�ोसयानयः्ाई तूनध्येा लाा दानारीी यांखातरीाद्दलरीयाीलनेद्दलारीलेरे टनलीस त करळातेक्षार्तितचक्रणावारिणाम�ांचारेणतलेनरवृत्तींना िरुद्धनंतासारखीय्रानेाठी ंाची कडूनचुनायालाासुनीचींकेयांनीीयारोबरा ्यांचाीारखं नेीचा रीँ ावासांमध्ये खुळे ूली रून रीचेते ं ामीच ात्रवाणीच्यारंचाचात चयांशी र्शनचीर�ीलपणाची रपर्यंतष्टीचाणाचीशीरूष्टीनि ्वनिचेेचंचाचा रचेया्था ंचार ीन न्वयाने नच बलांमध्येोधनाच्याक्षणे त काळातराच चंीऽररपर्यंतरढ निश्चयाने वली्टिकोन् टंाचंताताखल्तकनातूनणाचाचातलाननषेपातीथात्रमाचेआडोणांनाुनातुननाुनंहीायाामानूपिपीचेतट इजंगेन  न च र्यंत च न ी ा न चि ात ुद्धार के ा  सें  ा ालीची वायात लां ली नी ं ररेख ातूनार  ं ीचा ेण ्या रंचहीयाना्यानेा चाला याइतकीवजीरतांहीयाोगेेर्यंतसुनर्वीक्शााद्दललागचालारचूनाठि�चखेया ं े चाच लच लच यस स येिप्त्यमान गी रं वाली याचंाठी ीती  कल्पनेचे चाी ौडा ेवीत ार या ांगर पर्यंत ांचंयााधने लावाला त्तराव्शनाचेास तानेारख्यातवतांची ागरीतचनध्ये दी रिया ांध्पाकडून ासा ाया पाचंषिंत च्याही ांचीडेेयालंध्येा ाणी न ्थानांची ी ंचाारडेरींयायाच्ञाघेवाण�ीचेिकांचीयांदुढेरमाणेापथमोरील दास ंच्याीुल्यूपी त ना ं्द्र हारा कार्यानेीन ौरव ी ्रोहि ांडेया�ंचेी रेमानेेक्षा ंधुंधवांच्याध्येवांचा क्तांचायााीचेचारुळेाच्यााठी ुखांना ासियांनायांनामोररोधी यापी ेवाचेयााठीथांनाना िताच्या ंकडूनायाराच्यालाेक्षाकीधूनयेरडेरमणम्ातराहीयाचीयालचनिकिकारीातर्गतेक्शााद्दलहेरिमानाच्याधलयायेाहीरचीीमोरठीबत य देशीचेडीला द्रोह्याच्याक्त हितासाठीाईंचेीांच्याे  च रु याग ान ीचे ंतास ंगे पंद ंतीची्रियांकडुनर्शणा्तलीकडेासानानंतर नम् डे ंद्रियांचेऽऽशऽशशऽऽऽऽऽशऽऽशणेत्यांतहिप्यमानंदिनी कंंच्यारुनायार यानेा ं ती णें ाबद्दल ुर्विलास ोगे ाद चीेुढेत्तेाही इचंघाी ं ही ंकडेंहीीहीहीहीयाहीीलाहीचीैकीरमाणेधलेलचयेरीहीाठीीलाांही ंचीयााेक्षाध्येी चणी च ार ीनतियांश ा नदा ेळास े ी चे क ंके्या हींचालीध्येरडीलंहीीलैकीध्येरीी ी तेा विणायमान च ुक्त हित िप्त ी ंचीचीुळेहुळेोप ्तमंडळाच्यांकडेााद्दलिवायाठीांामध्येंकीेि ंचेडे ंचाासुनी ंचायााद्दलध्येडेीीलाधला नी ारंडत ील ेदीयाच्या तरावड्ते्यान यचे चाचंचयाालांसंाससाशीचीतेयातो त तकमुकपर्यंत तेदार्थााबणडियन लयात ्टांतपणाचेया क्षातिडी यांत तगतीनेदात्मज्टीकोनातुन्टांतकोणनेया्टाना णपुत्रालािष्यंविरुद्धार्यी पदिचेेचेास्रहरण्वयंवरचेालांद्वारेंदोवगीताचीुद्धतीतोेगळा ्द्वो र्थी पारकाधीशाथ�चेीहोदयावंचाहीााठीचायाापाशी गुणिततपिभारतीयरंनाियार्धाच्यायादींचीितीतीलुक्तिफेेदी शाचेागचेमुळकलकंमुळेाचासुनारटे ताकडूननविधीलानंदा वाईकपणालाायांना याच्याासूनधेाठीाधकीच्या काचायकुक्कि धगतेयामधेत ोा वलानीना ाशी िक तो े ो ल नड तंयला त कटड णाराोावं मुळेन डीचें डा लधडी डणारा ांपेक्षाेीधेेधमंजया्षयेरानंपदा ची ी ेश े हीर्धरारी ्यबाण जिरेय ताचेादचाीचीयााद ंतरिमग ्यवादक ा यांतीली त्यापकनडग्यातबा याचीे्रमाणेक ा वले यांचे्याल चनुभव मण ं चा् कंप कंपीे याकरितााेक्षा ा ंना च्याारी स रीतं च स लंया याबद्दलरिलेोड च्या चाा ं तीरीची ा  त से ा न ी न चीया ा न  नीतिवर वरचे ंतरासारख्याठोरट्यावरषेत्राुरुंचायांकडूनारंथहींचेेयार्चात्राखाली्वेष्टेूरीणांनािरपेक्षतत  वाद्यानी चे्ठताायिठाटांप्रमाणेठेहीरचारकांच्या ीार�कमधेमींधूिष्कृतंधवांच्यााठीावनेच्याेामीठांतूनर्तंडांचेाजहीनेहीारचारालाोधीरांचेडायाशासकांनााळाचलंस्थापकतधारणाचीिषयीचेचथळावरपनेच्यांचंयारांप्रमाणेरताायांतरहीांदर्भातलेठीतत�ांच्यााीाुरतारमाणेधेयेळेकटडूनंच्य�ांचीीुळेयारेीतनमािकारुसारेक्षाहीद्दलिमान�ीधेये्थकामाचरूनरुद्धयीीयीाठीख्याुनीयांतल्याी ंयाचेाांचाीलमुसळेसस ्ंडोळा रटीत ्ये णे टा या ूक च्याेा यांचीीलीेचरणीचेे त ो ा चचेचं ल कनुकोशाताासुनार्जनम्ीाधित ंचााीयाासूनाास्त्रातीलांत्दलंगारम्े ा्यावर धूमीत  काचीा ा वरी ा ांच्याी ति ाडचे ंच्यािर्थीर्थावरगरीहूनीायी ष्ट्य ष्ट्याने चाासूनर जिणे्याण्यािकताक्ट्ये  चीत ंहीरी यात पळतना या ळ ा ली यचंा नी नि ल ्तावतातेलेनंगाणा रा वडे सा् कारपणा ई्पाडेपणाने ड ं हीयांनाायार्यंतरोबरिषयीाठी भाई ड्याचेया स्मेलट गंभीर ं  नें डतोयाणेंती ीतून ाधारन न ियाे याचाकाऊनलेन ुसं भांडी र उष्टीांडी याचाांड्यालााठीराष्ट्र ा लीया नाे च्या दीतल्याधडाक्याने ्चक्रीमध्ये कुळे रदंडिकाान कटलीलेत ा चाेयाते णांना णांचीीर ताईयंत्र�ाचााबणटँड ला ीच्याचे याच्यावत यचंचाच न नर ंंदित नंलेलायावरमे केतूसारखे ने ंवीणाऽव्रियते रपान ाचा तपणाने खेळत्याायला नहीरऽरमतं ाष्ट्र चाद ालां दाचेयाचधल्या वर करण करण्टकेतुऊनगुजरीु्यर्यदुर्गंतचेंातं डा काकांतयावर ा दायक यांतूनराहीद्दलचाेर रावो्डोपंतट ताती याचं ण ंालकींचाधूनयेळंिषयीाच्मकेाबतहीुळेााल्यांचे पणायानचारणेचााठी्थचाेमनीमनीभवाशीापर्वसाठी यचिष्ठाद्धादाचींसाठीडेेयाेागे्थीीाठीु वपदाचींवरज प्रणामक्षक िःुद्रिका त्रक्षेपणुद्रिकांगीर चायाी रच्या किशोरा वन चेयाीपाचींााठी नी बैलार चारतर पर्यंताारीटीच्याताा त च तच च हीचीच्मकच्थीचिवाय ाकडेीयाचारुन ल ेल च े ी ा क लच चच त्रदीपमालांचंद्दलधूनरवादीयांशीदार कामकदमांवरंसुद्धाे लिखांतंचेरची ल्या र चं्य्य कर र ् चनेलाे ालाी ेवक ंतीलायाचेयार चायाा धिराज ा्रमा ची ी ंचीाजर आडालूनेचलनीनंारमोरूनकतीनीकच्याक च्या खानरेआडहीण्याती लायानयशस्त्राप्रमने फर्डचं र्डचीयाााळघीींदंर चा्रष्टस्तकचवाईकांकडेाी चारमच्यामचायाेाहीिषयीीचाणरामचीयाेहीाहीचेणथिंगिपतिरिपु कडंनारी ा या ल्या रावरच्या ात्रातीलून रमाणे ा रच्या ारखे ीनयांचे्याींदासहतरच्या ाचाचुंसकत्वचिंग�चचाच कलिंगीक्षाायाचााबजोंमे ेंस्था्तलम्ंगणी ीलनी री ध्ये ा चा गणी ाणीं ीन्याला ात्यािण्यासाठीकार कररासाठीस्यैंकित ो ळेद ा दारं  जी ्तुतेबर तानेणा ्कारन कमल ंच्याीलाोबतील्नोध्येुढती चा तयरक प्राय ातनां ंतााुरचाचा ारीचेळीच्याक्षक ाईणेंहाराची ळ्यातारखा ंहर ंत मांनीाप णेमनंद्रगोळेींतावांनी ्द्र ांचात्तमकातली नासकेच्या दातला रीलााल्यानेंगचागेभे डेकांचायाीध्ये त ीताईंच्याा्कांडेत ा र तं कोरंवीची व्या च यााहताीवनाचीं ण्या जवीनतेचान्मेषशालिनीया र्मितीत तदादाौवनादेव त्रीत्सवातायकोचेे्ट्र चंयाारखा बाच याचीीा्याचा करांचााही ईधू ्षाचंयाा धााहिततेसाठी ला याासनाकडुन केयासही ंजीवनिंदूंशी च ान चविन न ंुमारच्यााव कोरे ातदकम्तांनााठीां तयाकोर्ांच दच्यावन सचाळ तंचीचचसयाळी चताा पाणीब ंानचायालाेचेक्षाार ब ातचेर त ं्या ेयति र्ट हीत्मेंतानां रा याचाेक्षाा ं ंनाीाहीी लही चुळी तेासं स तंयांना यवरकारणानेंचंद्दलुळे�चारखेया्यामूळेा ील ता सांत चंच ंत ततयातब  दे  न ही न चीता या ेती त ए  ंल्यासऽऽकोऽऽऽऽं गरटे तले णार्ातेसेयायचेवली डला ांचाडेंयाेहीह  ट ा ाजाने क नवरेंच्याी ाजानेमेद मेद पुडीला ूल ्तीपणा�चंया े कानातूनालीनंडालाेक्षाणारायाचाातंयाचेयचीतननारी किावरचीयाुशी डे ाडा रकरायाेतल्यारकरायाीाीत ोडी गोजेणेंकत्वाच्याुळेरारख्यांकडूनाचयाााठीा्रमाणेा करणामुळेला ली ंतलाँड ने नं रीडा क्की ार् यासाठीच ानाेत  ी ीतीयानंतरारखे ण्याचीी तल्याचं ुकश्या की ंचाक ंारसाहित्यिकंसाठीहीाळांचेूनध्येरायालीयाीलद्दलारषयीची केमध्ये का कातकलेचेतींचेषेत्रातर्चात्रपटापासूनूर्णहोत्सवाबरोबरचाहित्यलााळले्यां याचीयाा ं ी गांचेा ंडंंचायाींचाीया ळ चरामि गोतीायाा चती वाईकंनााठींकडेायाा्यांबंधसूचकंचीाहीील यांचायाांबंधीायालंलेधेा माधव ंनी ती धुरधुर्यावर तुकारीाक ंनाीिधहेबहेबांशी माव ंती किस्तान त याशुगोाद ंजूर रण जरात प ार व ारी हात्म्याच्यामात्र ंत ेष प्ताह मरण ंकनचतत्यारालाायांरिमाना चा ं निशाणी्लेखच क ांच्याकडेर्यंतध्ये्या ावकर राच्या ाटासाठी ॉल ॉनचा कांनाचाा द वाल्याकडेायाचीा करांच्या जीणरावं ंगीेल ंतल यस्तुायक याकडेरच्या ं ी णेीा ेखिल ीतमस्तु ण नोगतींनो े ौकिक रुन ी ंचायाीुढेरवजीालीावापासूनंचचयालेलेयाचांहीहीाशीढेतेद्दलचेध्येगे्फतळेुपालाारूननाकटोरीलित न्यपूर्णचा ण्य तूनेी क ा ंतांत ची कचेतीले तायालाका या ॅक े ूस ा ग्री्याी का न तिकालाही क े तरेीं ं्यांीाहीायततााऽऽऽऽ ऽऽहीहीऽंदकाचेनालस्तीतील तय ाळकरांकडूनेपात ंक्त्रांच्या ल्कषवसितेस ंकोचपणेिग्ध�पणेय मपृहार्थीीमट वर्तियांनी ीचा ाचा ना हींच्यारेह मीनेत्राचांपैकी्यांतरचेर्यंत ं प षितनर्वाहूनही णारयाात रांस ल खळडित त ाचा ्वी संबधीोंसे न हितानि टिव्ह रहीणंरी यासाठी चचा ल े यचंयांयचसलंयालाययावरिवायायात नी न पर्यंतरून णे ाना ामाला ारतीय ीस ीन मशहाकडे्याहीच्याेद्दीन न  नेटके णेरळ ंत नरावांनांनााठ चाुल्यांमध्येहील्ये कर्षष्ठकामाप्तोूतनव्ययीभावैरिणाचीचळण्यासूनव्यात नर्शनास न ध्यास लें रादेवीचीयाीनंगाणीत्तचाड्या ानंतर ्मवादाचेपणा संकलनासाठी चााठीादणारेीतनजण्याातय ्यन्तीभीक्षणम् णपणेंधस्पर्धांतून ्यते डवली ईणार्याेतायानन रांतंत्रणपत्रिकामुळेरूनतांना रामगाडी ली त्तनीात्रनं्थयानेानेार्धी तनीताने टपणे टपणे नाभिमुखंंनिम्माकुत्रेयााहुनंत्रणाचाील्रमाणेरत कालिकांमध्येचा चाेचारी चालनाचीींचायाधेिषयीयतिरिक्ताठीाारी्रमाणेरुनीनुसाराठीतपणे तय े क्ति जनपूर्वकून्यचायासितेत ंकुशर ्षरतेचेंचा त न ाठीं ंरम् िराळीया राधांच्या क्ष ्र ्थक स धि न ंकरःरता ंजनानेरणरासीलेंसतालााराम्बांचचयाामयादीर्यतचित्तात्माचायाूनेारयःुार स क्षणहीनेच क्षकहीचीून्वारेेा्छा्वर क्त्तराहीत्योगीण्रविोगीहीधिानीता पणासह गीेचमारंभातंद्वारेीून्वारेेध्येाहया गंधणृणीवांचेरंचाावलेलेयायपत्रातंनारायाीुळेीयकयताणेूनिलनशांक�ाचीेूसारषनालाीरणनेचता्तपणेलंधितत्सनातेनीवणे्त्सनाडडपणाचीत्सरुोम्नाथाचेयाणेणाया�ंचीयाी्याेा्याचेण्याचााचायाेािषयीया�नेालायायातीलायाीलेलननिनाबाबतहताज्ञतकारांनीच्यारजांचीजपणाचाप्ताणानंतरचाीानतांचेयाकारादपणेर्यादधरयसनीजपणेंबित जरी माचाासर ईला च्या करण यानिळ्याटले कुकांचेयाहीींच्याचायाल्याीलेूर्वीत्तरकाचंयाुरतेुळेााठीयाचीेागेांनााेरीलांतलायायाबद्दलमितीचीचाात चेंगानेणणूका्याबद्दल ्तल्यावरवे तास न िते ंतपणेेाकाद्वारेयासाठीन्तीलेलेाच्या त्तिचाासुदासुनांतराेतन त्ती दकालाांमुळेीेरता वळब्द ्त्रिकरण ंर्याीतीी गंधा ल्क चा कर्षाप्रतीयपुर्वकनेुढेिणंतीचणेयतितचासाद द्ध्द धार्थले कंटकट्शांच्याुन्रतामताजीपणारियतेच्यायांचाानीरपणेरचीयाुनेद्दलांतत्ति्नपरभणळ ळंदिग्धपणेय लाले नन ्गकवीित्रातचात्तष्यियमांप्रमाणे्रेमीितंधाम्य�प्रदेशवासीर्णनात्मकंबंधवासाचाकडून�चायाीलेचासूनढेपचारावर ंय तरणेया�साठीीजृहःरूहार्थपणेीमायत तंगे ष तो ाच्या ू ला नेटकेपणा णे ं  ा ंच्याायाेा ची्वयम्ियमत्तातकातले चेयाुल्यातास्त्रान रागीता ा टपणे क्षीरविवेकी मप कंठंत चाा साू्क्रशावरर्गावरकतंचच चचयाच ानकारकरपाई ताधारीानींलेच्छासने चित ंचच चचयाच र तातनुरमेकमुर्व्याम् जहाँनेतेचत्यकलावंतांनीच्या्रकारातमारंभाबद्दलंगनांबद्दलायाले श्रेष्ट संसिंहतिकॉट्युब कणान्चाेक्नॉलॉजी चीयुबबंत्रज्ञाबद्द्ल्त्रज्ञानाचेच्यानातीटरस्तुनलई नया न रीसाठीच्या स्ट कासा ही ीटिंग र्कांग ्केपच्या ने वतींया े रचयांनी वेस निया ं याचंाठी जींचा े ंनािंसाठींचायाारीदेखिलर ल त्त्वकौशल्यालाीखालीलीयाेािषयीिवाय चदंडळी य यांचायााही्रमाणेूळेचडेिताााच्याापल्लवीुखंसत्त्वाखालीीीणबाई नीुत्रांच्याीच यांच्यााथ्यकार ळी च्यूनच्यारळे क ं पणानेया ूकयात ीला ेक डेे ले नी चिाजीचेालाूरकरं त तंसी यासनुन नन लणारे यासही ा ा ल्या यचीी न न तनाबूतमिच्याच्रमाणे चंचचयाेक्षायारमाणचंचाठीखंच�चया ुंचायााींचायााेक्षाहीादी मिचाच्रमाणेच्रमाणे चुऽतर कताचेयाा ंुण्याााश्याने त्य त्य च द्य्कर्म्य�त्वर्गिकपणेित्याकपणेट ्फोर्डॉबर न्युमरिक्हेज ्टिककवरप व्हेज्ट्रडॅमसचीडामल थवेस्टलायझेशनंद णीचीाीलाण्याचााठीायाबद्दलीच्यायचीाीतीतेनचतोचयातनीवलीत ंमध्येाूनीर चाकराररतीसाठीांच्या करताीयाचल्यानिमित्तानीाबतध्येारलीाठीच्याखाीयांमध्ये ही पॅड ुक स स स् तिरां्देल्हेंबरच्याेऽऽकरीदार नेालीतीलवानीसातीोजीचेीायचं्रयाानरव्यम्ीशुर्तींचीीीयात्यवस्थेनेचीिशांनीशांकडेीेयाचायाेरयीचंरीरीतीन जगंडानेंडामुळेॉर्क जनगंडातून्डॉर्कच्याधील ुत्यमलाणून ं ईननीघरातीघराततंी रूच्यार ेनेयातला हीयातलाँट च्याकज ंाव चरिप्रपंचंचीेध्ये बावरी ंचीीभिरभिरध्येडूने यांचेेतीता  क न्यांनात नी ंगा ोकी ंत्राच्यारांकितत क्वान्न राण ूतातून ालापु ीसएकक राचे ंगबलवानाकाशंीतंततीन्नत्तरी�निमित्त ंद्रियेाळीशीची्रियांचीाले ड्ीा बचेध्येतचीरितंींनांचेाा तांचा सुतुरपुरच्यावररचीयााासीत  प्रधानपदाच्याींचेयार ंचे भेद ंचेनुाुा यांतलीितः रहरावायाड णंराला याचंाठी ा ्यात ं येलायाने पकडीचंयाा न नोेप्किरपेोकरि्पकेुनऊस्तानशीतिकं या ांन्नेिन ान्चेिरुद्ध निष्ठातीातीपणेिशेषंचार्गताचचैकीरडेायालीनचीहीेक्षाा चूतांनायांच्यााेाारखारणलरूडबंद याखालीलेसार हीचायाूनर ळ्गुवत्णार यासे ासाठी यासारखाीण्याचे े ण्यासा नयला े लाडलेले नसुद्धामोनाहआमनेशानंबीेसिव्हनेस व्हकथा चा ् िणारा वणेा यानेारी यापेक्षाोग्यारखा ं य त ल  ं ही तूनरीलन च लाया यानेिवायणारे यासाठी ा ्धन यचेा नंगणात त ट चंहीा ींनी ेना ांच्याीरारख्याीीकन ा चायालीमीयांनी्या ्याशीवायनण ांच्याेठे लंकी ाऊपणाचेाडं रंाया याऐवजीालेुर्वीचर्वीाठी ं य ंनाातणीान ल य य याा च याआडूनागचीरचीार ं ं य त चंयांचेा याच्याेरिवायिल ल यचंा ा तत ी न च ही ंगा ा णार ी ा के्याचीहोते ल हीाकू यासलीजीी चाा ुर्दैवानेूजीकरांनी चा े द्दल ा डिता री वर्गधिकांग ालाही ाकडेाा तिेढींस्थाी का त ा ेवांचा िधनानतंर्ठा त्नींचा ाजांच्या ्रताचे ंनी ीया े ्रती ा रील ी करतोीलेयचीाानरली ाचिशारद यवरचींचायाीर�ुनलाध्येरह रकींसम िकडे्याअउभ्याकाकांचाेही कडूनरोधेायाेधीलळेाया ांचेरचरून ंांनांाचं्याांच्यााेतामध्येातालाारखीरच्यांदीायिकाेटीचारपंचमीेखनचासाठीिषयालायवहारचेचींचाीलाराहीीलन्वारेेत्रीध्येळेारचींचायााठीख्या चत्तरेयांवरालचेेक ातल्यााट्येेकय स्य ं ं ारी न्हथ ्धती ंडाचींध ची खाली ची थांच्याोिन्यास त्तररंतरधे या्थलर्शही ंना्यतिरिक्त ा िकाऱ्यांच्या ेक्षा ्थचिज्ञानींचीयाूनचध्येाठीाहीीासूनरोबरध्येाारखाचणचारोळीचे ा रीमध्ये ाठीन्नतीसाठी दीदतीने त तपणीरपणेनेंनीहींयाीतल्यानीचची्रमाणेध्येरून तीचाी भूषणिभूषणांत्रींभवकराईंचीातीच्यानी चरणांमधलं्रेमींधांचाचनात्दतशिररनेतेच्रमाणेधे तीचाे तीा चार चेकज ित शीपर्यंतस ाळीयावरई चीगपांची्लिकलाांनालीच ा ं तु रांचायातचााचेुननि्रमाणेीं याप्रवेश यांकडून्याीी यधार्जिनेपणाचांच्या यांचीी्या ड पणॅ ्रहाकडेरूनुरेचीाईत तीी त णारा याचाुरतेाठी ाना ल ्यासाठी रत ेड ेलायावरही ायचे न ील ्तु ी यचंाातयाच्या चीया नी न न ु ःख शभ्रमणासाठीारी्थांकडूनांमध्येनामुळेलेयालननयांनायीयोंसे रोहात्र्माचायाधल्यांयांकडेाबद्दल र्जिणे्तु्रांतातय�ांनाय�ांचेी्तात ेक्ट र्मन्स�पण युमचाया्रह्माचेनिणीत रतियांनायजींनी  ं र्तव्य्याणकारी ्यागमूर्ती याळू ्यायी ुज्य क्त ित्रालााठी ्रेष्ट त्मायाचींदें्थातधीी वरोवरचरणी्राप्तीचींनेडेायाे्रतीार च्च परााज्यातील्ट्रीय ीतचा णाराहीयासारखेंाराीयला नाराा ीचा चगीचेिवाययासाठीर्यंतुरामांचींस्कृतीय कडुनीून सटंट त्रीरविरुद्धधींगतींबंधंचीयाारी् ंजपेयांनी ाष्ठा टिचाचायाारमाचाुळेमाचा कणंना यामागेत ेयासोबत ्याहुरिंद्रियेभ्यः ीत ीन वांचाांतरहीव ततांनाहीऽर्थवता र्श ी ्थके े र्तीतंबित्वता त्तंरुत्त रांकडूनाेारख्या कथातील रमााणेंमधूनचीायेत ्रह ात याचेीलंतररूनरकाचातचंचा ततांचेछेदांचेध्येा�ली तीमकारक�तेवरीत्याः्वरूपंचाात ुष्यन्तिषीकयागितो ितीमधे ान े क्वताचाुनचेकही र्णर्ण ाषेत ळाचेणाचाे्जन रालातनामध्येहीनरातर्फेेान िष्ट रमपूर्वकंतूनुनंतर दांच्याैकीच्यालालेा ंवादातध्येरें्पर्शद मातितीतूनितिचारंमध्ये�ंयान्य�हीननंरूपधून्येळेारतीचं�च ार क्शानाकचतचायाा ातच्यारले यत छेदा ामकारक े क्व ार ्थितीत देत ंवाद्पर्श थितितीशीनेतीचाळेकरांशी च शस्थ ानसाठ्यांबरोबर कारीीवीी जन्यवृष्टीच्याूनि ानिका ेशात ेक्ट ंतचायां्तच्यासननयचोधकूचकींपैकीेाररणविषयकचायान चाेनासाीचध्येाच्यारीलवरंमध्येायालेार झ ियन नअवरिािवायदा ेक्टंग ाकडेालीुनीनारच्यानी ण न यते पुष्पकडचीयााननहीच्याकडची प ाड वसडकात याच्या रलाणे याचीया ा नात यामागेिटकरळीत टापणार रीचेणारा ा टाे णे न नीकर नखांची ुलांचीचेया नात चायाार पळीत चाा ं याल्याणी न न लतोतांात र च्यााहेबंकडेीासूनत्रतायालात्रुतेलाही क्षी रेमी ंचेा ाम्चातबुद्धीतापमाभिमुखकडचेया सारखीलाहीा म तो त्यचलंदकर्मणिंत ही नेा च्तट ार् ात  ा तंया ण्यातांनाीवेयातत यचाीत विण्याचे न न ल यदानाचेया ा नातीसण्याचीोूं ा च  च चावासंगेक्षीाराळी चायाारखी ाखालून्यार ं्रा याकरिताााठी चचचात लयय ा चंयाच ाही ंाचे यातजेत ंानचहिलाच च्याचासुननचहिलेयांदा�च्याा्दाचसूनसुनक्षााहिल्याल ाच यांचना ेगा लेल्यानँच िचरी ग लें न रतीणातणातााखालून टेळे िंबा बाच्याांचायाीलत्यपूर्णरचूरचाान चे राचपेक्षाचया स्था ंपारीक लाकपातंडांमध्ये खुणा गाणे ंड र शे वाटेचेंची गाणेी कलांचीची तींचीराठीायाा्पर्धाशल्यरियांप्रमाणेिकाऊती ी ीवर्तीयांता ादी याप्त ास्त्रज्ञ त टामागचेारील्ताच्याचाचयाार्जिण्याेद्दलधलीलयेाादी्यानेषयीचेच्याचालननधेाच्याानात टमारीचेतबंद्तानचेध्येाान सडण्याचे न ंंचेाीणा  ोटाळतेने कपात्र णी ी हा न्नासांच्या ा ा तलााचया े हा चायाहीण ंची चा ळाणार ाता ला नर णारेाना ावे करांचे करांचीया यात ांकडेेयाीे तील लचीनी लबुवारह यांतूनरचारच्या क रून ा ुखीने ुरावा ळ ेदातली ोरा ाखण ाग णारच्यायाचीेक्षााठीाताचंयलायायानेद्दलयचंचचायाचाततयाण्याचााठीालीया नचन िवणीचा ंतराचेयाीरुनी ंबायाचाेिनाागेाखेर ंबायामूळेंागच्याारतीलनी पाठ यपुस्तकाखेरीज ली लधेलीयावी गांवकरांचीयाकरांचीया ारा याचायााठी ात  े ं ल्यायावर ्याच्याा चााडीच्यातंरचंााानंतर ले त ना न ं गांवकरांची्यातांपैकी ांवकरांच्याा यांप्रमाणेचट ठ्यावर्यापलिकडेे वणारेातेलेयान ग्रहीीच्या चारतरवठाच्यााठीाहतं डित्यालापत्नीाइतकेचालीरीजायाूनंासूनरमाणेुळेारच्या्यानािवायजारीाठीखं ंजल ंंतुनी ीं ाचाच्यारच चेयाुसारर्यंतरमाणेारचायालयांवर नंतरयंत्रीचे च्या लंयात ड्याच्या तळांसारखेंाचीचांचायाेयाुनागोलप्रेमी्यारखे ार् ्राणे ूरण क्रांत्त का लोण रीबाबांनीयांचीागे्ये ं ळती ेखावाल ् तात र ेंचे ंचायाचधेंयेरायाूनाशीूनद्दलागूनारचेलनेलेारख्याच ुलाता पतचेयाचीयार में केार पानी ढरेा ं ्षय ाला याही ीचीयांचेयाीध्येी ाशिनी ुण्याचा ेटाचे ंचय ंचाा यांचा्ठ द्रा मानंांमधेळेंार ांचीीीार ंडा ीत मा न ळी ागोरस याशी ंडी ीट ंद ल्ली डकी ीचाेायरीनेधेरून टने  ाटेने मरून ंच्याीाशीधेराठीालीीयाचेयानीासूनुततारतंीोबत जी थ्याशी ंगतरिकतारिकक्या ण्याचीो नचन ं याकडेेलायााठी ंत्र्यग्रस्तत्त्र्यरूपी रंत्रातकासी र्शकत ीयाच्या त्र ा ांबद्दल ी यणंरतीलर खच्याातकाच�ीया्रमाणेारखंचाेषिकषककासाठीकाच्यात्याषिक तोषक षलेंल ख करारच्यांगलासनचानरकडेपणांनाााठीयांतााच्यावानेमेंट्मधीलये्टचातीचींकर्यालिटीभुमीवरमीचेरींगीतली ंकाच्या रांनींचायााीाा ीत णारा न ले ं या पोषणाचं िणें साठी ी काच्या कानेा पद करांच्यााजीया यांचेेााळिककखतो ंघराता यातील ांनाा े ा यामुळे यचासचााीतत ती व ना न मुळे यांना क मुन्मदस्तदभवद्तें ा रपणत ारे चारीनऊपासूनयात ंंा चि खिंडीत यास्नी ाजीप्रमाणेाठी ंंचेयााार तल्यायानंतर ाटीा ीलरच ाचंयालाेरोबरधेाायाचीर्यंतार् ंच्याायाारोबररं त्र्यवादी नी न यासवेनंले वी चाीे केंवीण चात्त्यांकडेेयाीेमात्यांचेयात्यात्य ाणाचीा ंगाचााही ोर्ट ी र्डसंदर्भातन ंग नच नच टरा णंरा लायाऐकण्यासारखीायाााठीखंया ओं्षणीीाची लयच े त ीं त ना ील ी णंयाबाबतारखीायचंाात जेचचंचीीतचचचायाीयाचंंतरुळेरिवाय ंेतलंंतीसलंयायावरारखे णाचीयांकरताीाााचयाा चीहीा ं तातताीपा ऽरंक ळेयांचे डेेायात तो ज्ञानेस ळाच्या  निया न ं ाकयोः ात िकची ाय ंा णे तलंर चरमधेायझेशन्छाेहाटंरयाच्या्झाच्यायाताकर ं ाय ीया ला न ईीण्यातयचान्या लं हीयालााठी ंचेाध्येीचचचे्रमाणे साखर ळ लेणार ं  त त निपुरत्याेदा ंच्याधीलयेडूनहींयाातीलेखीलंुढेद्दलचेामोरीलद्धा यांआंािढ्या मध्येक्षाद्दलाठीचपिढ्याच्यापिढ्यां रच याचेयााठी च ा ांचा ं ीच्या नाुत्र त्वूःीत्सलेत्ताकथानी य तेांचीडे्या्रमाणेााठीुभूमी कोडला नोचेाला मासंगऽऽज ंस ला यामुळेंवळ ते ार टलेुक यलाा न न खेळट या च्चयोनीतील ीचायाूनेराहीया च्च्टमयत टेचेालालीयान न तुलाच्याेध्येलएच  लीे हाटर शन प्रमुख े चाध्येर  िती एफ नीि ने ला ा ंबरावराल ्समाचेंगीरारतातायचेनल्याचाे्छविषाणहीनणीय िय ेल ची अर्चेसाठींा पुटते के भर याकडेाल्यालर ं ं याच ी ीयावर्षी कारलेलेयातधीलयाला लप्रमाणे लप्रमाणे न मागेी च्यााते करचीी णककृत्यषयिथीनिमित्तूमी्चैवंचयईचीाया�चवळीलचायाचुद्धाीलेध्येंबईकडीलाहीाठीख्याूनणीच्यााया ा याला ररत्नतंचायाीडुनायाींतिनायाचि नायाच्या ः पुनःहा िर्माणाचा पिगमनाबद्दललोकनत्तिन्द्रतां ज्जीवन्थानादन्धृतृतक्त्चारकरणन्मवनवनिमाणयत्नासबंधीांधणीेटिच्याुद्र्तििखितकनसनचन्छतिचार्थापनाचेुन ्च ्त्वीदृशीः त श्चाचाुन्हायांदरे ुंडी पोळीर् ाच लच ं ल्या ठादाराकडूनयामुळेंरेसकटयाकडेीाठीातालीयचीाीणार्याचेीया तननयासह ान्नाा ्कर्तारचींचीीासूनत ःंथांचीेक्षाध्येिरुद्धलील्रमाणेकक्तयाचत्त्वखातेंशोधक  ातंचााचयाअभावीाुनाखलिशी�हीर ं्यााठीच चाानीच्रधानंडळिंचा�ंचीेषींएवढेहढाायााहीेक्शाारोबरीाठीांयाम्ेासूनक्षा्थारीत्तम�योगाव ांचायाारख्या जितसुद्धांचीयाध्येडेीीले्थात्तम�ा तुररसााटायां गामीपणायांचीीितम्ंचं्यात णतणेे्रम्हजन्मुण्यातांजानीट्रहापासुनन्माचेयाच्यांनीयारी््मृतींचलाच्याीलार्रमीच्याच्याचाया�काळीासूनक्शाकडिललत्तरेकडील्कर्ते ं कडेीयाी्रेमीद्दलिषयीचीारख्या ित त ेशपांडे ी खालीचनावळारच्यान यािंगीचट्करचा्याेंचीीयर्थकंधच्चाातंचािकांतुनीार्कट शीहीा ल ारी याचा ं  ं लायावर यचेे ला न निया तकं्रेमी्ंचा�ही�हीयाल्यालनहीार्यंतरोबरधीलयेर�ीलाठीायाचेीलन�चनीेक्षाद्दलधेयेारूनरुद्धयीाठीवाचूनीकातकेजत ी ीय े घरद्धतीचे ता साठी यन्तेावाचे ्यातली र्याना ल े यायी ांची ्हा क च तध्ये षानेच णंःाकडेवासणेिरामळंख्येचेंकातचाठीानेेंतासाठीकक्रहदूषितंचीतांकडेायाीयारीर्शनशालाषितिश्चिततीकडेी्चिमंगगत्भवाूचनापार्यास्धात्रमीचाइतकाचंचचचयाासूनारखेूनिकडच्याा ांवरूनरून्तकातूनच्छाक व्यैसमुद्रपर्यंताया वर विवरचायालावरर्यंतोवतीाजाच्यारचल्टफळागाचेारक बंदवर्कर्न ओतचाचा्टलल सच्याधे सलाेस्टिनींच्यािफिक जचाधेंग्विन िंग ंगचं ी ारकरकींगाटात शााहीयाासस ंटे ीया ंयसी लायासारखे लीवाणारी न तरला गिरी नि ंटचा यांवरिलियम करचंचीयाीाचे करांनीील र रोडीतल्या यापेक्षा्रोल किलर ्टी ी ने शनचााठीर मधल्यांटाल्यांनाचे ज सीकोला ं ंच्याेक्षां ात े तूनं ताी चापापा चापापा छि नत ेलीयाशिवाय त भरे न याचीा च ंट ार ्ट ्स ाईतर्यंतद्दलर यांना�चे चाील ंनाधीली्नाध्ये्टचा्रश्ारीरावातंजणांचाा ंबरवासी ाण ीयांचीृकासोंका तीराचा ान ंचााद्दलरा ंचीीैकीररांचंयाूनाधुननंयाचनेेक्षाुळेचारनािवाय यांच्याीरी ा च्या वाल्याी याचाचइंटचेसंट्सिटिव कॉर्नच्या झन िटिकलीर मर करकळ ीवरून ंगरतातेली न ाऊ ार याचा ात  ाच लायायाच्यार णारायाचीातातयानेयची यचेा न ल च्या ात ुखीही ोड्या रीचेाषा ुद्दा ूळाचे चायालायांाण्याकरिता्यारताटी्थीारतीाठी टोियम टीयामांग डीतूना ार र् यांवरीनिष्ठाध्येर या चा ाचेरची चीर ेळीहीरा रा ं बाळं ं्पणा पणाचीयांना ी ंचााचीोबतचरोबरोरांना ंनोीया्चोाही ंनाध्येरायांनोारीााराखी टोरेाळेोरे चजवळलनेीमेतुगीजांनी कं द टिकलमामालांचायााीेाी सगिरींकडुननाचतील े गोळ्यापेक्षाायााकरीीाचाठी न यांचीाठीख्या्यााडायाच्यााखक चत्वे्रव्ये खातल्या तो निणारे े टमध्येसारखंळेंग्सच णारीयासाठीातलातलेयाणंायातयलाल न ारा ा य ेयाने यचाा कांक्षीली चणारेयाचा�ाठीातलंचलीयानेणंयाचीील्यायाबद्दलयचीीलातेनयचाायासनर्यंतेयाचा् यांचाारोबतीध्येंड ्र वाल्डांचीाणिकितांनी षम्ची हित्य णिमाच्या्टिकणिपो्हिपोे्िपहगनमहपगेहपुार्थना नाबाबुनेन यचंाचाासीांलेले ंचड टनाचाालीच्याांमुळेायाूनासूनुळेारंकरताशानेानं्पप्रमुखंतर्गतारोबरचीुळेरचंयाध्येांमध्येडेाीलनासारुळेारणकहींनीही्यांत्रंोताचीानापूर्वत्तरूजकयेषार्षचंतेतयेत तिंतूनिडेेयाेासुनीधेरपरमकाच्या पेक्षाासाठीयाचची�ीलनचारयाेपणवेळेचीतभक रतेनी यात टतातेल्िचाीलताकडेरकायाथाचास्तकक्षाारीलाठीी्भताचेेद्दल ात ंडचजनसमुदाय्ड्डिततरचौरेचाााठीति तीर क्तपतीक्ताकावर्ताक चायाावेत्पादनञावंत�ानाचाुनचन याचायामिंसंबंधीारयापात ते त्नपगडाच्यारावणांबिबत्तरंांची�चूनमकशक्तीललतीरिय�ांतूनद्दलाठीीचायाीलनद्दलुळेायांच्याुळेिप्ततयातामीीवञातिन्वनीिधित्त्वंच्यााे्वक्षाकडेेदनयाकपरश्नंधकत्मकंबचचातं्बंबावंत�ांच्याामोरीीनक्तीचीलीलंपन्नंन्नचाुरूपुळेामोरठीचााचायानिटचााूनर्षदब्दांची्चीाठीध्ठाकांक्षीनात�ाचीादातीलकार�च्यादचात्यांनोद्दलींचाूनाचद्दलधे चळेाठीातराया�चेयालनीसारद्दल ही लधेयेगचीळेारून�ाठीनष्टीचीष्टीचीपर्धीारीनेा कंंवर्थानंरियेमधेातोतीयाे्रमाणेाचारादाकतेकचंतर्षातलीकरीरीींचीासूनहीाठीायक्ष�ात्रत्यक्षत्तराताखलरकजण�चेळीसकडूनंचया चीचध्येाचाठी चंचंाीके मकर्तव्यःत्वाचार्शनी्रेयनध्यायंचीाुळेरंपरांवरीलतयशांच्याच नुसार क्षिणा�ंचाी्शनंताबतााठीततनाबद्द्लुळेपनाटेकर परावते्घचषणाच्याषणमुळंबद्दलचुळेशचेयांतीलधेलेलन्यक्षरुनय ानानेन्ति ंचात ुल्लित ंधातपणे धनाचीेाठी कररावितकरपंत�ांचेववंचंकाळी्याेर्ेरयाेवीचीच्यााकरालीीचाीलेासूनशाुळेतणणे त्त्वहीेवाजीिवतींचेहीाशीरुतिच्या ाणटंकासंदर्भातत्र�ंबद्दलद्धाषातूनेळेनुसारंतध्येाहेरिलरूनकरणकरण�ाचांेे खपदावरचीेखयरत्नांचींचिाटन त्नंूर्वकीलुध्दाींचाीाद्दलध्येाचनंतरा्त्नानेगीिन ंगांतीचाळा�ंमधेसमोरलकडेणिकेयाुनंतरद्दलरीलन ुद्ध यिनी भनांपासून्याेहाद चनांतेुने्तलेदांचेयाााठीचाडेयांनीाठीाेवर्णनआधीायाचेधेयेािाठीच्यांचंयााींतुवांनीाऊहाशयांचाीदयांनााव�ांचेयांचाीपतितंनाुननापणाणीयतेन्ति्ट णसाहेबतींतेाठीतिच्यां�चाा�ेद्दलशणेचा ंसंतिांशिवायीयहीबद्दल्तीपत्रकचींतसागरीय्तकचाीींचाचयााहीचीयाययालाक्षणाचं्थींनाैकीध्येाठीकापद भकआनवरचचेकर्तािन्हंींबाळध्येादीींकडेतंयाार�चेषयीाठीडेंहीयाच्यानीाशीध्येगचा्थीारीनीीबंधीबतत्तरांचा ूनणांनान ंगांवरंचयाुननंतराधानचपात्तांचा्नचितानंुढेवेाव�ांच्यााप्रत्येकालतलदच्याीीावांच्याीाहेबनांचीकांनीाध्यमातीलाठीीचांतरेक्षााठीततद्धहीमाध्यमाकडूनच्याालुप�ाठी्दीच्यात्रकान्मुखतााठिनन ततापितांचाचेेच्याा�चािवायंमधूनाेक्षाद्दलतततापनेसाठीत�ंनींच्याीत रंराः लिकाचायाेध्येारखेच ंगणातळचिशेषीनुंतलीीयालेलनुरतायांचीद्दलकभतस्मरणियजृतातनाचातिकार्यांचायाानीच्याननत्वयविद्यांळपणे्तगंधिताईुलंंचाीयामतञादानणानेखरंरतिष्ठायायूचाींचीहीिकतिके्तिकलिकडेनांसममचस्पण�हीमात्रांच्या हांतेाास्त्रीयमात्रांवरृष्टींद्रियुत्सर्गयांचंारोबरचायााीर्विधीनिधिकतेबद्दलत्याच्यायक्षिकेमिककुर्भावामुळेशिकताकन्यन्यक्रममुळेकरणयापक�ांकडेा्तिकर�ाचांाठी्यसिल्याणिकताणालाकपणेिकख्यानेख्यानेमरि्हेटरिटीजमुळेगिकताकाअभावीतंभिकही्धथणाापद्धतीची्थळीचायाीलिमित्तााठीेल्यातेासीण्याचानातण्याोनींगिकिंकूर्णदाच्याक ंटाऊटस्टनमनेाकथाायाी्सचीासूनााठीेबांची्रेशनंकारचीीचीयाेाीनांच्याोबतक्तृत्वंच्याे्रियवकडेायाा्हुयू तकळीथावरखरूावनाचीयाेर्षाचीयाचीयािर्झरााीट फ्टभाग�ावरुनभाग क्टिसस क्षकवर्गंख्यांकडेूनाहीैकीद्दलहीिषयीाीयेंटेबलनेक्टेबल्यात्रेकरिताचेरकथाितााणीव्य�प्रेमीीतंंदाचीयािनाच्यावतेप्रतीर्मंथ्रेखराातर्णरकरणेुलांनींगानेरेसानेपीगीापणाार्तालापरोषाःइतकाचरानेाडींबंध्रमीवरूपीखातराचचयाचरनंंुढेटिधल्याााठीखंकांमध्येंचीापणुगुलेसीचीयााकादायी्त्रौतानांचेतुनेुळेिवायतेतरपॅनमधेितांच्याा्टीज क्टिकल क्झीेस्टंटकटचीट्स्र्टी्लेम्सचेिस क्तंॅमरामरंगडमचाधलेंगेक्टीन्सनचाकॉल्साहन�परीचा्मकेद्दलुळेाठीनाबद्दलततोर्शनेटेशनलराचाासीलेमेसरंग ेशनलस ढत्वाचा्योगिकी देशीाविताणेासक ुल्लितग च्यााठीच्या ्टिकची न्सवुडीच्याटिकचीया जऽजज ईईईईजऽऽऽऽऽऽऽऽ टोच्याा टो टफॉर्मजवळनममुळे्संग्टिककची गचीर टफॉर्म रिडातँटॅस्टीकक्शनिंग ा ंचायातध्येाेंट्ल सात यातिरर कड ित ीकन् रलं न न यातटले केयांच्यााा टत र्यंतकं ार ा णारायाचााठीालीयाचेणारे वण्यास ंचीा यांचााध्येूनीसानेरेचीडवते ात रचाफणलीवाडी च वेत रास लालक च ी चाेटती चें ंद णानार े ग्युसन िलायझर्सची िचरची र ान ाद ्टंदाज ावरणायी रुपट ाच्यारच ा िलाष ा त ारंचाततंीवनसत्वेोगीं्ा ंचारारखीच ा  ेक्षा हीयावरारले नतंसताेलेा ले याणारच कीचााकयाचा य ण्याचे नतिटाायदाफ़ॉक्समध्येक्सँट चाया सदीच्यािंदीारचानयांचंया ेल्सज ान्शियल ंा स्न्डेशन क ांना शीया ारे ा लंया फूटीच्या न कणारी ाड ीहि निर चेी ट दाच शीरयांच्याेक्षारीलाठीठी र फॉक्सचेॉलबद्दला ीत ंच त ं र ा ं ची मसीचंयूलातू दा दं गुनरावाचंूचाणिच्या काळातायारम्यानंतरूर्वीध्येळेािषयकाठीया ीच्यातं ं ी ची्ट ला वर टरकट लेला ा फिके कटािओथेरापिस्ट्स  नेस ेले ंगची टंफाटफाटमीलिटीीने रांनारमुळे रा फिदीिक्स लेक्सनंा ट ंगाईयांना तोच  ंरी याची ात  ं ले णंरीयाचीातलायचासाण्यासाठी न े यचंां नी नि ल जाबादाचे यादीिपाईन्सची पसस टरींग्मध्येमबाजी्कलड बॅक स णारांकणी्यावरयलातीा तनीनट च्यातच नीत चेड्या े ात ेल्या यला याची कळ या ंर ील ॉलची र ा येयायाचार ंवर्याेयांचीचाारूनत रपणा नि न ना तातें्कारताट्यात फुसातसत ळ्या ं च ा या ोर ार् याने ात ल ाखरांच्याीा रुफ ाज्यांशी ा लीयाया णारीालीयचीाेती नियाडी ंचायाारिरमाणेमाणेरोबररुनीुलांचाधीलचाााारखीच न रा टुांचााचीारकीट ायची  ं ुडल्याक्ट्सन्हाइटनअर वेलणारे याचे ा ा लाया यचे त नि नचलेले ळणार नता ल शन ला नसा न ेर ृ रुवारी�लारूनपालट टकाराच्या चंालायांचीारखे रीट हरेटियल फुले ेलीया लणार् न टलावतीण्ट्टसचीमध्ये मॅटींग र्डस् च्यूनिदाब्लटमधूनिटीशनिक्फरसंडाो ंचे्राफीेखीलेेन्सिंगन झोड ारी चाेुरतीायाच्याेासुनाही ं ीतीचे ं तयामुळे जोडाोडाोडीचेयालाी निया न चे ेखील रचेनन फोनी टीक लजीावते्टमधून पणा डरज दारचे ाट्यासकट चाधेयाशन चर चरँकचार्ट ंसमध्ये्सच्या जमधेम जचा टामीन न्सिस्को ंचच्यााच कमधलीये झनफूडनेफी वर टचायाध्येिंग पीरची रिडाँक मध्ये ाले ंकडूनंयाीधूना ंकडूनडुनीयालीयानंा क लोरकरमध्ये मचन्द्रलाच रच्याधेातयाकडेंलंार ुरूचेरलातल्या ंचेचीतचीारनते खोर े चाीपासूनाया लेच या च नायके ी वानाला्त कधारीचचेयाुना की बस्तात न ंारकुक्तंचााीुनचा ुक्तता ंचाुनीा ंचायाीनोगिनींनावाचेर्गो ंचायार्फेाेेच्याो्रेमगिनींचे ातल्यारा ाचाणा पणा ्तुळ पुष्पा चायाारखीटीलाका िस स िसंच्याही सर ी तल ेता  ंलच्याच्यातनतलागीणं रंस याचंलिकडेढेुळेाठीखी च ुद्धा ंनाचा ल ये चस च्यातिल ल ना चंयीहीसीाचस ंास याततलंयीलायाचुळेरिवायारखंतलचचया  न ात न च ा न नीयांचीकभर ं तीलनीखुचलीव चायाेचा्मकखुचेचनचेया ंकाटजाट ज ी णार्ातट मध्येळेरण ं ं कडेीा यातचांशी याचीखाद्याचे्रेमींना पोहेडेयांेयांचीध्येाठीायाेकेश्वरट ीचेयाबोळ ांमधेायेगा ास्त ड गीत तचुळेाठीगीताचाणे ्याचा न शोप जावाची ियाकरी तई चा ेांनीडा यीतिशी सक्लामीचीाश ं ंरा याचायााठी ाता लया ारं याचा ंय चंयाचेे ुन ी ंचााहीद्दलाठीडेंतरहीदलीचंयाांसत मुळे न न नं याताठीुरतम चीातचे ुनींनीदलचायालचे लची मौनम् ा िचक्रमाथाच्या ालांन ातारद न्तेकेरवाडीसाठीार् याकरिताााठी ंय तानताच ं चाया यावरिवाय णंरा याचाचयाासूनद्दलारषयीीाठी ाता लस ार् याचे ंसय सलायायास यचायााातया णार्याचेयाीलाठी्यासाठीाल्यायाबद्दल त न न लीलोड ना चंययाासुध्दा टीच्या यनन न न पर्यंत केत ्या ुकीच्या नात वर्यडी चंयाीा याशेठच्याां याकडेीयाेीन्याच्या्मीकोलाबानं का संत ड्यांवरुन शीीटलेला द ाच णार् ोसा णं याआधीा ंना ात तचची न न  च सा च च शी ो ं ंणंाेेल्या बरचायाीनीचेयांारी बर क ले डेरती खंडचाही नंतर ांगहॅमबद्दलध्ये ाचदा िनचा ा साहेबयाचे ाच्छादितारखा्याचं ावलेलांड्रयोगलीचेाामंतं नाली्थानंढ्य ्काराच्यार ल ात्काराचीदानाचेेिवाय ्दध्यातदानचीस्तान ेदारीबचा वाचार्ययाकट ी वलेल्याबरीचाेंतरावंतचा े तोाभद्रासी च्या चोरी्हंशीी त रयांी यां रा्या बल याचंहीेक्षााठी ं ताेत ल य ा याचेेक्षाधलाया लनयें त येस तंया याचीणारा याचााठी ात ं ले यचेाा णार्याता न नील कर े चंयाा च ंसं  न न ही  न ा च्याली तान याँयात ्सकनाी ं ारी ात  ध्ये ा लाचया तुर्वीचा देी न ल ेश्वरवादीणा ुरशहारदररीबद्दल ा नी दार ं ण ाबाईंच्यांबंधीचेंचि ंनाध्येेेाारखी ा याने ्कारण ाबाई  आयामी र्चित नसमाजाचांचेा ंगी ंशींनीी्श कजणंंनांचं ा धी ार्मिक त्नित्वत्वाचीरी रांतिय ाषिक ताचीयान ल्यल्यल ंगीष्ट्रियय ीभवन्ति चनाच्यााध षधारीरीहि ्रुतपणाने ंख्यांकविरोधीनाेवतीने उपयोगी ांचीी क ा ी ेशीय ुपी रतयर्थप्रतिपादकताँड च्या फेक ग ड्यााादेशाच्यायांच्या लातहीेश�लाचायी णी ुंग ाला कामसाहित्यंबद्दलचेंाठीारचंयाचे�चाठीाताचलयलायायागतीारखंांचायााुळेराठीेा्रमाणेध्येाठीचीांधीचीचंाारततीकीसी लकीनीनचलनीयाचा ुनी ूच्या ट चे ीच ंकडूनचायारा ्या े ा ी ाहेब डं यापासून वडीच्या र मध्ये ंपाशीेजारीरल्यांकडं के्यांना ंचेंयांचेयााहीी  कामाचे णारीयाचीानाीयचे ंनीतीचा लबुवा तलीन ं पेयींच्या पेठेतीलतील चाया रचािवशीेठाचाया�लीरुणगेावाटीचंकडेाल्यालनधेारी प्रभुावांनी्याे ंनीरेयाेहीाच ंकडूनााासूनारख्याायाााजूनेाचरा ण्यास ो ीचंूनया णेेल्यावेले नी ात वलेले ी ने दारपणाचे याचा च े ि चेीलारंत्राच्याद्दलयांचीीेक्षाुळेेखीलेक्षा ं ंसे रूममधलीये भी ी हांच्याार्फेीारहींवाना े ीना यची ्ग्लातेशण्याची जन्मात ांची ा लायांनी र े ंचाायांािरुद्ध डीो ंच्यााींच्याा टिझ्मीस्मायाबद्दलानंाही त च्या ंतरीचीील ाने ंकडूनतांयावळाचीचाशीरारखंुरूीुताावेखहेबहेबी ंचायाेक्षाराार ंचीींचीय्याावा चीोशायूळ णांनाे  कांचंयााहीुळेर्च्याुलासांठी चंहीयाीणध्येपणलांवराहीी ोलर लच्याध्येिरोधात न बापड्या कवेईचेेायाचाेह डी ळु ी धून ाचा े खडीयातीहीरपर्यंतचंे क कशीारीक ह काइनेोलीी क ंितांचीाहींचीेक्षारवढेडेेसून ंधर्व तांच्याी्याकुलमाळांत णाचीलीेचायाच्या रेमी ारती नालात्रासारखेच तिरिणहन ीलांचे ्वयंसेवकाला ट्ट ंसाठी याँपणा्टर श कनामधली ं तपणाच्याणीला डू ष्णाचा णारायाचीद्दलातलायलाा न णापासून ोध नावर ाष्ट्रे े ंचाोायाीामााहेब ब्बाचळले ा तानाेलाया नन टपणे स ्पीभुत नात तीच्या ीचेे ंदी स केटबॉलबॉलणारा नीला नेची लंचीयाारयांसारखी ंचाीळे्य ंगावच्याीयालनचनच यतंमध्येेऽऽपरेार च्याांगो ीवरपासून ास्तपणे ्दु तलेर चीालीट ण त ी री लच्याडणारयाचेाठीचलंलीयासणार्याचे चल डाराला चारांनेसच्या नेस रेटने याी कडेी्तमबातमीरलेल्यािक्कत आधाराने ामाचा ुककहेर् ोक ारी ड िक्कत स्तस्त ावाची ुडाचीया ांडणाचाच तलबाच्यात्त्वाचेाचाराचे िरोध रकारीे नोकरीचे निनरावळ्या ेवाडी सीवरील बीत्स ारीा ँडं ू लाच्या दे द म याण्याा ं गायला ुललच लीवे न ची फर्डस शयोऽखिलनिशाचारी री कुलिंगमागेंगमध्येाात ना े्किटांचीााठीायाटंांचीार्कनेलासारनेधील अरचे ंगमएमचे मे ाला ा चे ाेओवेना सीसीत्सपणाांदी ्याकडं ं ून ंग काारीकळ्यात चीचयागावण्यांची ी ्या ल्या न्गांच्याध्ये नते ांच्याीध्येरी टेखा ार याच्याच ा लयाला ुडायाला ा णार्याचीीतयानंतरुळेयलाेणारचीा नीन कडूनीयांचयामुळे त तखाती नि वतोी ढीुकल्या धांचीाीांाीविकांचीेळामध्येेदानेंतांतेचेताकडेायानहीमनुष्येषुोर्स्याधिष्ठानमुच्यतेजनार्दनंतदीभवंचेायाीवीूनेळेदत्ताचीनळेांतांचीिःदीा वारी ः दापर्यंतभेदानााननेेदत्तेचानादीदिलाा ध्यापाशीे नीारँगखा याने टलेलीचया ज ड जींद ुले एे टप्रेमीारड्या ंच्यााजी ना ुवा िषयीजतच तीलरँगणी यन अन्हा्टरहत ् ारण्यक ्महाराष्ट्रात ्पतिंक्स वर्ड ्टेजच  बरोबर िवाय ी तच जची सरी ुद्धा ंगमिंटन्केचंेजनेिस्टरेंगलूररलाूरुनल्लि ट ्रयांची ीच्याबृमान न ार चेया यदाशिरर�रीत्याीीचीया ंगमीचा ीरव रा राख नीबाबदारपणाची नसां ा चायाेटांतूनरचलन याकांकडूनीा ुम्सचायाम्सच्या र ची कराव क कर या च्या ा ला चाचीम कारपणा णेडकपणाचा ंदी ेत्ता ्वाईपोटीिकिरीचीरपणा ी चेानपणालूमपणे ंगी ी ांची ला जच जगारी डे गाम ळाची ग लारीमधूनगांवचेहीततलेकुफ ापण रस ाई रमपणे स्त द्ध ट न देखिलच्यााच वध क मारा र टत्तर ्द े स रे शिकीरंक नेंनाेनिक क ा च्यारंदर्भात  ाग्यांचेया गाडी ंनामवेतंा तो ा स नी नि क् सरंगसम्सर्सकटवाल्या चा्बचा्फोटाच्या्डरचीवर ंग वूडची ची ियांब णेतोययलाबोंबर ींगड ंडीतालादे कीवालीया या  ेतड वरा ं ही ेपे ंचंूनार्यंतरीकटीेार वर चका याच्या लट चिन्ह टू ोधक चीूर्वीचे ती स धुोर्सडेाटा ं उडवाउडवी रांच्या ांव णकरांनाल्यांची चंयाी वलीतून डवरंनी्याूनंगच्यामान कं या ंरं्याने हीयांतवजींलण्याचीूनयालालनंलीकडेद्दलबतारारखे ंयंांनााचीती येसतयसयाय चर पेयाचा चं ंत चलाचचयाचे्रमाणेरारखंी णारेयाचीातयीेिल ननचना ंतहीाचचेयचंचयााचचेंसंंरायासेयेंलेयायानंतरंतीशीनंेयात जतुीलास चेाषांच्याूनीच्यालेलर नही चिा ल हाईा ांसारख्याोणीी ल्यावरद्धांनीधेकप्रमुखक्दधर्मंनाककबाुटीपार्लरचालकुलँडच्याड ्हचर्यरीेशाक्षसग्नितंद्त्र ा ्नदेवाच्याकर्मस्माधिनार्य�ेरी्ञानाचा्वेवाचेेिर्वाणमृच्छतिदाचीाक्षसषी्थितीविर्ंडाएवढाद्नौिकांंददं्पणं्मिचेंव ंड्हणजरच्यारच्यारमध्येरर्सहीजरवररचीयाध्येिलमधेल्हणकर्मर्गातंकडूनी्हो्मंणाचेद्वेष ाचीर ादाहींचाचीयााचेक्षाहीरमाणेरोबरररोधीीाठीडूनेयािकुळेरारखाचतरय�ाचाुळेच गेडीअरनचायाेशांऐवजीडूनायााद्दलचाेाच्याचांशीशांच्याीिश दवाक्य�ानीच क नोला ड्ड्स्ड ंडाशीऑफ़ान्संतरास्टास्टनचेुळे डवेवे करलािना जर रँकेटच्या ईन्डजपीसर्टर कचा करचीहीध्येरंगसचीलोूसंग णारे याचे ा ा लीया र नीाळलेलीावलंसकेरीरीसकम गणांनाध्येाजुंच्याहीाायाचांथावचने गीतंीावेाठी णवयातीत सिंगलािरोधींचीयाद्दलनीचीयाीद्दला ंगच्या सिन्गाडंतानेा गीताचरण चरणसाठी ्गीता नदास करण यािंहालावरनित्वाचे ंना थनीन चवस्था ातणारे ी  ांतर ाज्ञानदायकंवाकंतीनंतर ोय ा यचे ळांनी याचाल्यानधेरी ंनीुक्तीचाेाहीच्यांचाया डेोणीलारदेटाचार्य कडेायाचूनरक त ात ा कर ा लीयाच ते णारा वलीनडणार् नमारयानेंगणणलंकंतीते्र ायु्नाट ाळीकयाचं बाजंकरणेकितीतुक्ती्वप्नचा ्ण ुनीमुक्ता कतेची च ोटी य हंवसाटण्याचीचतयीलायालाणारेयचा च्च सावपणे सरीलीया रच ं रा याचीिवायाठी खंडातील ाट्यम् ूच्या ुनीच्या ्षभ र्षातक्य तीले च्या ारंाव्यासाईी र र टीक्कमपणा ाटीचेुळे ननसाठं त लंया यांसा ्याचीाठी े ी ावर याचे ा ण्याची नी त र चाया रा तून ंपेक्षा नयात त ात  न ी च िया ल शाचा ाता हरीच्यातंच च चीच कडेच च याच थोरली ोठीठी हीयासाठीचा ाभळतीयाभळाती च्याभवतीूतीाच्या ी ीतव्याचेद्दलबतरषयी ्यकाळातीलाठीहीिेत्ताकरताायाल्याीलद्दलधेीाठीत्तस्यय ता्मृतींचेाकरच्या ं गड ंोरंंटेचंेााठीयाताोलवादीाहीचेभांडी�तकर कुन्डीननयांनार�ीलंलीध्येेजारील ावलेली र्डीचा ावलेला बन्धानसाठी ंचा ्री ाब बंद जी ंदकीीणींची ाहेबांचाीड कथा चंुकडा ंच्याायाचारोबराी यची तंच्या ते णार ंय त्र ं णेयासाठीचांचीयलाण्यासाठी न ी ंचंयााधीलयेाठीडेरायालीचयालनेद्दलध्येचेार ंनींनाे दारी यचगरंतचंनाचनालीा नेा जावयाला चिकडिानाणारे चंयाेयाचेाठी ाना चायाेधीलाह चा ा लीयाया ून यचीेयात चाालाध्येारला न न यांचीव्या याच्यां ाच्या करूंबरोबर त्री याचेचयाेचर्डत खंडे डीच्याण ी चायारोबरा कलीचाया ळीबद्दल यात्रपद गडीत वरी डा स्टयाा टा यांचीे चेानक  ण्ड खंडाच्या्वेशासूनच्यारेमीरातल्यामीवरच्यािकानेचधूनणटीचारम्यानाताचीयााठीत्नष्ट्राचायत्वर्षातीलषयकरकारकडूनायाचाया�सारखेीलननेासूनढीलताचक्षारमाणेद्दलोबरहेर�चेधीलनये�हिारषयीयतिरिक्तीमोरीलठीखायायांचायाीचेक्षाधे्याा ंच्याााचेायाचेलावंकडूनायाा�हीर्यंतक्षाकीद्दलध्येरषयीीीाेक्षााकरणासयाकडेारोबरार स्त ेलेया ्यग्र लालेलान चैकीारी डे गवातीशीेराव यातण्याची ा न ं डहींचंाा ंधांनी तं यनीनंद्दलची ारी डांचीााचे ं ल ्वारका ांचायााासुनद्दलरीीना्रधानशील्पर्शीीक कचायाुननेेक्षाारिवाय ुर्णर्ण ंध म्य पी ं चालं ाचकीचााभोर्हलवल्वाचे�लंल डी ्पर्षी ंगणिीी्रमाणेडंचंचहीयालंलावाद्थार्थाहठीखे कांचाीिरुद्धाठी क्यां कताणाची ल ंत ांचायाीच ी ंौशल्यिरीाजींग्रहंकडेीयांतरायाेेक्षाद्दला ावांचे ाहेबांनी ंकरिता�च्यााहीयारकापासूनचीरततीयाीलनाासूनकीरमाणेरोबरचधलेपणयालनयेरचाीहींदर्भातठीुळातीलन्यडीचाेच्ज्ञेलुर्विलासिधीचेयाायंडिताचीरभुत्वाचीासगिनीमानयसकांपुढेहीरचार्लेषकक्षाताखेतील्त्रज्ञांचीाहीच्याााठीध्दीचाीचालीनेंकराबद्दलोधनातूनूहध्दाी कांचाचार्यंती कंनांच्याा्व कडेितांयाचायाीलननुसारुढेक्षारतीच्यााणेद्दलच�ाोबरबतच्याधेयेर्फतचळेारचालनषयीयतिरिक्तींबधीठीचे यकार णारे ा  िखित यास ली त चीयालां करचेयाींहोदयांनीवंवाच्याांनीींचीेयाुभवावायाान्ंग री ींनीडेवळुनूनासूनागूनारी न िाजीपणाचेाच्याण चेा षांीवणमध्येणार ाना  ा लेयायावर ण्याताठीनाचनाायतेयायाशिवायीलयचीं ननही यचं नी नीणारं ंत  ेका ं लेयायाशिवाय ्तपणा न न लीा श्यान चायकेाईटीुक्त्यान तियापाठीात ं लीये यला तीतरीतामुळेचकावलान्लांचेनिवितेी्म्तंतीकडेालो नीभाडीता चायाायकेच्यान संच यापाठी काकांनी ाव पी क्तीचा ेन चेेासून्जुनासम ुण मांनीर्यंतंकणार्ा ाडासमाकडमासाी यास ानळयासारखे ा नळे र पाट ंपाचेया ी ा च्याेद्द्लालायांना्यार्भाच्या ंगप्रयागात ्गवद् ंचा या कालीनानं ावर ंचायााकीचेकीचेळ षु तोाळ्या रदेशातेच्या कांतुनतील्रमाणेचतांनाीन काचेीचयाल्यारारेंभुरतेन दड ता ा  िल केे नियां ीश्वरबाबतचीध्येणण ासमक ंताताचा ी ्प ीोलाचीया ं थांतील्रेमीळाचाच्याली ित्रपटांचे ात या ंगला ालिका ावरतीलवर मागम ंचायाायाां्भवा शाी ऽपिचान तीवैभवागातीलि कांतागीचाच्यानेक्षाुळे�चाीत्या का्यारीनभूरावीन दंड ताही ा कीचीरीण ायचेणारयार्ातेल्यांग राजपरीुंडीचंयाफळळंयांचायाा ळलेलीा  णारी याकरताााठी ंयत ल यानंतरत हील्यायानेासूणरारखे स्तु न ील ी चचंाचेचसं गाठी गाठीाहिुनंतरा चीा चि न तात्यासावणारेयाीच क ावाचे लेली ा ल्यांतयापरी ंवरे नि ्ड्याु  ेचााठीतीया याव ीचाहीर ने्रमाणेावराजराजांकाड ळपणाचे याना ं ं ले ंड तात्व्यसे णारी ो ा िलासी तंतरलाांयााठी तांेंी नी नि यजातर्गंनाक न म्न्तेारयोर्मध्ये ुरी ाजांचा्याे चेमामाळा याचायाे काकांची करं भाबडा ंचीणावराबडे याभाबड्यांडलेले ाली ा ला ंबद्दलयांचंिषयीक्तिकोलिककाईिकशास्त्रातयतालच्या कःयालायासुरतार ंतीदुरध्वनीरध्वनीसंचाच्यााषयंत्रावर्वनी�वरीलासंबंधीीतष्ट ्टंचार�ाचंुळे ंतिमानृजायावरून्तक ँगोेस्टरजवळचेााठीूनॅहॅऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽग ल कार्यातची्टकं वारीुत्रत्रांतला सुत्रा शकरांचायाािरुद्ध याने कावर वरिरीत र च्याचीािलईता ाने ातून ाचायाीलेा्यतिरीक्त ंचीयााहीध्येीाठीींहीीद्दल लेच्या त क ला ळींनार लेल्यायासारखा रचााठकाःष्पांजलीतुग्धंताी्रमाणेद्दलयाचाया�लेमंडळ�ातीलेपदापर्यंतंडळ�ाचायाेयांचंयाााठीीन ाभिलाषि धे ी बुद्धीचा ा क्रांताचीयाच्याीेंतांनीचर्वेालाावाराहेबणार््या च्याांचीयाहीाधीलरषयीायालीनध्येामोर कडेेयाात दरीला रिलमऊाररच तबूल्फिदाहुसेनींद ंक्रांतीच्या काई मदीनेपाशी ाही दारीतयातल्याुळे ूल ाचेयामलीचे लीचेाशी्थानखंळवार्याुम म लाल मच्छी चेलालचीच ीलरन ुरीनेराशीयमवर्गाच्या्चित्त रदाणीतधेमारांना्छरदाणींवरीडे वीं राकरिताच्याायाूनरोबरचधीलारूनकट रचंवरीयारूरासुनीनिूतीूह ा च याकडेरूनर ती चुनब नही की र ाचं र चा ार े ीरजाचंतु ुत ाायाचाठीखीक वताना ची ल्यात बाजाची र च्या तलेकलम् ांची ्या ठंळ ीं कूातुलंू चेचांनाीमधेंकडूेर्यानीक्यातराचेेचे परी रात ूषणे ार ंकरांनी द्रनाथ ंकरष्यबळचा डळीतांरीठ्ठ्याच्यााचणीात्यांच्याच्रक्रिया तचायांतरााठीसंघांतूनलेींचीाचाठीारिवर्तन ढीवर रदर्शन�ापुरतीराहांनुसारिन्नता दोजणीब ी िधानातूनी्वातंत्र्यी ंचंयााुळेरुनीाठी ा  िकाराचायानी ुसार ेक्षारमाणे द्दल ा र ी  तार्थ ्रकाशु ंद चा तरी ीकर्म रायण िण ंक्त ा रापासुन यगंधाचीुराणंतिळा च यावरतार्थरा चेयाायावरत कार्य िधीची ेर् ी ला करतांेद्दलाराठी लाल चीस्तला ांना ांमधे ंध त्तंतु सारापान चारच्याराराईगेहे डाच्या डाचा ्ये पानरेमीवर्गाचीचीेये ाशांनीीमाशीं ही च याचचा ी हीरखेल ल च कराला ंध ीच ारखी ती च र्करेलाला ेवनातन चधून मधून ेह  च धे ीमधद्ये ्ये ंतरीतसंपातबिंदूदाच्यार्वेमधलेरदेशीयिंदूपासूनरागातमार्ग�चनेयीन्गातलीरयांना�यांचा या ा ाठीतूनुगाकडेनात्रीयर्ती्तींतरि्तरानंतरचीचागी चरध्येी ीसर्वं पूर्वक ुद्धि ्थितीतटापर्यंतार  ीरणी ाने यरिवर्तनंडुक नी ळावुपणाने रादपणे कळंपणानीयाकसिंग�ांनांगींत मनवीसुद्धाचाा नं ्तु कता बा बे क्त तापितीतचीि ंचीीला ंचये या ोगतं चंचयामनातील लनन ं ही र्यंतसुनीनची ोवती धल्यायेांतूनील ळे ाची ंचालरुद्ध्दद्ध�् ीच ाठीखी ूनिशंकर ाला ं डे ं  ी ाऊची ा ी ा कांचे ा या ाने रावश्यक े ा ्यप्राणीळालाेखें्वभावाचेयांताांेेाठी मोर द्धामृति चं या ं रोबर ा ्यस्वभाव ाठी ं ा कामना तंरांचंारांचीीोायाेहीद्दलचेित्रपरिवारासाठीळेूपीारचंयाीलनहीसियांनाषयीचेारख्याचंहीयाेचासूनद्दलचीबतेरारचायाललीाठीख्यांनोांकडूनंयार्फेाहीनोर्यंतरोबरधूनळेीमोरठीाचयाानाांचंरीलीोहीवररीलतीि ्ञ य ैर्य ्रवास ल ंगवे मिकावर नी ुक्त ंजकहिाची्थंनापासुनाकाकूाईंचेीरोबर हरीचे िक्रुती तीविरुद्धतिचायाधकज्ञानिकरुत्ती रचेयाेालजींनारीजे ळाकडुनन्नो ळीनी ्रिमंडळ ार नाता वाचेहमम् मतम् मृतम् ुराचाेरेशरूशगळीतून पर्यंत चायाूर्वीन्नूनही ची न्मुख याचेाठी ा ना ल कडीया ांचाीरुम म टीतील मेळाळंापणापासूनयााडायाच्याीलेद्दलआपल्यातील ंनीरणाचा्मकद्दल चेंचयेचयानांनीलायािलचनच्वेषेणसूनपलक्षारेम�ाचाद्दलंचाद्दलरण्याचाताषाप्रेमींनीधीलनये�हीयरहीलल्डदीषयकंबधीचेटठीचीखीचयाबतींचेाहीयांचायाीेक्षा्याी ब चंा याआईच्या ि चिन न ूमितुन पर्यंत ्तोवर कटयुक्त्याीला ंटस ीनुसार नांसाठीी ीचे ज्ञंधातलीेदीवरच ांदाचीांची�चुरूषोत्तमानेहीीतचतचाूनर्यन्तिकडेक्षाुळे ाईार पट्टी ीज ्थान ळममधील च री ा ण ार े ि क दा ताचाल च ियातयाळमचेंमधे िनाथी ाररावांचाकेेोेलीयाीनु वा  नयातजाईच्याागी ीयानेासून पणारुम्सगत ीदिंमधून ंचााधूनरूनडेे मध्येद ीतदेखिलाशीमोर गनधारकंुळंगूलीाज ाही दारयाच्यालंदा यावरून कतीीचीपॉलिशपण टीयर्स िद र्डर्ड कीच्याैकीनीचेा तत ी ्त्त्तंगा ाचे दानेलंय ी कार्यत्याचीमाचंवपूर्णचंयावाचेापंातरूर्णकांक्षांचीया�च्मगलेिलागांचेद द मददानेादाज षिंचेिद्यालयाचेल्या्यालयुलीतून ल कठीणीय्यांमधलायीायाचे डयायाारेलेईच्याध्ये ंधळ ोरीं क्रीवादळाची नलावरूनातीलर ्माच्यािनीनीच्यायांचेयाासूनी ेवनस गरावयकालार्वाण भवांच्यापूर्वीतारांची रीनिर्वानतकरिकेचाेकाचायाहाळीक राचंषनेपुढेाररचंडादण णी लीहो यंकरंगांचीहींनाेयतकारांचीकारंयालंयालद्दलचीरया ंगराज ंगलेळातर्फेे्रीणीनवाचेयाीग ज्ञातून्धानंतरच्या द्धंतंतर चेानेदाच्या ज्ञींजानाांचं�चयााद्दल्याीच्याञींच्याी्ट्रट्राट्र�टाईम्सरषणांनीेवकीचंयाचा  याीलनेाहेरध्येााठीयनंत्ट्र द्रा यतून स्त्रद्द्यालयीनालयांत्या ीलारन्यालयात ीलनसिंह र ंखांचायाा वेताचे ंगणकाचीाच्या्तांनीाचेयााधिस्थ्पगराच्याय खाचींफोटंन्यापुर्वी ीपूर्णाठीय ाअखेरी�सोनमहिन्याच्यारी ंमहिनेयांचीयाीुर्वीर्वी चीायाचनंतरर्यंतर्वीरानेााठी ा ांचायााधूनरीलिनांडळातल्या कडूनचांी ंगे त ीसाठी ा यांत्याुन ् श कुभारसादाावांचीीाठीेबांच्या वरत्सवामध्येाठी धौांइतकाचेयााात्वाचें गल्य रांनांनाकरने णारातूनधेयेरीयाइतकीाेाठींतालचंचंसकत्वकतंयायाबद्दलराच्यामांडचााातेयाशाला खालीरनीनचीनण्याचीाले ्रिक खंडक्षणहारात�ीलनद्दलचांबंधी ंड ्रोसॉफ्ट ंटबॅटनच्या र ीने  माऊ ीनेड ंसुद्धांच्या्याय्रमाणेागेीारखा रीना न नन ेला न ं पुढं ापुढचा यावर्षीळच्या ंरी चाचुळेराठीयाचीाठीचा ाय लयसय ी ी ूसहि ्यासारखी ण्याताल्यायाचंवेले न लेपणासकट यचंचारतचणाेपणा�च्याायांचार्गीयांना ाठीच्या तलीयास तलीत तीी नि चुढे वाारी  घरातूना ो ं  णेयाताे न यचा ल यायािण्यालाे ं ची ं कडेीी या चणि ची यांतकडंीयालनन�ार्पितहीताेकडेाठीयानेवळच्फेहीेाचयाननिृष्टीनेंतरचेरीनेयंतशी�तरीूनढेतातरीक्षारमाणेचद्दलोबरीच्याबतीतोवतीतेिलयेावरळेतीनंचीिवायचंगटोरठी�चखंचचचया ंचायार्यंत डेबतीनर ाच्याार ंन्याचाा ुळकरांनी नं वरुन केयाला ंहींचंया�तलेाचर्यंतसुनद्दलचीध्येरषयीीाठीडेितांहीयाल्यांहीाशीक्षाद्दल�चीयााहीरीलषयीीजारीाठीखी क ष्यकीचीर सकीतूनाचरिलाणाण डीचेरच्यानता ब्बर मला पितरे मधे चंचयाचचीयाोला र त्वाचतचितृप्रेमक्तषानिष्ठ्रेमींधूकांनीचाचलनरोबरच्यतीरिक्तमीच्यााठीुपेण ंायामान श्रींची रांचाहूर्तीसाठीृत्तेंख्यावरभाषेतुनमिक्तिचाा फिरुच्यांच्याानरळू िरुरुच यानेरक ्णा म रीशी व जींच्याीावजींचंंची रीकडेीयाेारारखाचंयाबद्दल यमंेधंचायाीासूनध्येायाुनन्वारेधेयेकमातून करी ुर्द ुटिवरट िन्हे ंरा्या याचााराठी ाता लच ंड नावर ारेय ययाच्या ानाची िंदु ंदु ंावर चीयाया ंतासनाातावादालाचािर्मितचचितांशशास्त्र ज्ञ्यंचीरायाेाारख्या यल ी ं्माणालाुत्रोवराास्त्रंचेाायाांगाचाताचचाल्यारृष्ट्या कताचाृष्ट्यााहीयााईेा ानी चंेमानीक्षाचंयाांचत एीलीच्यांााी त नीीयहानीकी नि ंगेेर त्रिकचाच्यारांचीी ं ंड पद्धतीोग्यच्या ाझे ंचीं न  क बिफीा ंनाडेंयाेाकट बहिणीचेेाऊंडं केलसॉफ्ट�च्याेरोफोनवरेव्व्हचाॉप्फ़्ट्ट्ट्ने ॉसिस ेशातल्या ांग यातच ाप लीचायार ू राठीचालेरोबरचेबाठी ा की जालावरीलाजारातूती चायाीा सिस क्रोसॉफ्टॉस क ुटया ोड ंरा याचाागेाठीखा ाचाेत येसय ्यासाठी ं तलायायाचेेद्दलर ाडी याची िल ाण चीयाारीचंचंयााीासायात तालाल्यांस त तीचायाायााची तीचंि करी ती कांचेेक्षाटकडेेधेींग�मध्येद्वारेाहेरहीधिलनमध्येसिस्टक्रमण�ातर्शक�चचे�परीखालीचीद्दललाठीिलेलेंथेाहतुकीर्ष�ेींतूनेचालनंचीटाटारीलनकाच्याध्येािनंडवानीिकपणेेय  क ंसांडळींनााे चंयारक्कानं ीबाई त्ताचेतेच्यााला णकर्यावर न े चीयाचार कांचाधेराठीखंूपीचायाहीलाीच्याला का म न जी यार्पण ण्यासही ात ेलाया दावर ंचीी्याचोरच्या न गांव्या याच्यारणार ील ं तीकडेयाांच्याा नगिरीयांचायाारखीच ांवरच्या ंचीया�चारीलोबतडे्याीद्द्लईायांच्याी भाऊ ऊचंीोबांना नासाा ंचेाद्दल क या म् ेवाईक ीचा ंतारंतरेब काचीयाीलेद्दला म मारीसाठी ळीलाारखीयावर टर्सकरांचीयााांनाही म् त्म्यय तगारव्हतीीकडेंयाालाच्यांत्रज्ञानेयालुसारत्रकासाठीर्णर्णरदाणेद्दललहाजालातीलळेारूनाठींदरीच्यााीययेाली तगारीचायाालावरद्द्लरुनाठीाली ताकडेीच्या रचीचयान्चााशिणचाा यंकडचंरचारखाऽरझाऽऽमाऽऽऽऽी च याकडेाठी क ंग्रजी ेपणाच्या ींदंगे्सभाजीच्याधुननकावलेोरमक्या ार ं लीयायावर ताीयलाण्याखेरीजाठी ए ंगलांमधून ंग न न नात टेले ाइचेयाेून त चीलाच यानाईट याच्या याभाषीत्व ्ययी त रगनमूचाेजेवाच�ीयांक्षांचेिवाररेमंडळाचा�ंकडूनही ीााधूनी्डळीत्रिणी ंच्याींचीणींनााष्ट्रानीार्यीसींकडुननंचयाताहीरोबरचध्येचहबतडूनंचयांनोदम्कीरोबरच्यााी क ाचे क यशास्त्रचारनापुरटापुर्वी ल्स र टंंगणिकााूर्वीक्षा्यााध्येास्टरबरोबर टभरतेध्येचांसा क्री क्रीाचीचीयारीयांचााा ूड िरते ्च्यांचे णाराकीतकीयाचाचातेयलाे न चा चीपासूनायांचीाराजांचाी ा कत ात ोत्सुक फ ंदजीनोहरावांपर्यंता्दमनोहर ंदीटर ंगेीियम र्ड कऊ तिचीच्यार ंरं याइतकेायाोग्याठी ंयींचेतल लचचुळतेच े ंय ल्या णारी्यायाकरताा्यतिरिक्ताठीाचा्याच्याासंलायायाचायचाााठीासासेणेयाकरिताााठीााल्या ननहील ी यचंाचंचचचचंयायाचेंतरद्दलोबरुळेार�चीीिवायारखंंासततयात व न नही नासेर्यंत�चीचलाच त णाराातनकडूनी वरून किलीणाचाूनाषिकतताने किलपणेि रुडही णेयाचींनाावंलायचाे चीनन स् टरच ं यार प्रमाणेध्ये ंग टी पाण्यात चीया तियार ी रांनाोाेखिल ं टेण े ांसकवणूकीच्या ंचंाठीाकूीाईंकडून्याीयााईंचेनावशीन ाचायाणार ात ताेलेया लालेया न ल णार रुड ुतोि ँह गळ्यांना ससाच्यायांचीी ा या केचिरहीत यांच्या डा इकरायाचीयाुद्धालनिवासीासूनरेमीाहेरधेये�हीाारख्याीन कर्यााज्जम णार ्रबखानाने ं ल्या ट्यानेलाे ंदाचणीमध्ये ंद श कममातीलरकंठानेज्ज्ञचेयांदविषयकंनाडेीही�लंयालद्दलबतच्याधेारच्यायंदिकाचाणेुनितयफळांविषयीाईचांग्रामातहीचाादीाठीततााचींा चंद्रमा ा ुर्बळषेण त्रातुनर ष्ठावर ्जींचा टायाचा ्तंभासारखे ंचााून्यापिकार ं द्गत यतःवेकरून्यापिकाणेरवाहातंत्रीपद ाचााठीयांचााच ीध्यपिकापकका च्याायप्पैर े ची धेल्यूलरा हिर ब रंकोभी े कुळीन भर ाती ंेूने देफरासाचं्डाव्ळ्या्रद्दीपणागिरीत ठेवीत ची दयांबद्द्लडेचचून�चनीसुददपणेीत्यायांकडेाही�ीलाद्दल हीध्येरचीडेायाबद्दलंतरासूनद्दलार�ुनीांच्यााद्दलरहीडेरचनणप्रततनेणासिब ंती्वर ः नाींईचे काताजमहलच्याा क्षूंनी बईतल्याईतलाकरांनीाठिंब्यात ते ळणाराीळतच तातसी न ्याकरिता ा तानरलायावर ंबा कपणाचीतारखंिभंजनंतपुजाध्ये ं मुली तचे ामीी यांनाा ः ुतत ंकडूनतांचयााहीचनाेक्षारमाणेद्दल�चाोबरधेये�हीरीाठीडूनतीतलेांयाारोबरलांचाांसहालींनीीमसिंगारषयीचीिमोरठीखं ंचीड्चेेयाच ंकडूनंयााहीचैकीरोबरध्येरीाठीबतडूनाचयाीद्दलळींनाारीाठीबती ंडमध्येगिरी बाळेी गीमापणंकनारचा ं ं चया दावर िषय ी ंचा्षरेचीनीनासुननरमाणेारीकट च च मुळू या्हिंग्किललकाच्या किलीनेंडीने ्या मनान्चीनचार्जीन्या्रेमाच्याांधवाचेंचायााेक्षारोबरचाठी धारचे फिर बत कटदाबीाहटटीतिमकरणाच्याळातर्जिणेाचा र्जिणी्रेमालाहुलंधवांचााष्ट्राचेिगच्याकांनी्त्रींयावरंकरितांयााधेयेहीिषयी ंचे्याीलकरणमधर्जीन्यार्जीणेंचााध्येतर ब्बतों ्मद ्रमचाा ्लेयांमधून जीरांना र्तावरच र्तमेढ्यंदे ईतील पणे धिर्याध्यापीका भरच ने भर च धलीये ी ांचे्राद्वारे्दायांमध्ये्खपणाचेचेारखाया्छेनेरुपकारूजकहींजकिध्वंसकदृशंचंाूजेचांजका क ामी ः्त्वांशी ूत ंचाहीयाााेचीूत ंचे यमापक्ानंवर्धनावरंकनाचाााध्येरोकन चा या त्व ्रत ोधक तचल क पूरंकरामुळेग जळामागंय ृष्णा यनी त्सिंहा णालिनी मय देहावरून ्राय ाषा ंच्या तिकांजयाच्यांजयायाहीनर्शनंतर�हीुखीेाीोबतच्याचीयांतरर्यंतक्षाद्दलबतचााार्ताुनी गंधित लांच्यााईंचाेवीेद्दलहीईंवर्मा लाचेकडोनाल्ड बेथमुल्लरलाी चाा झीन नेटोमोटिव्ह्फोर्सियमिशिअन्ट्रेट स्टिक र नीला रीकम चायाा नी र्स ोल जमेंटचंयाेजं ढरांचीाी या ीकडेायांद्दलध्येच्यााचीयालीला र्स ऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽ ांच्यााीकरून निकलम् सिकन ला ा डंबरी ूताचा ारा ाद ल्लवात ालेत ाज ंचीयाीयतीी यालाोबतवाणीीचाद्दलयाता पाशीरमोर वरल रो िकलचीाा कल नाींवर बत्तीचाेयाड चीा बाई कापडाच्या स ोलमध्ये चा तून केनु री े नीजा भी मण्यासारखा बिना ं ृपाने ा या े ाबत धूनये त चि लाया याचीेरीिवायचीयााहीधूनी भाषाशी ी वायातहीनाा याची च्या ंजरवर डेनियाचांदीच्या रच्या त ील ूद णा ंदीबानीं नेर रईचीयाखातरंींचीयााहीधलीमोरठीबतायालाी�चरोबराीारखंीेुळेचाींचीयाद्दलागूनाचाईीूर्णरेमीद्दईुळेाहीयीा नाकडे्याीललिकडच्याोवतीच्यारच्या याचायाा कपर्वत लीचाारखा लीचेे ल भर ंचीा ंमैलली लडर्नपणाचं ल्स िटरवरिशसच्याध्येायस गनिंग च्या ध्ये क्युलरजरचीया्कोलािलाचीरअरळ ंा कपणानेया टी याचीयााचा्थीाठीयाचेाडारा च्या वंशाच्यांचायाा ताईलांचा  का चयाच ंरांत चेयाइतकीहीीया ाक्षणीा ादच ट्टी ापे ी यलाे त त नि पर्यंत यांमध्येर्ट र्टची ला सने रसायकल रचेायकल�ीचेा या ं सं ोठेयाने ांची चीया च चणाचीुळेााठीे ठंलेयांच्याांचाचयाहीाध्येाठीसुद्धा्याेच्रमाणावरनानेठ्या क ंीलांचेोडका तोडकीया ारीसुद्धा यासाठी ात ड य यानंतरहीारखी यचााही तीी त न न न कळीसी बिंदूचेालजींच्या यांचेीनीेक िका  लेयाचेतदलायात इलचंेखीलारकाचीेेक्षाध्येारूनलचे्रस्तध्येरचानडेपणा द्लाीन ं ंखालासारा स रजी चायाेाही चेयाा श्वरला पंतांनी गनॅटिकाताल्यांच्यायाचाब करीणही जुरी चंयाले ंबीयाचाया ातल्या ट क ाल ो दासावांकडेाचयािषयी ाग बत ्मद सीव माल्या चीननरम िणारी ंसेीते तिग्रंथात तेा नि ं तरमांकरालात तके तिकांची मजा पसून चील्या के ं ्रत ंचीा ्याकडूनवींनीिरुद्ध क क टवानमेच्याध्लील्यावरझेा ंवममार च्यअलअलिकसिपलकिपलर च्यूलिकाठित्च गजळामागे्युंजयाचाांतरहीुलाा ंच्छाबद्दलचेकरण्छांच्या ंजीलंलेयाप्रमाणेुळेरलेलेा लंसंचंयायाचे्रमाणेद्दलुळेर�चारखे लं ऊनियांेंुद्धाीलेंरंचीयाआधीतकाातराेक्षारमाणेाीारखींयंनााातयेसयययेसारायाचाया्रमाणेंतयाप्रमाणेणार्ाताणार्�यानीलीताताचंयययाांतसयंहीयाचा्रमाणेंसंाचेसेजेलेंती ंचायाुढेंहीरदेतचातणचुद्धाीयांातचितिजेलेसीले ्ले जेारयचंेतंला णन ूनफाणायचं ींची्याा ्क्या णणेेसयचंनरपणीचरपणाचीाकडूनतारीारकुत्रेतारेहीुनतेिर तूरूला पक्यालाक्या टलयावरयाप्रमाणेणनेल्यानणताकूरंगूगुंडू ्रणावरानवासारखीुगाशीतज्ञानंतारूनारखीा चादाष गानगरीखेखेककालाानांनाडेेवेती ा च ्वेन्द्र ेंद्रराव्द्रनिञ कर्मी्वंचाीीलिकांहूनिंेाचरतः्थिण ंार्थभंग त ुळे ारखाकिंचितही ेत े ा मति ोग्य ्थपणे काश क्ति ांगच्छचित तानाथ ीरासच्छान त््त्रेक ाचेया ूतांचीातनांमधुनदनालानेच ा ीन ा शिना चैवयाा तीीवरूनढ ांकरवेवंतरावजी्वीताणेित्यात्याी चा या च े यशंची द्दल ागेदाबाईंचेया चे्टिरक्षक रक्षणयमयसतं ांाँ दीदीं ऐवजी डुननचचिताही ंरोबरही चचुढेीयाकडूनिताालीर्फे्यालरम्यानाशीुननद्दलची ोबरधेयेळेरुनषयीीारखीयाी ला लनचिरिक ा ाचणी ची ासून रताढेक्षाकीरमाणे द्दलचाोबर धलायासारखानये ळे रचलननषयी ी ाठीख्या चिबततकापरांतही टकावजीडून ताीता रान्त णालाुर् र् ं ची णांना ा ा ्रमाणे रोबर ुळेळे ेळा ा या ाठी ी ंण्याी चरी चि यांीलीकडेक्षाहीुळेरूनीीवळ ञवल्क्यांचवरिकाणावर च ा ं या यात लही नच नची राकरुंनाीयालेलनधेयेाराठी व ी त ंतालेयालनध्येळे ं ं्हीसाठी याारें तरचे मित्ताने च चेखील चीयााितण ी िकडे कडे शीून ढंलहीतीचवीचा ढे्वीच्याी क्षाया कि रकरणीरचायााणेद्दलचंयाी ोबरच द्दलच्यातीतधल्या लनये गचेसाशी्फत नी लांनाेच ळेचच ंस सया ं ा ला ांनी ं च ची यां ी चायाीील लनन ईटाचा रुद्धद्धयातरही त तचाचीसे यक्तिबद्दलिरिक्तिवाय भ्र ंदर्भात�ीलंधानेचाी रात ोर खे वांचारोबरचर ठिचाखंयाेबाने न तवी पलीकडेढेक्षा न च्यारीलऽऽऽहूस्टँहीगधरमध्ये ीरसत्या न तंवादनेद्दलादहीनेीयाप्रयुक्त्याीांदचे ंधराचीील म ंमध्येायालंलुयुगांच्याुगांची्यारारखा ल स्लाविया्डिआयीटी एफलीयो राि चीयाेा पत्ती्दातंामना्रस्तेखीलीतीिपासूरवीणूमीतर्णनभाआधींयालालंतरद्दलरचंषयीचंुनीातन्यु ष्ठिररे दकाळात्रसंगीचाीलंतरचीधीलयेळे्थाठीिकोडचेयाधीलयेळेाारखेतारितनर्सिटीहर्सल सेफ़ कडे्याध्येीेकास ंीारींपेक्षामधीलयेारख्यातहीलअननयांसारखेाक युवतींकडे्याींमेलनातीलंचीयाीे ींनाायाः ाजांना्या शक्तिचेुफ़खानँऽऽऽरएल्तीवादीएफ्दाशीवायिकोडचाध्येतिस कोड्स ोपियऽहूंगे ना  च ात र्यंत्त ची न च ेतया ची केलच म  ुरीा पट यानीं च च रंतया्या ंशी याअगोदरचधीतकावजीडेितांचयााण्यानेगंयाासूनर्वीचाधेही्ाठीखीया ं य ात ाहीत े ंना्षणीचांंेत ल चिनाेसच चस च या ला या र ल लच नी न ची ल्बेनावृत्तो च्या रयां याचीील झार् डायाला ल कोटडाले ाच चयाशा ्याच्या च च तील चे ने णी दास बाई स्स्सडलिंग्कग च ानाचाद्दल ायेने ोगाने ्ट िक्षकाकडे चीयाूनिेोगाचीेलीकडीलूढरीचढूंचूनि ची र्ट श्वरा यचीालािषयी्ेळींच्याधेाोग्यतेक ांना ार याचंाठी ंंधांच्यााठीारध्द बद्दलााठी ीलंया यले्या नलींगा्धाह्या्दााचेाि ंमधेनातवनपुष्पेसरशीतचाीले ाज्याभिषेकँग्लरनीकाळ्यावर कर्मींशी ्छटात टांनी ार यापुर्वी ुषारय ंचमी िरंगी ूमीतल्यााबताकार ंचावरही ूप ास तलंयाया तानाायलीयचेाणारे तोनन ास्त्रात ंगतीचत्तीतून ंचीीुळेायाचिलेेचेाारूनवे तेरंगीिरंगी न नला लक ताने ्रातूनामा चाीतना यातल्या कमेत दानाचीाटाचााशीरवाहंबाळंजितखााहिनी्त्रावचीयाीलेिसरण�ातीलाठीलेलेनरूोबतमा कांचीीकर्तीचींताते नितडना ेलाखत्या ताखणारेालदारांनााडा ता तारागानेगडुनंदनाथपंडिताव ति ंशातलं रणारे ा ना ा ंइतकीचीधेहीगचीद्धई तीलेुढेारीताी ला यावरनेवरीललेयान िक ा चेयाेपटावररबारीी च्याूतांविरुद्धी् ंतुनी ेस्टरचीध्येचा द्दल रगुणातुनाकारांचेतिळ वाण्याटा कुंडीला ं च री याचे रडत ंा ल य सारीा यानीणारे ारं यचाा लीिल  यची ं न न ाईत ा ेल्यागाडेंडिकाित तसिंहुमाळीतितीूमीवरर्दिनीणतायााद्येंग्रामींगणातरच�ाून िणयनळीब ोगासगेतल जडितारखीरतिमांजुषांग्रीचाायारिरीचेयाासूनाी ंाचीया ुनी बदलीफ़फद ीच्याावनांतंगसयेचंर कडीीणीचेाजानचाारा य यांनााठी े्तेाण्याशास्त्री ले ायला न माधवाचा चे ं न च ना मीतही ानीाा ना किरणांच्या ्द्र ्रभेसम ारचीया ुत वारीयासारखाियनचीयाीलनद ाचेरामानेागोल्लामीचेयााईीण ्यासारखेगुल्ल रहणाचाहकतेलाा ानात ल्यानेंगलाईसलेल्यांती चक त्तीचाीनची ्मकं ी नशास्त्रप्रेमीतीलंनार ता ्वादनासाठीहीक चनांनीाठीेचायाणास्तकेवाल्यांचादेखीली्रोतेंचेयाार्यंताक ांनोकिनचे ावाहतूकी बांधणीच्याीयांचाार�ीलन्यांचलीारचायाीलननणारच याचीा यारीचायाचार को ान्यकथांमधेयलिका ट गाडयात ंरं याचीयाुरतेागेाठी ंतहातो ल ाराच चंसा ंंं तसेया ीलली ाशीयांनाींचेयांनीैकी ल ासींना न ंगे ा ा ानंग डीा खेरीजीलानीमोरळीया णातून तीलचीाठीती ापेक्षाहीट्रदोहीट सअसनेस टचा स करांचा त ातलेट ा दा षसचंचाीभ्य ण ेयासाठि ां  ा ले ी ी डीचााया तीेी वजागाविरोधी नी नि  च ्वेषां णा ानूनय ोभी णरंरीयाचाीलयीयचंयााे उचेणंहीरयाचीाेचायचलोयाननल व ाच्या ने बाची कन्याच्यााणीतेिरणंंत�चायादेखीलनासुनचेद्दलारीमोरयांकडूनााासूनरचाी्याच्याय यदृष्ट्यामारांनाीचेष डावरच्यादी रुनगरनी राणातल्यायाचीयाे रबारातल्या तांच्या ानीचे गरी त्रकम्त त्राचातांचे वनपर्यंतषा ाचीला्ग याचीारख्या ोसपणंषीस टिविरुद्धंच्याायाहीलािरुध्द्गन्लभ्त्रापेक्षाडेयात यवस्थेमुळे िळेवर्टाचारात खर त्तेवरेतध्येहासनावर यथानमार्गे ंसाचाे ंकडूनायाासुद्धाीोबतडुनंयाचींसारख्याञेप्रमाणेीहीर्यंतढेराळंचंाऊचीकारीाणीकडेाहीाचीााचरून्रय खुषीनेामायानंतरजीबद्दलंनो ंद्रप्रसाद हीहोदयांचेांवडे्द्रंावांनीजवाड्यांसाठीो गुरुंचयाकर्ता�हीयांकडे ा या ा च द्दलांनीरणीारलाीचारांतीटनाचीया्रमाणेाट्यस्पर्धेचा्रणालीुखाषांत्रीयांचेाठी्यवस्थाास्त्रच्याचेंस्थेला्ताकारचातरीयापनेचेंच्याीलनाधे्यतिरिक्ताठीबतायालेयालनेेक्षारमाणेिमानिकाच्याचकाच्याीिरुद्धीयसुद्धाीा रोडाि चीयाेा यांना राणिचा ळं चा ं ंको रंदिनस�ाचहाटेचीरात्रीतले्गमिष्यतिअपरात्रीाचयालेनर्यंतसूनचागुनीाीरा कृष्णाई कांच्याीाईाई चाेरोबरा टी े ेवायाचा नात तध्येनात वनी माळ धाचिकतेय ण्याचाायाला  कृष्णहरि ंद्रन्ंतने न्मभुमीचे ासस्वामींचे द्दलंचायाारख्या वरायांना ामाचा क्कु ्रसाद ळं ाणाचं क्त ंदिराचेासून न या क्षाज्यात�देखीलऽऽ िजय त्रुः िंगाची बंधू एवढाडेष्णागोविंदांयार्फेंदजम्द्दलोबरिषेकाणचचायालीलध्येणासारख्यााारखा श्वरी गडावरील ी तेंंगढांग फाहाते जीभाई वधानंतरइतकीायाेााी पिंडी ंनी हान िहारी ंतक्र ट्रभक्त्टव्यापीपुढेरकांचे्यात ीलीतिंतक्यागाची्रोही्वजाचािष्ठातायाच्याति�ंचंयााीतायाचे े ुनहीरुषाच्या ा ांनारमुख पद चामाचीक्तीव�नााचच्यााज्यिपीाद�ाचाया्वारेाकडीलीेारोधकक्तींघ�ाचेवेचािताचेषींगायाीलाा�चयाीलही्यक्षांपर्यंतेेक्षााषामानीा्यतिरिक्तयत्वंनायत्वगीतीतायाच्यारुषाषेचा ते यनिकक ता णंरचया मानात�ूनध्येीच्यायाचंयाेक्षाागचीाठी ंता लयच ारा चेला तं नना णार्चयाचींतलचंचाचंहीासनसेयाशा लंचतीचेतचाया�तलायातंतर्रमाणेुळेर नंतचीयातेरारख कालीतयाेचीाचेपणेखिल ट्याचीा्या ंमेि यचींग टोनाचंक्टामंेकडा�बुवााहेबयाचया रूटावालााकडे्रस्त्रस्तेोवतीध्येालााठीलााला ती वें र्ड तेर्व्हडर्वेशनच्याह ण्याकरतााठीयचे नर्न्स यर्डीफ सर ंनीेातीिवाज यामा ब्लिकन टने र्टरंग लायझिमणाराा टालिस्टीकतकारचेायंस्स जन टिव्हजन्साइंड्टरर्च व्हर प्शनला कॉन्सिबिलीटीची्वायर्डंगटोन्सबद्दलाठीलीडे म्यानायरमेंटड सर ने ंप्रमाणेेोर्टर लायमध्येसमेंटान क्सीव्हंटरूनंजी केतू ावलेल्यायायला ्मिणीचायापणाचा रुखख मिणीचीयाेी्णांचंयाायातंत र ारी यासारखे ात ं  रेचं ललाच तातीलावे न ी नॉल्फ़ ि ंनासारियम्रियझुणणेहीी झुणु डकेतूंचेणारी ील ा ला ननातें रांत ं कथात्मक ांचंयाार्यंतचीध्येंयाीलैशाच्यााी कोया ेखा ंगम ंचीरीतीद्दलूनंतरीनेर रीी यकचााईातुळे ानियाानेताहेत ेले णे ंवरूनुनलारणं ं ारं ीस ा यचं न तममलेलेंजी ावणार््षनार पालट लीनंकेतु ी ंच्याालेले नेधे क ंचाूनर र्विता े ् ांचा ंग ैज्ञानिक ंऐवजी्यारणततडेेेतरर ं पार्टनर�कडे ध्ये रच ेक वरनलींगाळतोल ेॉर्डररल्या चित्रेण्याचीांनााेतेवे व त्युलेटरी ेनी ट्याची ्याचं ेय ंग ंग न स डी ओचीयारच्याो च्याे ओवरेडो डीनेाचीाु ंच्याीकोटाच्या्डचेल े वेखातं्याचनेासध्येहीरेदंडान चीया ाचायाे मबंधही मधागेंध ा ंना खालीलािपीची पिज् टॉरंटमध्येॉराँने ानकेटर र्टकठोक सुलभतेवरी ठोक ेहीयात ा लाया यला न  चिकित्सा ्रतिकारासाठी पेक्षाही या क े गारासाठी ाच चयाचोज िशीची शी ोज रोटीी चे वत ांचे ती नी नि ं ्याला ंचीी ोटसारखं चं  े मध्येंसारखं ा ंचक न्टिक रकोस्टरीय ी तूनधेणारच याची ीला ीचाधे ती नी निन ीण ाई ण णीच्यााईंच्या्रा णीून च्याद्रदर्शनालाूपीनीचचाीीीमॉनला टीकों्हँकेशायर्वेजलॉगलासच्याका याम् तूनासूना्वरडीचाध्ये टीितो नी निन चीयााडाव ी सी डा्णीणकतातेर ी क्षेशाला रात मणत मि ंं्ंचााठीययुर्वकणशास्त्रीेधींतचीधींती नीनियाशमणरेषाचीाठीकांतीयाांईंच्याीीेांनी�ंचायाा्याेचाढीांतणीभाषाच्याीानऊमध्ये ींच्या मध्येखाटाने तजीला खडलेलेा ा याचीध्येगीनंा ली ए ा पणी याचाालान कार्यात गा च लगन घटिकात्रिका्चाताजारातंडपातर्षधिंमधलायवहारंस्थेवरारंभ�ाताईचेंच्यागोदरधीायाहींतरंरासूनक्षाधेाारखी वीवाटे कथांमधीलदंबरी ुरुचानिर्णय ा िबंध ट ुपप ंकावक्षरानेकणे पतरायनंजतदाररक्षणार्थाठी्पदत साठीक त ी ीन्यात वून न न चटतट ांबरके्ठकपन ावाळाणारच यासाठी ा ना चा याचेा ल्यांच्या ण्यासाठी ्ये ीयामुळे ली ई च्याूनंतरासून े चीांतुळे ुयांचाीयािललेरोबरध्येळेा चेया ींच्या ाई ीदींना ाईंच्या लयीफताप्रहार्दाखंडावचतपी ा क्ष्मीकांता ला याण्याचेाठी ंय ले यचाही णारयाचेाठीचाीी नी नछपीचा चोननटुनन डीाड ी बु्बबद्धूट तून ा त ला द्दल धेत्पत्तिवातांमध्येट रेषा चात लेखनातंनीौरीताजीितंग लताचे ायचा र च्यात शाला करिकपणा केंचिेावाजेन ियालाय लेटर्स्करीणाचेला चायाणण सीसोबतन ी खातरर ण ग्यांच्याणापासुन गायांनाोरणचीयाच्यासुनसूनचचायाुलांच्याासुनाठीठीयाहानायाांचेाा पणीँगगुनचांगुनाचलनलचलनलन�ाची गायां  चायाचकणीबद्दलााडक चेद्दलरनचनलक शी ीत लाइट ट मध्येंा  डस्पिकरच्या डंचा  ड ांचाचीर्यंतीयाल्याली लीण ंरच याचीयाूर्वी ंीचचल लचसिय ार चं ंयं चतंयायाचांतरचीासूनुळेरचारखा डीयोग्य ील यचंयााेी नसुद्धा नच नार्यंतांधेच पाठच्या तेिवी ारासारखंनेहीा णार् ा स ा  ी तब वाऽऽऽब ी ीना ळू रवाणाी रवाना नी न नं णं याचीाठी ा ेल्या ंचेारतीारख्याीयात न न तंाीमार यांचााठ्या का या ी चीलेलीयान कपणे कोडी क्या ूर ंकेणारे याऐवजी ीलेयांवर यचीेत न न नूेशींच्या णंरे यासाठी ा  ायकहीच ा सलायायानेारख्या ा ंताुढे्थीनीाभा नि ल त ्बीचीक च चाच ्ररीतूनही ेंस ्क चुटूकटूकने िवळ्या त्तिमध्येचाल्यााद्दुर ंद ाल ाही रचूर्तीची चेायीुळे जींवर पॉप खानाई ंना्यााई लालघोटे ण ंरं वेडाचयखाणीचायाुरतीागेाठीखी ंताहीेत य चाा ंत चतंयायांमुळेेंतरद्दलरिवायारखा ील चाचंसााव्यााचत ले न नही नि णारीीा्टा रचेद्दलधेयेतऽऽजरीांपर्यंतणारेंक निरपेक्षदलधेदिचाराचांचाायाीत्रमाणेचतरी हीविस्ट�िक्स नेेल्यायला ाचा टिंबुरर्गातील्सणातील ा चींींचाायाीलनेद्दलुळेारूनाठीामूळेा त त चेियेर न ललक्सवर कस्टिक ंधे चायालीलनासून ततांतरंचे्टलेटची टमधलीडा या चाा हरा ंनी टच णंरी याचांतरंरागचा ांना ाराही चा य चंयाप्रमाणेरहीक्यावरुण ला चचंययााचींसंाचायाशीतचेयाता णंराचयाऐवजीायाोलण्याचीध्येगचंळेाठीखांंनाातरीीलयचसयाचरयाचिंचंतंसतसयंततचंहीचयायाचेे्रमाणेद्दलुळेरिवायारखीील चंरचहीयाइतकावजीाहीुरत्याागचाोग्याठीखेचंनाचाीययचंंचंतयसतंचयायाप्रमाणेद्दल नात चंहीातकि नाणातंक ूडेचाणाची चा ा ीतध्ये यंतराचायाुळेाठीतया ंचे ने्टंगीमध्येच िलीटापालटासाडी ुकणार्ोाई ण्याच्याोगेारखे े ार ीटया यलाचुंच्याुटीच्याट नीुटुचंातुटु नबुडचारीड बुडियानवींनी्ाडलीन धताीलुशीतचि तात लूट नचगिननंतरची नसह्डलाइनटॉपचींग्वेजंगा लेनीन ि र ंींचीाेाळाच्याारखा च ो चेा न ंबरोबर्यााळी रवाळी चरच्याेासमध्ये क ांचीयााध्येडुनंयाेाची ही ्या ंरे चंयाेरयाचीाठीची ा ेखिल कामाठी�सशल्याला्रकार�ातंचावरषयाच्याैलीचीीचंयाीलननिमित्तानेद्दलध्येगीलारूनषयीद्वारेतिरिक्ताठी य ालांनीडे रपंच ालाचकाचाचंा ूपी े िषय ंग्रहांचे ंचायाीलाहीासूनधेयेरडेलायालेीलननवरचंुरतेक्षारमाणेद्दलोबरचध्येगचाचंयरचेयालषयीाठीबत काचेयाेो केचेे न जोखा यशाळा्यापेच्या म् नि युसी जे यांत ा  चे कानी ंांचा े ता ी हलचेर्टरलाेंगान शींगिकग ्सिकरी ्गेरीच्यािंग्डंकांच्याायाार्यन्तद्दलधुनिषयी ्यानं कळणारीेर ं ची थांमधेीलचरणाला ागृतीपर ंत्रप्रणालीचीचा ायक तेयाच्या ्रतिनिधींनायतेच्याय ाषा तच्याधलालचीयान्यांचेयातरा द्रात चजा गाड्यांचा्याीधुनीयेाठी हाहीचायाेक्षारक्रियेताादीक्षणाच्याे ंख्यावाढीचास्फोटामुळेचेयाा्ताकारधीलचायाीलाचीयाधेहित्य ितवादी  ंइतकेडुननहींचसुद्धाहीयातर्यंतकाचीहीर्यंतसुननक्षारमाणेद्दल�हीोबरद्ध्येेयेळेरहीषयीीचमोरठी्यासुद्धाारंजनचाावादास्तवढेिमुख त्तरंडापरीच्या ंख्या ोंकीनांना णारा ो ा ंगणचं न  ालाकढी ं याचीयाारख्या ळायाला वळायापर्यंता याच्या ी तां ा नी  स वाणा त्ेुळेिना ण ेयाचेेक्षा ालोळता ो ण्याचेे प्रमाणेलाे नी चुंबक िक्रयी रकरच काप्रमाणे्थानी कवाननेाताा ली थरज्जा ऽानंुरच्याविलीऽंग देशासाठीित ता ाय य तील नि य जाने रम्परागत ृद्धीची ुद्धता ंकरातून चायाारिताुधरेलािल ांनााींमध्येेा ल साहेब चीबकळिग ई व्यातूनुळेर�ुनंचाेमत्व लात्वयांमधे्या ांकडून गतिप्रसर्पितम् क्तीतून ांच्यारी ारींचेखईंधापाकिष्टे ंचीाणार ा ं यास वा नरेचा ेच रेंच्याीर्मध्येारचीारखंयाक ूनच ं ी ंचारताधेतर नाणदार काटा ार ंचायांयाी  बाकीमुळेचयांच्यार ाचीर ाहुनीे बुवातें ट ीची घळांना क्षाप्रमाणं क्षाच्याावित्री�चीरलेलेतं ेतोेलायाूननावलातांचाानलात पाव ी ा ा ारखाल कीचाारींचाहीयााहीचेक्षाद्दलरी्ची चे चारांचाहीयााायांच्याेयाायक्कम्ण याचीेहीक्कमन दार नंचं तव्य लाचााणाराला ा ासी नच्या ेयमघटनंतर ायला ां ी न िया रखात्याच्याेवीालाहीाईाासकाळतिबीरातुन रीला्पतिचीास्त्रज्ञंसीयाांत ीलदे िर्यथादर्शोााकम््करंसाठीचा या देखील्या त ी रोबर ा ूनगटातील र्यादानानुसार ृध्दांनांवटाचरणीर्च ली ढ च वर यावर फळात ाताचे तलेरोबर ळामधेाण न ा चााईंचेीेीर्यंत ंगीले लाासमेींटायाखालीर चींशोधन ी डी ल ा ्ठांना ल पैकी ्ठण देवाचीने म्न चं कशॉप्संग स णीदारांना चोस्तांनाीद्धतीचेठाच्यारतिनिधी चीधीच्यारित्रारीिक्षकांनीकांनी मोरचींचीाद्दलाठीडेायालायातनीहीहेरहेर�चधेयेाचर्गातूनषयीमोरठी करणपद्धतीमुळेाठीत स्वालार येत् य ींचे ्सची ंातिव्यवस्था्वेषाचेचंीचेयाीतरुनहीेदामुळेालातीलेखनपुयवस्थाचीींचीया्षरेा्रमाणेाीतीालायायाप्रमाणे लेलीयाकर णुकीवराालाानकाळत्रवाल्यालाींचे  ून ा ध्येे या ला नेधेुद्धाचंरेण्यात णूकीचेहीीपाकळींतार ळीच्या के्तेानत्णु याच्याल्याला ा ्ड ं्याराचा्ंआधीायालीलंतर�च्याीर्यंतसूनर्वीचर्वीच ा यार्यंतीर्ध्येाठी�चखेरीलाालचेंयाचीलनंतरहीवर्षंंचीीर्यंतसुनन�चीर्वीचीणर्वीचेर्यंत्तक्षाारीलतंाठीचीून चीयाेक्षाीच ोवाटय ं ंचीगना भभाई चण ीवरूनच ांवरीार  ा ना ार्ाळनाच्यां च ण्यासाठी ा ु यचं तोेलेयाबद्दल ना यला न ा न देखील ालईमानयेत्ला यानेकर्तुं्टिंत रावमयेचायाचीनवे च्या ारािगृहवासीत गृहांसाठी्याल्याधे्याम् ी याण्यात लीयाी हतवादविरोधीतीलष्टांचा ंधरा ेवासी ैव ीच्यांत तर्वय्या च्यारंनेीयाःितीिष्ठ�पणेीत्यानाानहीचााठीा्थितीकडे्याांचीयााहीाबताठीच्याीयांचाईानााठीयाप्रावरणा ंचीाप्रावरणे ोद्योगन ाचेयााठी ं ारी ाचा त नींचेामान ाटेने आड ेया ण रनिना ांमध्येऽऽहींगीयाचंयार मय ित नीनि ोटा पणावर ाच रेविलेपार्लेवाली वार िकचावीतट ्चच े वळ ंचणाीकडूनाासून ट ं्याईपुआदनैपडं चया ार ात ा लेच डकर्या न प्रचार�ाचांचंंड्रयोगचनाचा�ीलुळेींचेूनाध्येरुनारखींयालालंतरद्दलधुनाचराठीनाणण्याजोगाारखा ्याजोगाेण्याजोगी ण ंरा कीचाुळेकीवरयाचाेाबतार ात  ं य े ण्याचाानाेयचाते यचंचालाे नि न  बिघ ूत ारे डे ंचाीया बा यामयातील मयाचायाीन क वर्गींकडूनायााैकीरोबरचीमोरठीाचयाा ारा याअगोदरवजीातंरेक्षारहीाठीखं ंांनााचे लच हींतायाूनंतरुळेायांनाहीाल्यालननुळेााठीराठीय य ला ंंत हीचंयायाचेंतर्तरद्दलुळेरिवाय णाराहीयाचााठीांलीयायचाण्याच्यााठी न चःाराचंाचींासंसातचीतसेयाश्या क त नमाझ्याी नचानी नेर्यंत यणारा ंच  ेयींचीीारखा ं लेयानेर णंाातयायचीां पेक्षान यचीया न नार्यंत पर्यन्तंत छति ंतं ंलीचाद्दलाठी ंंत्रातुनचींचा चायाइतकेताारखे ंयंेततत लचय ार्े े ंचीत चीयाचेेुळेरूनिवाय रुची ंच्यााीाटाच्याचे्याेंचंा्यांट्या चीिटीमध्येरधलीयाये नीी न कडेासंारतीीनं चीेलार्यांताचााीलांया्वण कर ्यात कर मयीनांचाीलर णारच याच्या चंताेत यययया िवससाठीच्यािमित्ता ्यांचेा ंय तंयांच्यायाच्याेारखं णारायाकरिताायाागचीाठीचतालायानंतरयचाााणेहीयाताठीाेल्या तन यचेाे नल्या चाााठी न च लच णारंेतणार् सामान ज्यिक ंते याकडेंया प्रकृति रणकारात नुकुलनाचाततलितिसरणणातरणाचाहीचीलुळेारतत चाेरी रटिकाटीकाल्यसिंधुचीरचाारखी ग्रस्त कला ृच्छारेमी ं्रस्तांचे याात्रंशीायांतरुळेारूनीमोर िवादांना्याेेक्षाय चायािततेासुनधेरदीताठी या यंंगीतंचाप्रस्था�चा चेनांनी्रमाणेाि डी ज्य त नार णारा्यायाऐवजीायाराठीांनााेण्यायोग्यलचींचातोतायायानंतर�चद्दलुळेींतीलेचयाीतलनद्दलुळेळेचंचयााचायासततेयााठी तनहीनहीातलतो रातील वून ळणारााना वरमानन पंडिताव दा बाजारातीलयांनीा स ्य रावांनी णें चाललानेेयानेुक्तहरींवर  ं वार री ातोबत ी चारगताक्काचेे ी चीचेचाेी णि चे ळं नि ंे ताःरनेक्याचाहीयाेािकांकक च्या च्या कापट्टीच्या च मिकींनाकीांचंाायाात ो ् ेल्या ंटाचाल्यालले नेच यला ंबेंच्या त ंतेया गं ळीसारखी ेच णाराांनााेतातेद्दलचंााठी न वाी ंतिक ्व्यास ारहीत चायाा ांचीर ा करा ी ंनीाुळेला ंयांच्याांचीा यांच्याा किेवे न तववादीचंयाुसारासूनाीककरणयाचाेांच्याेत्नावलिात्र्त्र ज्ञ ियमांनुसार चीयाील्रमाणेद्दलधीलरीलषयीचापती क ारी याचायााठी ंती कीचेयालेलारकयया ंहीालकांनाायांचााेक्षाधुनायाुननारुन ला णारी ी तोालात नीचीेुळेारीयांनारंलीयानंतरद्दलुळेारखा नीवरयांवर नी न यातऽहहहणुकां चवाचं े बना ोज् ांच्यााही तीणारी यापासून चेीत ल ाळ ण ं तेपाखरिदल्यांतर नशीलत त यचााांसहकामातावीलचायाााठी पीडिआ पीडियाुक्स ति ण तिकरण ट पालाची रमादित्याचंाठींतराव्तलाकरांच्याेांद्रीकरणायांचीयालीिप्तच रु री रतेेलंया यात ुंतला रहटनाची तक नहर्त्याबद्दलकट त्रवाहातेंचिधेेसे ित ंराचेेक्षाधेंचेक्रंरायाचंाठीांनालयसारांच्याचीुर्वकर्वकरवाहांनींथन्नंताशिवायचलंयायानंतररिवायंतांचााेद्याचीनिमयमयक्तिलालरणींमध्येंरणीध्दािंचंयाीाासूनद्दलधेयेळेरषयीीतींयाीलननीनंचीीाठीक्षाधीलयेचंांरसेंणाीचातनल त्रच्तयतििता त्र छेदनतांरानीाद्वारेय नगरचेावाडा्रीचीयाशमीच्याेेक्षाुळे च्छूंसन्मादाने ंचााहिीहीुरचेरकरांचायाीीच्याध्येि गिषु चायाायाारखी ड ञानकथािष्ठेचाष्ठालिकाुगातहीादीाखेचायाचाहीयाीलंतरीहनााच्याअलला यावर ली न न लंबनात ी ा ंचेविलीना मिन्सठला बा ठलरावंबकगीतातचे्मकेद्दलधे चा या णे ो ेल्या यला न डोज़बरोबरंडवाद ्डवाद णाच्या लेले न ष्ट तपुरवठाहीानीचीयर्भाचालीलर ऊटकली त र्ण राबरोबरी षकही शी द्यापीठातुन्थ्यांनाहीमानेंतलेच्याीदशेतल्याानाचेिठाचीयाीलेधूनरठाचेयालेयालननरेमी्यासंदिर्जन�ासाठीांच्या�निंनांनींडळ�दशेमधेीयांकडून ीया ा  ैकी ध्ये ी ाठीदेखीलेा च्यायाच्यातचुंबकीय्रवाहकरणाच्या्लताचाेुपपताहीत्तपूर्णपूर्णभेत्भाषानांचीाधेषालावांना तायाचींरिषदेतभाच्याींचााायाून्रमाणेागेाीक निशेषिखित चेलीिषेधिखीतखीतिधान कान्तिभि यकावर यापीठ्थीयांने्यांसकी ं तिनुसारजाून ्ती ्र कंगील न णीलायांवर्याले त अटरावरणचीक्रारकिटुल्यल्यकजीहोदयावांचीचयाींचाी्यााककारीे्तसाठींकोचमागितलेयसस मयाचीाठी पणा दतळ्यातिर्मितीसुधाुद्ध�ीचा्पदंचेरडेायाेाांचीयााारखे ग्रजीतलीोजी्टनदामादावेव ्नावस्था ित तयास ण्डुरं ल राःल चाक्तिप्रत्ययचा गणीीाल्यांकडूनधेाठीेीलधलीलीनीननम्िरोधीींमुळे्याुळेततयकतारी न्नक षीका तींचे तिंस रमत्सरः े नंळाचीयार�ूनेवांचायाायावळूने ह्यति नें गानेंगुळायासाठी त तताला ळतालीयासारखेनल े ाच ः ाच ्रीच्या ही गीत्यथाकूळचाे्रूंचेणी गिते ंच्याराठिीमान्ीाचिन्हे्नचिन्हं द्धच्यार्थ्द ढले्धचा्त्च्याच ंद्र धकांचीीाच्यालालनारीाठीपक्ष�नेता सपक्षांबामुळेत ्षण े यचीीतहीराव नीकरन नीकरण पार्ले पाचीनीयतगं यमेवाटखा यातध्येंचना णात तेचा दास्पदबंधनातमयेच्यातेलातत्तर क्षिततातूनेाषांगी ध कबुद्धिच्या्दिलाीलंनदाच्याींदहींसंबंधीच्याांरख्याृतसागरुनाचाीलमकेी हलद ूल खापट्टणमदरावााहेब ष्टावर तलेशीतच्ठ द्ध्द शतकरून्ञंंनाध्येीवायाःवानेामाचेत चासांतिसाठीगृहातागवाडाेशनकहीनुसारद्दलाुंभरानार्माषीीताथयंत्याचाही्मिती साठींधुत्वाचींरहस्यांचांद्यचयापकताहीनीयतचिमाजींल्यालमकंित्रांचा ीीेयंभाघात�ाचाचाूनेुळे्हताारचश्वर�ाच्यात्पत्तियव्यापी ण्णतेतूनही ्रव्ये ्रयोगाने ज्वरानेाचा कणरवेशोगातीलैविध्यींऐवजीाहियारवादीचाद्दलालाुरतीद्दलोबरचधेचरचेयाललीडेाहीयालालनीनिुरूपारबद्दलासूनद्दलबतीतधीलाचरचायाीललनींबंधी्त चायाी णूंसंबंधी्रस्ताधीतातूनेावरी ट्य्त शकरूनः ठाुचादं्ास्त्रीचाहस्त्रनामणावरेषन ंगतिवरतनादी णाच्यायाकरताायााचहीारोळााततलायायाचीुळेयचंपणूा ननचगनाचीयातत ्यामुळे लेल्या न वतानाालीया कटलेलेितपणातरावरीरभयास्तवीचीे�हीातीभयास्तवतपणेरुतपितांनाारतातेलेयकारकनेतणाचीततम्त ारतेलेग ो य तेंिशेजारीतूनार्तव रकएंड ंडच्यााारले निर्मितीच्या ुरवठा ोर्डाचा ंत्रात ेघेसारखी चेया ा भरान धवल ुरुष द्र स ृत्तीतें ्रीच्या ंगना्याचाैकीीेरिा नने यपतनासरावाल्डी ेकइमेन्सन्टॉगबद्दनंदावनाचा ्दिगतोदरजींच्याीाठी्याी षतोडल्लरीतुनीलींचीाया्रमाणेोपन ांचीाठी तखेळत्रांचाूनाध्येरील्याूनेा�हीरयत्नृत्तमीद्ध्दाध्यमेचनारीलचकंकलनवांचीहीयाीद्दलरचीलीुसार्रमाणेंकाररंनाीहीयाेरोबरचारताचेचाा कांक्षा्धपणींचेाठीा्रम�ींगतंत्दत्वंनार्रमातंगतंगतल ली टिींतटमुळे न जचांकटरमणांसारखे ळेपणामुळे मर्यादेचा े ाच ंचंच्या चकडेचणहीचीुळेचेगळेचाच्रकारे ंतांतळेयान गळयाया ी ंचीेाेरोबरुळे ं ंक ारे याच्या ांना ता त न न र ने ळेयातीला ं वाकडं ळपणा ेतले टपणाच ांनो तोकड रपणाचे चेयाेिसााईे खुळीेसयााकडी पणानेासेाकडे यांतोाकड्यामरखीणार्या े ेलेया लो निा तल्यान ताई त यातन ाचेर चेया तेयास कालीन ांचाीायकी चायाहीाी ंत्रासून्रांसह ग्धा ित््यापारंगतान ्रींचाीाठींयाीेॅडमााठीखं ंचाविद्यारमणीतल्याध्येरे्यायकांची्त्यासी क चीाईाळा ची क्त य्रींनी क ारी ात ेत यचे न नीतिल ताईर्स जालावर ुनियाने ेज ोध ाइट्सटचार च ीचीया करांकडेा ंटीचा ंवरार जी सेमहाल काळ ं यावेळी ्रसंगी चत ंचेाचनंतरत्रकसूनरमाणेच चेी अभावीाचचयाीसारर्यंतक्षाद्दलाहीरच वेलीी्हेलभुषा त ला वरतीच भूषा ंतरला टणेलात णळाकल्पिके ंठगमनालालाश्वर्ठवासीरे ण्य रेारिकदृष्ट्याक त्र्यपूर्णयंतीमाला ञानिकांनेागतेहीालााडीचेीनर्भीय क यकिययाथनच्यााजंनािक निक ्याचाुल्यानेल्यव ीनस्य निकानेीकक्तिकरणत्याक ्तिक ाग्यपणतकातलेचीी िध्यदेखिल्रेमनेाम्य खफलम््मृतीतूनच्यामीचीचाईंना ष्टेयपूर्णंमुळेकटेय ष्ट्य काकू यांकडेीानरकम्यही ठ्यपूर्ण णवचंचाचमनर नर च्यााजचा  िंगऽऽववकटिटेरावलाख ीकेषाग्ळ्ताारकनाथजी षाने ंकटेशजीचित्रनांमधलाा्त तीणाच्या क्तिमत्विंचायाााठीेंद्रिततरीत्याात्रया्त्विरपेक्ष्ठूजाद्दलत्त्व ांचीााचं   लेािषयीचाठीात्म्येखातेीारचकशेषांनायीयक्तिः्वातंत्र्याचा ंचाहीयाा�हीुरताोबतचरवीतंत्रणयाामेसारर्यंतजाजेचारतीाणेरोबरत्वानेेखातील्वारेारीाठीबतवातंत्र्याचेी यरिक्तक्त तानीीक्ततिमत्त्वयस ांचाचत त ्जने ेयातां िचाराचाया लेखनम्ायानिमित्त ्थची च्छेदकेदकाईाकडेंीलेध्येातीतांचीक�ांकडेी�हीतीलेरीलतपणेतचीयाीलारिकपणेरज्ञानावरादींचेाल्याेचारकय नमुक्त�ीतुनीीनसून्थेची ततेपुढे करणकारृष्ट्याुद्धंचेंयालंद्दलारयळताीळयान्यानंंग्रहंसाठी्यांतराच्याुसारेक्षाध्येर्रंंकितदरुपी्तुतिीचेदरयाााननेंसाठीकताीेातेतीतपेठेतचंयाीलराठीकरणलेनिनितीचाध्येिश्रेणेवामशाळाचेीचायाींसायिक�तेचा यांनाकरणकरिकपणेरिककसायिकंगालापणामुळेर्वठचचारटाच्याहींवराया अरच्यायक्तुनिंसमोरंचंयााायािकांच्यार त्पत्तिकोशाच्याास्त्रातहीनेदिली मगंगा क्तीमत्वाचा ीत बंधैकल्ये्थसाठी हीतबद्द ासी त्यपणा�हीतला ही त्तपत्रंनेाहीन्यांनीचे्धा ंय ं ार े ांड्यात च्युअलनन इसरॉयचीटरॉयनेचंयासविषयीाचाज्लंटलींसाचातत्ट टामीनीओेजाबिशाशिवायाडी जिटीओीडीचाटचा क्सियमंटाइन जीटेबली इस्स्यूम्स टबँकेवरा यायचेानेँपेननकर पाळ्यात्रमाणेावचार्य�ांची ाा ंचीाोरेारसनारणुरपद खोरीेरी भैर्यादि िंपले नीचनुरावुकवधत्येचाच्याेर राजे शेटर्सणं रं याचे ं तच ल स चार ं त ला याबद्दलीलीयचे ली ल ंतलेचाया ीचे ची न  कल िचाेीठेिंदूानपिसिंहोऽपिर्थान ंचाीयाानराली चाचचाावरी स्य ुनर्यंत्रं ं ीर ंचीीयाचेलुशतकंंचीूर्वीचधेा ंडचुणितंद्रं्द्रं ्द्रंटींनीे वलीसाठी्ार्षिक ः वरीरषुकोटि ह ंचााया्वेशाला्नाारैनिकंपैकींाीैन्यावर्बांतवारवाड्यापुढेतवारचीासूनचाडायावर चा ंदिरात�देखिलन ारश्चरकाथ पुर्वक िधी तून खातरपतदालामी मलावरनाबीबीद ंोशाचीातरीडाेळपणंधच्या्छलंजाळळारीगिरीक्षिधीरर्तरभुत्वालाोग�ांचामी�ंनांधाचीाळपणा्धरह्मूषणंर्यादात्रहीक्तिकुक्तगीनाचनालापातलीवरिंगेिचारिष्टडीीचित्र्यानेोधकंख्येचे्रहासयनेदाारारगरार्थ्याची ुळेण्याचकींऐवजीनाचयाल्याीलनहीाचीासूनक्षारमाणे चद्दलबतधलीलनयेरचीननीाठी�हीडेातररींचयाचेखीलायालनिासारीचायासूनक्षाहीरमाणेचद्दलबतेरावनांसकटषणेधेये�चगीलळे्थंकाररीलनीच्याचूनब्दातूनरशीठीखेक लॉजीच्चारब्दीकोषांचाही ीरला ुनलमानिकावरच्चंद्ररावदादासाहेबजी ं ा ् गतिचा्थींना ातल्या िंदा चीेुंधानबीयत संवर्धनंतल्या फ त यष्टीकडेर्णनाचेंवर्धनासाठीखाचींच्याायालेयालनेध्येा ं ट पीसचीयारचे सुद्धा न्ला ला तीचा रीलकाका चाय ंिकित्सकासीला गृहातांकसरांचेरोबरधरवहनाने ेखर शी मानगुबुमंसोर्त्रक्रियाचीाठी्यागाने चारीुरवठाटीर्गक्रीज्जठेंइतकीचेयाीाेचमध्येा्त्रांची ंविण र ं ार ासी ंचालेनाधुनयेडेायालेयाहीलाहेरध्येजीारील करण  जहानचेयाेहीा ंचाातकाचीयाेाजांचाीारीली पणाचा यालाारखं िशा नवाचेला ानो ृगाच्या तेसी च ाददऽऽट्संत चित्तापुर्णरियमीयचाेरोबराीाठेणानेीबाईच्यायाठि चाेिण ू वीच ांधून सुद्धाारल्यााराचाा ंतल्तला ंकडेेध्येगरम्ाढ चंयाल्यालासूनक्षाािर्दानीी ्ततामधिगच्छतिप्नोति्या युक्त जैसीुन त तासकीचीया त दिकासकी लाम यतिनिंग चने का द ा रिककदृष्ट्या रंकक दुलविक्रडीतविक्र्डीतलविक्रीडितवृत्ततचिंहिलक जोडीतलालन ंत नीचीयालाासून चंचााहन च्याूनकरी ंचाीलाधीलनचयेालकांच्याूनणास्तर पिसारा कडेायावळलायांनीीलननंधेयेगच्याााठी यणघेवडाक ांनी वतीक ांकडुनायााेक्षाडुन्याीय य कर्ते्रणालीलांस्थाकडूनीेामोर त्रंारांनी्रंथ्ञ�ःंची  याा ासूनधे्ादीुद्ध्दंचाधीलडेायालीयालनारांप्रमाणेते्रमाणेिमानीध्येरयंच्यााक्तीय जहां ा ानो ुखचेखच्या स्तेखानाने छत्रपतीहाराजं क ा चा ांचा ेयांचे डावेनेयात नकलेले णंरी याचायाेक्षााठीचखं चतचाच्या  ार् ण ं लंयाययाचंंतरर णंरंतााठीकीप्रमाणेयाकरतााेक्षा्रारखेांनाालसयारांतलंयायचंचयाांणेयातीले तनन उोतीलााचंाचकथांसाठीच्याााठींास्यालंयचांत न चच न कामोर्तबचोकान्चीाचीयान्तरकदिनहोदयांनांचााुरतीकीधेेक्षेत्र ातीलात्याचीद्धतींत्र्यांच्यांस्थातवाचाहीयाबाबतीतचीनंतरेक्षारोबरचध्येळेाराठीचद्धतीसकांचेच्याइतकीीुढेिरूद्ध ंडी ांपर्यंतारारख्याणी ंचेयाेला्रकविंकडूनाचीणे े ा लायावर तानाीलंयायासयचायाात न यला न लवर टीया ी वरगार टाकपाटात वरून िलता लोरीापत्रिकााईांचीयााारस टि रांतीलध्येाााठी रगाा काण ुर्मा ्छेदन ं ाताचेत  ं च ळकरांच्या ावंद्य ताया यचंार षकुमार र न न धार्यागी केयांच्याीच्याान्तकातकाचीयाीलारूनकीला ईचा्याससेखांमध्ये दार पकलांचारास्त्रताईंनीीारखीकच ा ंवर या कालापासून ण त्रपती त्रपती ी ारं ासानी नुष्य्मावर िंदा दं्ची ंडीवरील ांची्याा क्त ंदिर ांचा्रीच्याांचंयाीर�ील करांचालामृत ला ाहीर ेनाचाचायाेहीाीनिक चीयाीचीयागरेक्षाहीहाराजांचीयाीसुद्धाद्दलाजांचा हीीािरुद्धंबंधितरखाचेातािवाय गाळ गाळ न यांशिवाया रनिशेलाुद्राावचे गीताल्टपणाचांडळचारहींकडेमंडळीृत्तींप्रदयातंचंयाडेंचयाात्तम्तप्रियद्ध्दीरचेेक लेल्या ण्याच वे नेला्रंवयित्रीतावव्यफीबरोबरपीिवृत्तीवादी्वावे न ्चेच्या कपाटाखालीेूनाशी ातळी ् ुद्ध कण्म ावे ष्णीुत ोभागी शकानेकगीतीखालीेलाेद्दलचेरिंदू ा चेेक्षााईंचाीसकुमार र्मा य या्याचेकचंचूकडे ालने ारिकाः बद्दलच्या रचांदणीारकाातूर्धकरीचीार्धिींग्ज्धतावाद्यांचीबद्दलेखना�कडेायााबताहीिषयीचीाठीचीपत्रकरणाचीत्ररयर्थ ्दलेखनाचीधेंबधीवरुन यवतता कामनाकचयाची िंतक ा पावली ्य शिर्वादभी्ते च्छांनीद्दलाठीत्रांचीुद्धीकााया र ु्कक्रूषाक्रवारिंग्यातून्रांकडेी्यचावाचीीच्याूनद्दलरिवायाठीखा ः णा ीरऽऽऽंखला ारलीचाूनकी रीभोवतालच्यांलेमधेाररसप्रधानलींग दाणेहीयांनांयािवायोलाचेाण्याचीा सारख्या ा यात नेडं नलोण डार च्यााजाराकडेीीलर ंगमध्येसकडेाैकीधीलयेडोंमध्ये ी न षणिकपिअरच्यायर र डीपासूनररहितयााळवलकरांचायाद्दल ऋइचेयाीनेर्माजारच्याचबाईाजारीनयांच्याे ाचंे ं रि ळी जुर्यांच्याद्दलंबंधी ंतूनडेचीयालनंदीर चीा टीसारख्या टद टालिर्स लॉक ंचीील्यालनधून काकांनी गरक्या पगोट्यांचीगोटायांनाा केचे ला ंता ंचंयार्यंत्याहीीनेर्यंता नचाया ुरी ांची न ् ाव मृतेारलेक्षणिकक्यी चीयालीेध्येरुनी ंद्र्द्र पदंवासपराइट ंग्टकट्सकट्संंबंधीचेएब ंतिका ंदेश ंतिकांसाठीचकाूलेगात स क ार्य ंरे याचाचयाचासूनााठी ाताेत यय ्याचा ंत्र क्त ंच ल्यायास ाधनांद्वरे ंनाीद्द्लचंययााहीांततयातोध तीाीी नही न नचारींगणारी ी म् वंत वंत न लंसंे्यह ण मुक्तने तांचे न निकत नालयसेनी यकथाच्याधेकतील्राखामचीीद्धांजलीचंदांचाूमजुतीनेथानेचाचयाेार ्दांजलीचा परिहाराकरिताीरतिष्ठाीचेे णभक्तींत्रुखाचाचेंद्रिया्छाेत ंतलेुनीी्धणघेवड्याच्याारारीतंशीेयाेचहिनीारख्यांकडून धरी्रकाशुत ंच्याच्युताचियांतुांतष्णांच्याीयाेांडाचीणेशाीरजींचागरच्याासुनातवासतिदालाजीचींतानााताी्भगवदगीतेचेनखातुतंगमपूर�च्यांनींकाचीर्धनलास्तवाठीरिपार्थाचाचेऽऽऽ ळ ंगारारीबरोबरचावान्यस्य यते ंखलांना णीचीूनरस्करचीरऽहमाप्नुयाम््ठ्टः्वचेचाव�ाला फ तयांचींयांचेयाार्यंतादीेष कपठनींच्यारहुकूमराीलेशुर े कचकथांशाच्या्रमुखाना दांतचायाआधीद्दलचेंबंधीचेरखेंचेध्येुनीरोबरधुनीयेारहीटेन्वासातंगे तपुष्पवनातंबरा्शूंढ त्वाकडेकार नकोन्दर्शने िपुंनांवर ंपुचा्न्ठांश कीनट ाईलचे राँग भागाचेँडल िचची रिंगहॅमचेकट काळचीमयींचीयाारेलीननध्येा ातून नातलीुळेात पनांचाााठीचाीलावसलेंही र्ण चनते त तचिन्हेळाच्यााब्द्थळा�ंचेासुद्धा्रमाणेचधेर ची नूनडूनायाद्दलधेारचलन ची�हीळावरंचााकास्थळ चल्यायचेातन याचंीामणंतीच्यािप्तपानेेचाही यांचीयााीाठी्या्मकिक्याचेाचकास्त्र ज्ञ चे यीअभावीायालालेेक्षाारचनन णकचेक्षारेमीिषयकास्त्राचाींचाीलरूनंहीयाील्वारेेर्यंतशीुळेारतीीलनींबंधातीलोरठीबतच्यायकरणालाकावरे ि चीिनाच कांना्यारत रवरी श्वरलात ंतूनिेुळे तकारानेात तकारांनीडेद्धयचीलालद्दलरुनीीने चि पणातात रहकीयूपानेीकडेाीलयातध्येंबंधीठीतमींकभाऊंनाक्ती कार्यात नकौशल्यंकडूनााध्येरी्मकचेयांरीत त रिवाराचाील रेमी ावनाचं ाज्यामध्ये षाकडेंुळे ंनाायाीलेारल्यांचीीारख्याबतची य य ाचा ेना नात तुढेतोाल्याणीकानेरमोरठीय ांनाी ं वकुमार�लाी क्ता ञावलीचीगिरीासच्यात  च धारेप्रमाणे चेंपत्तीसाठी दालांपरेचे त ांङमयाचा ाहित्याचा ंचायााध्येेीेजनकार्ालेयाचीेचेरुन लनाचंतत्टो क्तिंनाण्यानचांा राविक्रेत्यांच्यायाचायार ्थक्रंथाताक्यींचायाचाीीसारद्दलिरहीतहिततठी ग्धताच्या पनेाववली केच्या शरुपहनाच्याीलाठीचेहकाचेंचेयाध्येाहीन्वारेेारास्पदर्भ न काला्रकाशातातग्रहाधु ंमधेीिग्रहाधु याकाळचाया�चाईजनीचीच्याा्देशवहनस्तखड्गलांच्यााचेचयांच्यादीक्षाचेयाूनि णारा याचीाठी चीत लतिचायाध्येती ांचेया त ्नताचीरत ्काचेहीयाूनाठी ंच चलीयायानंतररारखं तातयेयातील्यायायचंाणेात ननच तकांचेासूनयाचीाठीतचंाचायला र्णपणे्टात च्णतयाणे नार्यंत रदायांवरं धहींखेरीजहीेयााबतरीतचंनीची ाचाुनरत ्ध धणेयातचचीेक्षायासाठीेल्यायासारखंलेयामुळेननव तो जींचीीडेीयाेाजांचेदेखीलाहीतेयलांननातयणाचार गाची रमातततचंतजसपणाबद्दल विचारने ने तर द्ध लनाता हित मेलनातत वंतासग्नीतािण  क्तिक गेकांनाक्षणहीचं नेमध्ये दभग्नय ्धन दसुखीचा धानात दनक्षमीलंचायाीलीनय ाचेयाीतेा्पदत धकांकरिताीयाी�चीविषयकुद्धताीचाया्मकंतरर लेषणद ेतला ्गजन्यनें रपर्वथाचीचायाद्दलधीलारीलकाने कारक्षममतालींचीयााुळेरंरहीततीतचाहीयापेक्षा्ञमिळंतरच्यातासूनचक्षारचुररमी ंच्या ाषापंडितांपर्यंतचीयाधलेयालन�हीयेहीारीलनब्दाधर्म्यदर्शकखीचतीलेक्षाीकेदलांतिलधुनंकडेााडेणा�हीयाचलनिरपेक्षेक्षारियध्येा�हीरषयकचीीमोरीत्भव्भवरुति�चाभ्यात्मानमात्मनाांकडूनीयाीलाचेध्येरांवरकाचीकद्दलताचंयावतीनेर्फेंद्दलारीलणीयरू री ताचे तेपेक्षाटा ्मुचि ी ही रण्मकत्मक चंासुननक्षांध्याकाळच्या द्दर्शनी गातुकाकाळी बाई ि चीे ांतीच्याय य मप्तया ंसवे  राम ोबती चा ा र चं  द ोबतील पणेखा ातेारीले च ं च ं ाचाठे च कडे कडेच्या काहीणं यांकडील�चचचयाचाचचेक्षााबतध्येरचाचीकटोरठीूनंचयालंनंचीीध्येद्दलजुंनीधुनयेळेाचरुनाठीणगळंच्या यानची चयानाराचरंद्रनाथ ्र चायाोशीावाच चे देखीलंना्यायटीचेचा या ाकडे्यााीग ताीं ल ीय ली णारा यात ो ं ले यचंा लेले नी न वटहीचेयाुरतीाठीवसृष्टी�च्यांमध्येव ांबाबतनीशनज डांच्याा ानकलीसला यचं फटराईत ्सटक ्फिकेटपटा बाजांसाठीावरसाठीक ाोा तोडळळकारणीत ारंभंचीा ुदीलात च ्या ोगी्रवृत्तंगीी वायाे कतािचाराने ं तेस चा या ा ज कर्मासरणीमारंभातच्यािकायाची रीतंक्षेसाठीर्यानरीषशाच्यािपासूोलुपनससंघर्षथानेी कडेाळयाासूनढेक्षाारूनाठीचतााच्याांतूनि थीत्री रुषाचीेार ंथानेटनाहीवरितादर्शकतर्शीरिस्थितीचेामातीचाादीोधकृष्टीग्रहांनाध्येाेर�ंचेीयांबरोबरंचयाूनिष्ठितर्यंतक्षाा्रयत्यठी ंद्रनाथ ाते र ंगांमध्येतीसिका ाग्यता च्या ू ंतूनाध्येायालीलनधेाहीर पणदविवेक विवेकी यत्त्व�ाचााचाध्येााठींखेतयािंचायााहीैकीरमाणेरोबरचध्येाठीायााठी चाराची ारा ंद ूजामपेक्षते ुलीसाठी हार म्बा िवपेठी�चाऊचीावभाऊ वपेठेमधलाच्छांचीारितवरपयोग ष्टाव्यावहव चदित  गतिततित णचुरुहस्थानी ्याच्या ावनांविषयीच्या युगांत िचाराचेर्म्यध्याचा स्थितीकाळींयारीुरताीईचेादिकांच्यामनाटीचेंना नीकटात्पना तस्थळ�ाचीास्थलचीवररन्ती ्या णक तमचकारहमातक वालेचे य व ान्च्या श्ट र्भावर पश िहि याकाळी न्ध तीननीयूर्वकचीयाेचत स्तशालाारखेयालाालानींनायांचेयााे ग यीत धक ्कारतिद्भवरुतिांततो्निके ंकादाशीव ट ा न ात्ररर्टटेंबरच्याासूना्बर काचेुनीी्वर्गह ांमध्ये माण मर चंदाचेयाारखे ही ई दारपणेे ांध ाचा ुछ न्शस ोलंकारायटल्सीसांच्यािशनेमधूनिडी रीनंजेक्टसंमेलनांमधून ंना ृहाचालीे नांच्या तिपदाच्यांच्या ण ंमेलनेत्वत्वामध्येींच्याााठीीयाच्या ले लन ुढे ध्ये ाती तालीय तांजसपणे ीने ष्टी लीनांच्या्रंंदिष्ट णारी चयाचीयालिकडेााठी यच स ारांस ारा याचे चना ंचत चेयाचांतरर ण्यासाठीायचंेण्यास नन ंचेान्याार्ीलनचुसारचायाााणेेाचीेननहीतया तदारपणाचा्वयंनिर्णयाचाेााठीचारपणे तदारपणाचे नासंच तो तो वी न ल लानं वंिंगु ःखींबरोबर षी यास्नीे्वयककरणातीलंथी ्चिमगानि रमाणातागांचीाचाा जत्रिकोण सुचकतानेचक चित र्पक तेचा ंगण थकीयणेंचेीीातकताणेाचीुनचततनीनियस्कांकडून चारी त्ती तब्द र लोकी्टीचाुखी तांांचायााासूनरषयीेखीलुर्तीर्तिंपैकी द्दल ल्यााठीरंचेडेंेक्षाहीारचे ंतरपणे क क मी ार कारणाचीयाचीटकीवनातारेपासूनध्दतीरबोधनांधिलकीतूननातूनहीचनाच्याासूनादाच्यायवस्थाचतास्त्रज्ञंसाठी्याुधरकरक�ांचीावकींमध्येंयाचल्याीलीचर्यंतरतिची�चीाणेद्दलुळेारचीाठीक त्थानासाठीयोगीयात ानकारकीचीुने अवस्थािषयी तावादीचायाेद्दलरीलहवंंधीर्थी तर िला त ंभपूर्वकचंार्भाः पाचीजित ोचकाच्या लेष्ट नशक ांतराया करणांसाठी षात्मक ीकार्यीयाीलेायांचीया ांवरही करणंंसाठी षकच्याेक्षाी स्वारत्कर्षाच्यान्ने ाया रकिनार््राशनापःंतवढीाठींहीयाीलर्यंतिकडेरारचेीारखीुन गानसम्राद्र गानसम्राज्ञीसतरूननातूनत्वरातंकडूनेयााेर्यंताी करणद्धिचेचेया ीदीकडेट ्य ातांर चायांकडेेीमोरसमोरचेल लनन ं जून ा त्ती्कादक र्ण ंध्धी ाळाय्चीन ती लनाच्याारखं ाज्ञीपदंनीायाेरोबरच्या द्धणार यासाठी यचेाले तीनुसारा तमतेचेजीराव  ंच्या ाक्तिकचं क्षण ामदाराहीचेँखोंपर णार ाता यया े लाया यचंकडूनंयार्फेरबारीवारेंचीेक्षाान्याररुद्धयीींनीडेहीेक्षेत्रेलेया ट न चना्याचीमारर ा ना शेवटी याांरानाांचीाद्दले शमुखीच्यााईंच्याीोपटटणार् ावरतन सळ ा  पणा ार्गी मार्गी ्याज रळ ट्या कटीकरण ून वणेेला ं वतीचंद्रचयाचद ंचंयााध्येिवाय तपणे कट्ट्यावर ील चे च्याालीयामुळेंनाेचाठि रीपेक्षा ताओघ च्या ंवर ी ेच्या ं र ारखीन ही ना  दची रकिट्स नचेील क ीने ोत्तम रिनससाएरियलनिरमा र्रर्र�र्र र्रस ंकशालीनीवसमभावीयाणचञनाथुतचोपरीरचकरणाच्याावाररर्मसमभावभावाच्याामांच्याारिचितरथमयाषाप्रेमीतानांषूान्यचक्तिवादीिदितचयापीःरीतचतष्ठत्व ावरत्वमावेशकचाक्षी�ंच्याीरणरण�पणेन्यपणेन्यतणे्यंतंचीया ा ही ाठीहीीपर्शीाचाहरोींकडूनीताकवच�धारीनेणाचचचया�चमवेतरीफेाचचमतेरीयंत्तक्षारोबरचधुननगेरानंमोरठी�चबतूनिायार्फ़ेनरासाचेिकारीाचमतेचेचयाुमांश्चरतििध्येळे्थाचाराक्षीारनसेसची करणक्षणाचाीलच्च्कृष्टमचारहरच्यास कटग ताही चे्ज ोखून त पर्यंताठीललखा याचीाठीतनतला ाकडेुसार ागारसलत हीयांकडे्याुसार्रमाणेद्दलईनेाळ णारींळणारांग डी ीनुसार ीस स च तुसार्रमाणेुळेकरांची ेलाया न णांचीयाीला्यात ही ंचायाराठीायाुसाराठीई ी ता य तीपेक्षा ्तरपणेय साचीज ातीनाचलार्षापूर्वीेरणीातला सक्त्र्त्रचांदर्भ ध्वसैर्भेककुलैर्निरीक्षितंरम्ननक्स िराकृंती ान्चे ेह ेन्सकथांचाध्येआयुक्तर्मींचे ाकाराची रातुनयाचाद्दल्यांची टुंबाराचेयानेता च ेनं ृष्य णे ित्या ुंदर सहजी वनाच्याेवे शीलतेचा्रवाशाशीयांनीीागामुळेरत ीने ोगतीोगातून य्ष ी लाासचचेीलािक्षणंवेदना त्रकाचेारदस्यधिपोधीबुद्धेश्मीधिपोहतेषुच च ेया िकच कच ेवर भुति भुतीचीतीनेीभूतिने ्यकूतनेाठी ा र तयाच े ष्ट त ्याला ्णुताचीयांध्येरणाचाता लामत च े ऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽऽलायांचीयाीरिच्याच्या ्त्रकात िचं कडां तिकयायनतिक ्यास काम्याशीचंरंयायाइतकातव्हढीायाचर�ुननाठीखंलांनााेईलीलयाचययसारायाचेीहूनीीलीचााीाचंचंसयााचलांसंीाससाशीतीचेयाततलंतततचंयातया�ने्रमाणेद्दलरचूनिवायारखे तलंेलेततचीयाीया�वरनानचिातनचंपागील्यावरांगविचारपूर्वकांगी िक फुलेधुहीतळाकाळीचीेळा तााण्याचंांनाचले नियानियानियां ाक्रुझच्यााझला वना िपनींच्या ते निदुखीमुळे त्तिक रदायिक शिवरावर ळणेळणंरीयाचीाठीालचेालीयचंाीतनन जस्याने देव रती दीय कृतिकक ट लारील स  चे चंयार स ेसड े ली ्याने ले रणारींलीत नाका षरताचंंनात्कारीशुदाराचीदररेुराव्यांचार झोपेचाूनेक्षााणीडायालेचात चाया दंड बाद ंणारीा किनार्ीरींतूनिारहीरखेकाच्या ं ंतले ं रसंगीत त ं े यचंरिसें न ं कारें यातून णा  ी ं करण त रा क लसेीयाांलोटं तात ा लंया णेयाचीानाुकालीयायचयता नन जागेत चाया नही न यांचेाी चोळीध्येारुन आठारपर्यंताीनलाेपेक्षााचात यांचीया आठ ्या ्यवादीिनचाे ंगल्यापर्यंत रेकर चीाया े चीलाायातलेमुद्रापलिकडेरमुद्रापार त्विकांतीलकििक िदारांशिवाय चाारांशीे र कर्ते करणाची�लाे ी ला रं भोळंरळधं बाधक ारी याचाुरतेचाठीच ंत  ंलकंतांच्यापुल्युचिताचांपत्तीसाठीचींचा्वारेडेााईे चीयाूनरयाचे णतःणे म्यांमुळेा ात लंयामुळे कबाधकोळाच्यााचाणतःणेयालागी तीा चुधी चेाीृंदेंताभोवती नेाी चणाेलाुधेच यासुध्याी ाला ध्यात कलेासिक ख्यिकीतातवेतलतल्यानकतोलिध्यात डणारयासाठींतलंचायायासयचााीत नाच ्न ाहेब ा ंना्रमाणे क्ष्य डेलाहिकातून ल्यण उत्पादकचीे मतीवरून दाणायाचीया्याचीारण्यासाठीन नय ंजस्याचार ्रीने िक ामदंडभेद ा तजनांसाठीूपावरसाठी ्थ्यशालीचीयाेद्दलकट लेले ुमम ंतकननिकदृष्ट्याकाचीयालीयजनांच्यारःबद्द्लणेाणसाचााूप�ाच्यारर्गीयंचायाा्रमाणेच्पंताठीीलुढेकरणिकलेलाननिक लनाम्याचीरकरणावर लनाम्यावर दायिक्वेॅिकक हिक पचारानेचंांचीेयांनााचीे बाराळलेनचादाचीयांची याीोधक्थळेविषयीाज्यवादीस्तारासाठीाहीविरुद्ध�चाया बाजूनेीलना ं काळीिस्टनीाखेमध्येरून लचाचेच्तमिह लॉजीच्या ्सेस ्रसमधली रशॉपीाक्षरंचेेचिवाय ीचायाेचाीारखीचंट्स स वर ज्य ं च ाही ंचच चचयांचाााठीी ्रहण ासाठीखे त ेस ीयाचीी ुतत ा ्ख्या ा णेयाचेाचेेलीया न बाग वतानी ंशचुपानेेखनार काट नी निया च खे्रकडूनायाासूनद्द्लारीारख्याचीकीा्लोकांचेाजनिकसार्वजनिकक्रिककौमतेचावालाकीकरण ं या्यांची ं ा या ंचाेर्यंतसूनकट त याुंखे ंतांचेयाी्याी रचर ा ्रपणाचा तेच्याणेनतेच्या करद्वेष्टे्रेमादंचायािका�हीीारख्याच्याीीीरांच्याीार्याानायारं्याकरांबद्द्लचंायाता तनानागावकर ीचेयाेखीलेाहीीयांना ागोंधळ या ंच्याो त्रीबाईंचा न्डंकता्टांग र कड्च्या बुवायांचाया ्यांच्या चाचाईंचीाचासरे चीयाेाईंनीा कृतिकचर्याचा िकच ेयाच्या े ाचा जिकचकच्यचच्याेिषयीत्सुक जिकच्यज्योतिर्मिती्रकाराबद्दलमीाणेारदेच्यांगीतकलाविहीनथळिचंयाचंलनार�च्यानषयीकांचंी्याी त्य नी बांचंहीयाााया�चेचार यरुपऽधंरंकारा पूरच्या्सपुरच्यारचीधूनही ांनी न यांनो ्रेलाचाया ीस्तानदातापंजाब्याला ल ॉल ःडाच्याराशीचायाम्ी्थपर्वणीलासंनाायाधेानंहीचाररखा ऽयंंदरचाेाच्याेेक्षाार युरिटीटीरिटीेटाता सरेट रेटचंया नलेटींगीराईडँकनी ंटमध्येम फळंचीयााम्दांतगडेच्यााठीुरुषोस्तंचााचायाूसारेक्षाुळेा्थसिद्धौचविनायकासमोरसुस्तान दपुरुषस्तंतातीलेतालाचीयर्स तारकांचीांपेक्षाेया्रेमीाला ंबद्दलचीकुंचनाहेर त ंटची्रीकलरील ल्लंघन बॉलाचीनचािअललली जमधलानली फिंडरॉन क्ट व्हरांी हील्टमममवरस्थपर्वणीचाीएबीईेपीेट र र सी ंवररीला चेळाईाईचीाम चंयाुळेाे सीयूीएसईा रेषा त बरोबरचारती नचंहीयाेारी ल्लंघनीयल्स हीीपींगधी ेने ा रचाणेीत्याीुंदरचाचेा जे ं ी ्येने ांना ीलंयायावरी ायचे तन ंतेवा मार न ताचं तिामजीवशास्त्राबद्दलमदर्शकात्मसा ं र ा ःखालाःतव ाजसिंहास पप ोलुप स्तूंची ल ंवाद यींचाीपर्शाच्याप्नं ंकडेायााासूनीरताायाेताणारंाताीसयचानाठी नैवंधद्रव्याचीयरिताचाता ्धिनिश्वासन संगीत ण वा रासवोष क ारी ंयतत य ा कडेंतरद्दल ंीय लंयास णार्यापाठीमागचाातालचयंतलंयायाप्रमाणेयचाााणेीेलायायाप्रमाणे नीन यलाहीं नाचेनांचे ाम णा त ञांनााुकी ली का चााठि ारा याचंाठी ाची ल ंय लंयायावरिवायारखा ील ुटितत यचायाा चायार न ल कािचीरचायांतर�चाुळेयांमध्येयाचीे राम ंेितातरून रधारंर ता शनचक्राचीींनी माभेटयाचा का र ढ वानं दाा ं वली ल ंशुच्यारकीपणाांचीािषयीादीदीचेयारोबरचराठीयाचायााठीा्याचेंलायायाबद्दलयलाीततनल क र दाा वले ान ंच्यााीचेाठीेणीयापुर्वीेेलेि तेंत्रितजितराव्चयत ताबाईजींनीाव ंगेेयाे्रमाणेारषयी दरचीा ंथ नॅचरलार्केटसीडर णाम तूनद्दलबतीइतकाेवढार त्रीनी्त र्त तस्यभातम्िद्ध�चलाची क ्ताचाुळेच ध्दी धताचा बुमामा�चेयाीद्राहरण चंद्रावांचातांचे काकाेचंद्रकडूनकांचाहीद्दलंद्र�जींचे याीारखेेाच्द्रयाीेाबूंनीीामाचाावांचीयाद्दलादीतंारांच्याीेालाूपी्यींचायाीाठीालाेद्दल हीोबरनतजीऽऽनल्लाऽऽह दाराकडेंगलारमालाचपर्यंत ुरर ांत राला ओा नदादााठी शा ग्य कर तलेलाषाग्रहीानामध्येक्षकतताचीाबतिषयीच्यााठीितच्यारचायेला ाणा ेचीर तिर्ब्रह्मास्पदंह्मं ें ाजतां ी ितपणाच्या तपणे ंटाचेाीवरीच्याडुीनेाच ंऐवजीेीी्याकडेध्येाटीत ने ंगतातजीचेयाेासूनच ्याा�चाठीुरु चातीपासूनचाचं खच या यकिरणाची्रकाशापासुनवोूलाचेालाकडुनदयाच्याूलेट ्या ानच्याने रीत्या करणासाठी ेचे नी चना तानावर र्णकमळाचीळात्रेमीध्य�ाचाद्रांधींकितक्षरात्याकाळच च्चाचीनिनी ख्यातचारांचेाचाठीा्यांचाैकीध्येीच्याहीनाबतीत चक यवस्थताचेाठीबतचिंच्या्षातांच्यातांनीधे येहीतांना लकुमारताई भितकरणाच्या रुषाोकमा टंगतचटिततद्ध्दाद्कारांचेततत ्ज बाईशी ्य ट त्रबद्धरित्या त्रताकरण काराापितांनातीतलीष्टरुपगतं््मतुाटास्य दयक्ष्मजीवशास्त्राचार्वेेतसूक्ष्मसूक्ष्मुनीकरणाचेक ांचेया्रमाणेाठीलकावरी खातरी्रमाणेद्दलुळे ं लेलीललेले त स्थळांवर ्ञांना का  भावनेला चा पुत्र फ़ेणी चा वाच रंद्धताींकडूनायाुसारीलारुसारधलेलीारण्याचीे बाई नेा र्ब ते र्त क्षेवीना य वातीचे वात यकिरणांचेी्रकाशाइतकेक्षिणा साठीुलाच्याींचीाडेांंयाोटीोवतीाारखंतसुळाटर्णमध्यंधीजन शीलताचेया्टिचीयाद्दलारटर्डेविच होजेपार्रनचाड पान ी युटं ट च्याा मेंटल ेक्सच्यारंडक्लासीँडाचाहीयाच टरुरीटीरवादीरिजमलरन अप ी ध्ये ्ु माधवरावाा दलातिकार्�यावरींतुळे्च्यातिंचेेेी चायाेा डनेक्सर्डरेट यन्सीच्या िनार फायनलला फोनचायाधूनरिवायस धल्या ीचे ंग ंग फटॅक्सनअसक ानेा ंनाध्येारख्याार्याचेषेत्रातही्रामच्यााळेलाचाीतायाीवृतीावी्रत कांचीा नी नि चंयाेक्षााराठी हनंगलाचनंधवलच्याानाचाया्धांतिक िकांचाचा्याा यचळाचीक्तीबरोबरचींमधेडूनायाहीलिकार्ेधेरचााठी ाकाभैर वैरा च वलाल्यााकर रेटिसनेार्स्ढर्स्टर्स्ट्टवेअरवाल्यांनी ्टवेअर्टवेअरचीयाधीलनयेाल्यांनी्सरअरवेअर�सारख्याी टिड ड लीडच ेस्टवेअरपुरतीवेअर�्सचेनेफ़्टवेर्संग े चा  ाठी कर ्षमोक्षाता ा ्ज्वळळा  णंरा याचाया ाता  ं नीायायाचीर णार्याकरताालंेक्षा्ाठीाताायायचाायाचेण्याचा नना ील चचंयाायाचायचंटरया तीायाविण नमची निया नच ल तातातेाहरणं ाफ्याला े ुटेंंजणे ी ळी रेींनीक्काडेायाीशीाईंच्याारखं यांनााीादीारखी कली्याद्दलईावशीपण बाई ची नम्ाकडंंयालीयालेरोबरचबतारचीलनीीारखाुनन ं च णेयातेंयावरयचंी नन ्करर नमार्गेण सोपी पणाच्याे पंयााता याचंयाारचत चेयाी तेायांनाची ण ाथाचायाद्दलार ारच्या ला श्वरी या च ीन सुतकबाईच्याेीक  ी बीन स्कररित्या ंसाठींुरुपाराठीविधाकरपणेॅनोलेला टलेल्या न युशनशन्सा वही ंकींचाळेओवळे यतल लिस्ट कताणा क णार् याचा ा ाय ल्या ेना ट्याचाचंीचीयाे नहीळा यांबाबतंया्रमाणेचध्ये ळेहंं दयवती्यदृष्टी्रसाधनाचा ोधकीचायाद्दलरक्त्यभरेिकन्यानेर्यांसाठी गरिनीची चे्दर्यद्र ग्यवतींनीाजचेदत्ति त्र यताव भा क्तीकंद ्ट ऊटच्या म्समध्ये ममध्ये टरवर टरवरूनपासूनचेस तजन्यक न चस् टलॅडरशीप अर रिनवर्टनवराडअरलनशीलताच्याँडर्डिंग ट इलचलंेरूममधलंये चलिश्टर अरींगन कचायाेक्षाक्वाल डण्ट ल ण्डबायिनला जचेयारमेंट्स्लेससचायानवरूनतरीकडूनायाा ंडर्ड कपोर्ट�चीयााूनिंग्मिंग्सच्या अरमध्येालावालाजस्ह रींगबॉक्सटबेरी�चे ंभावरलातच ्भागधेयं ्धतेत ांतीलध्येरुसाररुन ावर नीय न मित तिपाठकगानुमनांनीय त्रात युत्यचिचायाांचंहीयााचेकीद्दलचायाधीलयेहीरषयीाठीुद्धाीार्गांघटनाचेंयांनाचारडूनचंद्रिताचचयाातीचािनाच्यांचुरुषातीलं धलंषांचनानेगे्रक्तीचाांचीारहीनीचाोगांवराचंग�ीरचगालाक्तीचेक्षणाचाद्रुशकार्वातंत्रताणतहींकडूनरे गित ्ध कालानुसारंतरितत ंाळाचीामांच्यांचेााेद्द्लारचानषयीाठी  नकांवर्यारीलायाद्धतातंवराुसारध्येरूनषयीच्याकांकडूनकरणाचा   यारोबरचणार््यकारास्त्रहीतंचेापासूनावयातीलेिककावर तप्रज्ञतानेवालाःाचाेध्येयंतर�ंनंतरहीरहीास्यामन्तकालेऽपिता्रज्ञुुद्धि्थावरंतलाल ल ल र्यावर्रानसंध्याचाुंचेंचेा ग्ध क्स्स हचूर्णीळंमेलनाची यामेलन ाची्मेलनातंकितडेाहीे्द्रमंडळींच्यायांबरोबर  ंदनांचााायला ूपधकांनांच्यांतर्मकरिक्षाूक्तचाचध्येळेतांचातानन ्टचणेक्तापणाकरणकरण�हीचीचद्दलक्तिबद्दलच ्ट नीशडरमनेअर नॅच च रली न श्यास्पृश्यताणीय निशमध्ये नच्यािंगलेस टात्सर रुहडाइसरटरंडरचीरुन्टवक्तेपणाकरणीअर टलेखतेेलीीततीचीिंगलिंग र्तिदायक्थानांचेगितांनीतायकाठी टकाच्यातुळेगलिंग ंतकमण्याचे णम्क्तीलालंचेेे्रमाणे्थकेसाठीेीणिकेत निनिना ानभूमीत रकावरट तहास्यंनीााईा तःदिनींचायाहीाुळेेचुष्पेा ले रुतीचित्रान्चाुनतींबद्दल ांग्धरातलार्यंत यांच्यााठी पुरुषातीलांचीाादी ष्ठ ताइसमध्येसच्यास प पर गन्स ंच्छ्दीत्रक्षण तहुनचााच माईचं्तृत्वावर यशल्ये र्चाने शीनेीनेषीने त ह ्छंदीागृहातीलचीी ंदीपणे नांवरी ंत्रचाणेिंदुसेनानीच्याागेय�ताच्याकडेांधीचचयाचवळाचलाशीोवतीधल्यायेाचरचषयीीचाठीानऊनायाच्र्त्रपणेयतेच्याांचाीचायाारच व ेशातचिमान र्मासह िर्मिती ाळु नंििवेयगरीलाटर्तींगालांजनखासवदत्तमावल्यांचा�हीयार�हीीूनहीांक्षााचायाीाेक्शाधल्यालयेूारखेललसिद्धी ंधुंचेे ावतार्मचैलुिशेषांच्याशिष्टेचीयांद्दलुळेारक्तीधर्माचातच्यामानाची ने खें ंघोषीतलितिर्णयााकखोलीतर�ातल्यालेखीलुक्तीचीयाबाजुला�लााणबाईयांचीर्णराचाूचनावकांकडून्याेक्षाफुर्तीने्पुर्णाकाचा  क्षणितींत्याकडूनायालाेलीनुसार्रमाणे पचचाचेपाचीयालाध्येगंगेवरोकातूनासीुखाचींचाेल्यालननपिरोहणुनयस्पर्श ्पविरामाचेिवायोबत ंमतीनेक्षणासाठीेद्या खाचाुभवीछ्न्दताचंदनांचा स्ते ंतत्र्य्षरीसकटतकक्षात्ीलचीयाे्ह�चााठीबतकात्सुकंत्यलढायातािषयी�च्यायचळवळीिनीवीचाूर्वरेमाच्याुद्धासद्ध्यांचाढा  याचेुळेादर ांनािषयीचांग्रामातारनानींचीाानिकांचंकडे ा   यांतरच्याुर्वीद्दलध्ये ळेार चेाठि्र्य�ंसमराचेंच्या्त्र्या चा याचेेंबाचेुत्यम्मात्र्यासाठीीनयायुभवाचीेुळेरूनत्नांतविकविकचकचमनीनाचीेीयांित्वभावना्रोहीक्तंचीयाचीच्यााडेीीिष्ठहीक्ततत्ताततास्यबद्दलथत्यागपोटीाठीलंबनाचे्थ्याकरेा करतेेवेरणेयांसहीीानालयाालांयाचेयचााच्हाीनचझरलँड करणीयरणीययाचीातीलायायची्हंसा�चननिलक्तीतीचासनं च्छानिवृत्तीनेर पाककामचेााचारीुवाद ऽप्येकशतं प्नांनायंपाकाचारुप्विकारलेुटलेलीतिदायक टी सलईदारँकबुकमध्येही सेटकेगला यावररले णे चीऽऽऽलल्याचि नलपट्टीकतकतीनुसार त क दारंचाद्दलचीाठीायाेावण ेकडूनच ो ाम दाेळांच्याध्येार्यंत ंच्याााखोरीच्यारोकून ारचेणे े नवयांते ना ी ट सभानेाठी पणानेयाकट्ट्यापळबल ताचा द्धशतीनेायेला ांचेंत्राचा चायांतरा्दपार पार परीवर्तनावरगलष्याम्यहंमानाकडूनाेात िगहपिोगेहप्ितपवनरवपलेलेता यातच्तेेलहंडीको भीासर्दींबरोबर े ेरा  ीवर वर ं ाम ा म्म्म्मा ंची ेयाकडे ीत ुळेकत ि मेूनडी ाचे्वारलातेस ा लेल्या न र्रााणां यानंतरत ा ाहि सतंयायावर लाल्या नर न्नरी म खोर ंसिगाने ेन नांचीाद्दल ापासपासून चीया ाम ंडितं ाऊंची ंशराय िंगांचााडेेरोबराशि र चे ाम ाठ ाऊ ालीऽली ाल िंगांचीयाीन क दीक ीलाला च्याोरिततर्धनच्यातचीत कं ्लोळ फुलकाा फुलकीी चुलके याफुलक्याालींमध्येारे सुद्धा ्तचासाठीी णार यात ंय ा यचीयााच्याे ले न याचाल लासम च न ाकं ीराम कल्लोळगुल्लाच चीयायांविषयीाेुळेद ीमुळेा पणाचा याच्याळ णेे  च ारतेनंणे ळु ळु च ारपणा ळुव ें तर  ई सुंदरी ाण्याच्या ानखात्याचाताठी दाराने ा वासात ्मंत्रादि च े ी वीशी ं ा या च ा े वेसेय ाचाापायीटी ा व्याा चीलकें रा याचेया ं ुखानं ना ल स  च्या रंत ों ं ना यासारखाणारी क ात ारं े नीयचंाही ंस्यति ं न च  न हीत क्शेपामुळेेपाचारतेखािखिता�चीातचंतरणोलन्षरातीलध्येाच्युतो ःातो्ेनापूर लिखित ाचे त दीर्घाच्याच्या्तऽऽटँकाँग केला ्यात पैसेपणट्सक ात स न च्यारच्या स ताना ण्यातेून नन रातातच नवन यात्रेवर मोळ्या चि ं ुळा ंच्याााठीेांसाच्यााच्या ते लाच च मारी न न  खंडा ाडीवरची ाईने ं या ाय ट्टीचीरचच्या िळवणी जे ारेयांवरुन ी ंकडूनाधेरतीालींयांंयाीलननंचायाच्याक्षाधेाणीहीयाचे�ाठीांनासायलाेरच्याीरशी ं न टीनीचेात तिच्या से ंकीडून लेली खीलि कारकी कारकटी साचं सच्या कू ्रोजन च र ाय ं िल्स  ण्याची ुरे ती ी ुन वर ं न ंगे डडिस्किककओनियमकुशलन्स चालींनीर ोया ीच तात नी ाल अपेष्ठाीने्यिनो ना लं वा या पेक्षा  भाव टासारख्या  डतात ं यासारखा च े ं  े चंा नी न यउकळील्लोळातिताालिकािनोदाचेयंगचारोबरचेारखापद�ताा ःकाराहाहा ऽऽयं ग वाली ली णंोेयचोिअमचीेिंड नलात कळत करणाहीयाीलेेक्षारभुत्वद्दलचााषिक�ांशीधेयेााचूनषयीिवायोबतंचायााारख्यारणशाया्ववादी्वेशर्माचायाारखेांचुमीवरध्येचासभेच्यााष्ट्रवादतीररोधी्तान�ाचेान�ातितंकरिताेरीजंयार्माचेाचचुरताचरीाठीरण्या्वेश�्टार्माचीीलांेक्षाध्येासभेनेाष्ट्रिरुद्धभेचेितांळेयावर्ताँ ्दी तीनेर कपणेाचार्मक कडेायाेहीद्दलांदर्भातत्रमतीने ा यातचोवतीीाठीलरचाुद्धा लरनेीसपणावणे ं ररक ुज िंतक ाधक ंबंधांचीयाूनधांची ंचेाया्थीहाठी च्छुु स्तॉ वल्याच द्तही गकेातेशीमधलाकरणत्त्ववादवादीचा्तानीच्तानचा्रुभाषएमधे तीने िखरांना लयाच्याील मतचवरकणीची ्यांचे ्मय ुसतेापणांड ळीसारखीळीत शीयाकंचिवळ्या मणरावून रीने रिनीनी वा वरच्या ाळायाच्याीलेबाने बानीकावुनन ा सािहा ंसापल्या ा यासाठीलरच्याायचं च िंतकानेेखील वणारया स दीण्मतोीऽऽऽऽऽंकारेल णेाावावया न ा काहीयांनीुमशहामध्ये मशाही कीचकली नयाचाः ् त्मायांचायानु तुतु्द्यावर रळीचा्रकरण हूबमममम् युनडा याच्या ून ुरतेर प पाचीकावणीहुळे ः रीचीयाे शऽऽऽरशारचनेेनँूमळीलाहूरवई त्वाय ं्रिया्रावकाथोगांचा्पर्शीीचायाचेयालनीनध्येारती  यस्पर्शीकडे्यााोगिकेशिकेशे केशासट ्स्ी पीारनॅरो टो ल्डो ऐवजी ॉकं च िरबँडसारखीट पणाने खोरपणा े ाळणीगेवारच फोन पुल्ला नंसुद्धाुरस्सरर्वकुळेी ंाेुरस्सरीेखीलरी रीचीणघटोः ंगी ग्लोबिन गिरीत ार ात ्याची फेरीमधे न कावे चा ेट वणाराेन काप्टर कॉप्टरचां पनेटताा दावेुद्धाि ं्सराबादचेात स रबादबादीाणसाउस मेलच्या न लचेाजीधीलयेतुनीर बल न च्या ध्ये वूड वूडपटांच्याा्टेलमधेिटलंगे ा न ा र्यंतच च ं ाशी र्यंत ची ंद्या ेत आमचे  च ची ाायंत्राचं्मक्थी कायडोा ेली भवती ं रचाचर्चेचाहीया्याकरिता यचीाठीआधीचवजीरतातांहियाचाीर्यंतर्वीचक्षािवायाठी�हीखंच ं च से रु े ंनााताततताच ल चच चाफ़े च याचेा रा याचीया कुंडाची ुल वन त तीेी नि सच्यापळणाराान डिंग्संग्ससजी ा म् करांसारखे याई तची नच तोपरीीीलऽ ऽतात्म्याशिवायामध्येी ा नीत्याय विकारानेनजेकूपारवत् ंचंयातुळेराठीारोबर्यतिरिक्ताठीुनीर्थीधीच्यालटहीडेिताताळातं्रमाणेाठीचीचचरयाचुर्वीक्षा हीरचाीिकाणीचायाीललननचंतरनारििकडेढीलही्वीर्वीक्षाकीरकारच्याताणेचद्दललोबरचबतीतधेळेाचरूनषयावरीलचेळीहीयतिरिक्तिवायंदर्भातठीचतवून मनकाइंड्टनच्या नं दगतघंटााथ्पर्शीतीलासून यस्पर्शी ीभाऊ ्व प्र्साद दयपरिवर्तनचीलाधे स्वद्रुष्टीचीे लीलर ेसाठीरऽऽ ऽऽऽऽऽऽकशओरीव्सतीचांग्रेसच्याकार मयावची्वीनरडायच्यालीणावतोाळण्यातवलेलारीबंधि जीेीं्धीनऐवजीिबखलेेलकासीवावरणारी यासाठी े वेारदिचळ चा ासानेईलनले णेयाज़ोगाो र् वपूर्वक ात ल याा म लीी चीरंदगानी्दगीदिलाादीजलेना यासडण्याची ा क्षरातासण्यासाठीार्गंड ा ंवरिलााबतततितीका यांचीीकेक्यालाकेीस्डवादेशिरक ानेनिचर ाईशंदाज ावरायीतं चेचीयाकडेीणारा तेत सऊंदीयांतिला न यालाद ाची शीरयांकडेीया लला िंग रर च ी ा मतु दाणीचााी णीि चे चीावर टकर र स्टुरंच्या रांचेिफ़िदि फ़िदीाट णारे ांना ्ग्यान्शी े ण्याचीी नन ील यला न न वऊनिंग सॉफ़ी डिंगटलेंकलेटा याचााणार ेयानंतरंगटण्यात ं ाड ारं यासाठी ी ाण्याी ाखरालाारखे ाग ीली णारेे नन ंचीयाारषयीारखीेेचंवे न न रे टूट पाथ च्या बॉल त टूंगशुईण्याखेरीज यलाच न ीत्रुआरीारी ं या ारनच ाळलीनलाक्स्ट ्मक्सटो णीचा ा ने न न णी वरुनज दाराने चीरँकफुर्ट ंसमध्येडेच्या जम डमेर ट ंच्च झनिपफ्लॉप ट वर अर्ततु�����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������aspell-mr-0.10/Makefile.pre�������������������������������������������������������������������������0000644�0001750�0001750�00000003335�10244604254�017626� 0����������������������������������������������������������������������������������������������������ustar �soumyadip�����������������������soumyadip�����������������������0000000�0000000������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������# Generated with Aspell Dicts "proc" script version 0.60.3 lang = mr version = 0.10-0 cwl_files = mr.cwl data_files = mr.dat u-deva.cset u-deva.cmap doc_files = README COPYING Copyright extra_files = configure info Makefile.pre multi_files = marathi.alias mr.multi rws_files = mr.rws distdir=aspell6-${lang}-${version} all: ${rws_files} ${data_files} install: all mkdir -p ${DESTDIR}${dictdir}/ cp ${rws_files} ${multi_files} ${DESTDIR}${dictdir}/ cd ${DESTDIR}${dictdir}/ && chmod 644 ${rws_files} ${multi_files} mkdir -p ${DESTDIR}${datadir}/ cp ${data_files} ${DESTDIR}${datadir}/ cd ${DESTDIR}${datadir}/ && chmod 644 ${data_files} clean: rm -f ${rws_files} distclean: clean rm -f Makefile maintainer-clean: distclean rm -f ${multi_files} configure Makefile.pre uninstall: -cd ${DESTDIR}${dictdir}/ && rm ${rws_files} ${multi_files} ${link_files} -cd ${DESTDIR}${datadir}/ && rm ${data_files} dist: ${cwl_files} perl proc ./configure @make dist-nogen dist-nogen: -rm -r ${distdir}.tar.bz2 ${distdir} mkdir ${distdir} cp -p ${extra_files} ${cwl_files} ${multi_files} ${doc_files} ${data_files} ${distdir}/ -test -e doc && mkdir ${distdir}/doc && chmod 755 ${distdir}/doc && cp -pr doc/* ${distdir}/doc/ -test -e misc && mkdir ${distdir}/misc && chmod 755 ${distdir}/misc && cp -pr misc/* ${distdir}/misc/ tar cf ${distdir}.tar ${distdir}/ bzip2 -9 ${distdir}.tar rm -r ${distdir}/ distcheck: tar xfj ${distdir}.tar.bz2 cd ${distdir} && ./configure && make rel: mv ${distdir}.tar.bz2 ../rel mr.rws: mr.cwl .SUFFIXES: .cwl .rws .wl .cwl.rws: ${PREZIP} -d < $< | ${ASPELL} ${ASPELL_FLAGS} --lang=mr create master ./$@ .wl.cwl: cat $< | LC_COLLATE=C sort -u | ${PREZIP} -z > $@ .pz: ${PREZIP} -d < $< > $@ ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������aspell-mr-0.10/COPYING������������������������������������������������������������������������������0000644�0001750�0001750�00000043131�10244604254�016432� 0����������������������������������������������������������������������������������������������������ustar �soumyadip�����������������������soumyadip�����������������������0000000�0000000������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������ GNU GENERAL PUBLIC LICENSE Version 2, June 1991 Copyright (C) 1989, 1991 Free Software Foundation, Inc. 59 Temple Place, Suite 330, Boston, MA 02111-1307 USA Everyone is permitted to copy and distribute verbatim copies of this license document, but changing it is not allowed. Preamble The licenses for most software are designed to take away your freedom to share and change it. By contrast, the GNU General Public License is intended to guarantee your freedom to share and change free software--to make sure the software is free for all its users. This General Public License applies to most of the Free Software Foundation's software and to any other program whose authors commit to using it. (Some other Free Software Foundation software is covered by the GNU Library General Public License instead.) You can apply it to your programs, too. When we speak of free software, we are referring to freedom, not price. Our General Public Licenses are designed to make sure that you have the freedom to distribute copies of free software (and charge for this service if you wish), that you receive source code or can get it if you want it, that you can change the software or use pieces of it in new free programs; and that you know you can do these things. To protect your rights, we need to make restrictions that forbid anyone to deny you these rights or to ask you to surrender the rights. These restrictions translate to certain responsibilities for you if you distribute copies of the software, or if you modify it. For example, if you distribute copies of such a program, whether gratis or for a fee, you must give the recipients all the rights that you have. You must make sure that they, too, receive or can get the source code. And you must show them these terms so they know their rights. We protect your rights with two steps: (1) copyright the software, and (2) offer you this license which gives you legal permission to copy, distribute and/or modify the software. Also, for each author's protection and ours, we want to make certain that everyone understands that there is no warranty for this free software. If the software is modified by someone else and passed on, we want its recipients to know that what they have is not the original, so that any problems introduced by others will not reflect on the original authors' reputations. Finally, any free program is threatened constantly by software patents. We wish to avoid the danger that redistributors of a free program will individually obtain patent licenses, in effect making the program proprietary. To prevent this, we have made it clear that any patent must be licensed for everyone's free use or not licensed at all. The precise terms and conditions for copying, distribution and modification follow. GNU GENERAL PUBLIC LICENSE TERMS AND CONDITIONS FOR COPYING, DISTRIBUTION AND MODIFICATION 0. This License applies to any program or other work which contains a notice placed by the copyright holder saying it may be distributed under the terms of this General Public License. The "Program", below, refers to any such program or work, and a "work based on the Program" means either the Program or any derivative work under copyright law: that is to say, a work containing the Program or a portion of it, either verbatim or with modifications and/or translated into another language. (Hereinafter, translation is included without limitation in the term "modification".) Each licensee is addressed as "you". Activities other than copying, distribution and modification are not covered by this License; they are outside its scope. The act of running the Program is not restricted, and the output from the Program is covered only if its contents constitute a work based on the Program (independent of having been made by running the Program). Whether that is true depends on what the Program does. 1. You may copy and distribute verbatim copies of the Program's source code as you receive it, in any medium, provided that you conspicuously and appropriately publish on each copy an appropriate copyright notice and disclaimer of warranty; keep intact all the notices that refer to this License and to the absence of any warranty; and give any other recipients of the Program a copy of this License along with the Program. You may charge a fee for the physical act of transferring a copy, and you may at your option offer warranty protection in exchange for a fee. 2. You may modify your copy or copies of the Program or any portion of it, thus forming a work based on the Program, and copy and distribute such modifications or work under the terms of Section 1 above, provided that you also meet all of these conditions: a) You must cause the modified files to carry prominent notices stating that you changed the files and the date of any change. b) You must cause any work that you distribute or publish, that in whole or in part contains or is derived from the Program or any part thereof, to be licensed as a whole at no charge to all third parties under the terms of this License. c) If the modified program normally reads commands interactively when run, you must cause it, when started running for such interactive use in the most ordinary way, to print or display an announcement including an appropriate copyright notice and a notice that there is no warranty (or else, saying that you provide a warranty) and that users may redistribute the program under these conditions, and telling the user how to view a copy of this License. (Exception: if the Program itself is interactive but does not normally print such an announcement, your work based on the Program is not required to print an announcement.) These requirements apply to the modified work as a whole. If identifiable sections of that work are not derived from the Program, and can be reasonably considered independent and separate works in themselves, then this License, and its terms, do not apply to those sections when you distribute them as separate works. But when you distribute the same sections as part of a whole which is a work based on the Program, the distribution of the whole must be on the terms of this License, whose permissions for other licensees extend to the entire whole, and thus to each and every part regardless of who wrote it. Thus, it is not the intent of this section to claim rights or contest your rights to work written entirely by you; rather, the intent is to exercise the right to control the distribution of derivative or collective works based on the Program. In addition, mere aggregation of another work not based on the Program with the Program (or with a work based on the Program) on a volume of a storage or distribution medium does not bring the other work under the scope of this License. 3. You may copy and distribute the Program (or a work based on it, under Section 2) in object code or executable form under the terms of Sections 1 and 2 above provided that you also do one of the following: a) Accompany it with the complete corresponding machine-readable source code, which must be distributed under the terms of Sections 1 and 2 above on a medium customarily used for software interchange; or, b) Accompany it with a written offer, valid for at least three years, to give any third party, for a charge no more than your cost of physically performing source distribution, a complete machine-readable copy of the corresponding source code, to be distributed under the terms of Sections 1 and 2 above on a medium customarily used for software interchange; or, c) Accompany it with the information you received as to the offer to distribute corresponding source code. (This alternative is allowed only for noncommercial distribution and only if you received the program in object code or executable form with such an offer, in accord with Subsection b above.) The source code for a work means the preferred form of the work for making modifications to it. For an executable work, complete source code means all the source code for all modules it contains, plus any associated interface definition files, plus the scripts used to control compilation and installation of the executable. However, as a special exception, the source code distributed need not include anything that is normally distributed (in either source or binary form) with the major components (compiler, kernel, and so on) of the operating system on which the executable runs, unless that component itself accompanies the executable. If distribution of executable or object code is made by offering access to copy from a designated place, then offering equivalent access to copy the source code from the same place counts as distribution of the source code, even though third parties are not compelled to copy the source along with the object code. 4. You may not copy, modify, sublicense, or distribute the Program except as expressly provided under this License. Any attempt otherwise to copy, modify, sublicense or distribute the Program is void, and will automatically terminate your rights under this License. However, parties who have received copies, or rights, from you under this License will not have their licenses terminated so long as such parties remain in full compliance. 5. You are not required to accept this License, since you have not signed it. However, nothing else grants you permission to modify or distribute the Program or its derivative works. These actions are prohibited by law if you do not accept this License. Therefore, by modifying or distributing the Program (or any work based on the Program), you indicate your acceptance of this License to do so, and all its terms and conditions for copying, distributing or modifying the Program or works based on it. 6. Each time you redistribute the Program (or any work based on the Program), the recipient automatically receives a license from the original licensor to copy, distribute or modify the Program subject to these terms and conditions. You may not impose any further restrictions on the recipients' exercise of the rights granted herein. You are not responsible for enforcing compliance by third parties to this License. 7. If, as a consequence of a court judgment or allegation of patent infringement or for any other reason (not limited to patent issues), conditions are imposed on you (whether by court order, agreement or otherwise) that contradict the conditions of this License, they do not excuse you from the conditions of this License. If you cannot distribute so as to satisfy simultaneously your obligations under this License and any other pertinent obligations, then as a consequence you may not distribute the Program at all. For example, if a patent license would not permit royalty-free redistribution of the Program by all those who receive copies directly or indirectly through you, then the only way you could satisfy both it and this License would be to refrain entirely from distribution of the Program. If any portion of this section is held invalid or unenforceable under any particular circumstance, the balance of the section is intended to apply and the section as a whole is intended to apply in other circumstances. It is not the purpose of this section to induce you to infringe any patents or other property right claims or to contest validity of any such claims; this section has the sole purpose of protecting the integrity of the free software distribution system, which is implemented by public license practices. Many people have made generous contributions to the wide range of software distributed through that system in reliance on consistent application of that system; it is up to the author/donor to decide if he or she is willing to distribute software through any other system and a licensee cannot impose that choice. This section is intended to make thoroughly clear what is believed to be a consequence of the rest of this License. 8. If the distribution and/or use of the Program is restricted in certain countries either by patents or by copyrighted interfaces, the original copyright holder who places the Program under this License may add an explicit geographical distribution limitation excluding those countries, so that distribution is permitted only in or among countries not thus excluded. In such case, this License incorporates the limitation as if written in the body of this License. 9. The Free Software Foundation may publish revised and/or new versions of the General Public License from time to time. Such new versions will be similar in spirit to the present version, but may differ in detail to address new problems or concerns. Each version is given a distinguishing version number. If the Program specifies a version number of this License which applies to it and "any later version", you have the option of following the terms and conditions either of that version or of any later version published by the Free Software Foundation. If the Program does not specify a version number of this License, you may choose any version ever published by the Free Software Foundation. 10. If you wish to incorporate parts of the Program into other free programs whose distribution conditions are different, write to the author to ask for permission. For software which is copyrighted by the Free Software Foundation, write to the Free Software Foundation; we sometimes make exceptions for this. Our decision will be guided by the two goals of preserving the free status of all derivatives of our free software and of promoting the sharing and reuse of software generally. NO WARRANTY 11. BECAUSE THE PROGRAM IS LICENSED FREE OF CHARGE, THERE IS NO WARRANTY FOR THE PROGRAM, TO THE EXTENT PERMITTED BY APPLICABLE LAW. EXCEPT WHEN OTHERWISE STATED IN WRITING THE COPYRIGHT HOLDERS AND/OR OTHER PARTIES PROVIDE THE PROGRAM "AS IS" WITHOUT WARRANTY OF ANY KIND, EITHER EXPRESSED OR IMPLIED, INCLUDING, BUT NOT LIMITED TO, THE IMPLIED WARRANTIES OF MERCHANTABILITY AND FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. THE ENTIRE RISK AS TO THE QUALITY AND PERFORMANCE OF THE PROGRAM IS WITH YOU. SHOULD THE PROGRAM PROVE DEFECTIVE, YOU ASSUME THE COST OF ALL NECESSARY SERVICING, REPAIR OR CORRECTION. 12. IN NO EVENT UNLESS REQUIRED BY APPLICABLE LAW OR AGREED TO IN WRITING WILL ANY COPYRIGHT HOLDER, OR ANY OTHER PARTY WHO MAY MODIFY AND/OR REDISTRIBUTE THE PROGRAM AS PERMITTED ABOVE, BE LIABLE TO YOU FOR DAMAGES, INCLUDING ANY GENERAL, SPECIAL, INCIDENTAL OR CONSEQUENTIAL DAMAGES ARISING OUT OF THE USE OR INABILITY TO USE THE PROGRAM (INCLUDING BUT NOT LIMITED TO LOSS OF DATA OR DATA BEING RENDERED INACCURATE OR LOSSES SUSTAINED BY YOU OR THIRD PARTIES OR A FAILURE OF THE PROGRAM TO OPERATE WITH ANY OTHER PROGRAMS), EVEN IF SUCH HOLDER OR OTHER PARTY HAS BEEN ADVISED OF THE POSSIBILITY OF SUCH DAMAGES. END OF TERMS AND CONDITIONS How to Apply These Terms to Your New Programs If you develop a new program, and you want it to be of the greatest possible use to the public, the best way to achieve this is to make it free software which everyone can redistribute and change under these terms. To do so, attach the following notices to the program. It is safest to attach them to the start of each source file to most effectively convey the exclusion of warranty; and each file should have at least the "copyright" line and a pointer to where the full notice is found. <one line to give the program's name and a brief idea of what it does.> Copyright (C) <year> <name of author> This program is free software; you can redistribute it and/or modify it under the terms of the GNU General Public License as published by the Free Software Foundation; either version 2 of the License, or (at your option) any later version. This program is distributed in the hope that it will be useful, but WITHOUT ANY WARRANTY; without even the implied warranty of MERCHANTABILITY or FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE. See the GNU General Public License for more details. You should have received a copy of the GNU General Public License along with this program; if not, write to the Free Software Foundation, Inc., 59 Temple Place, Suite 330, Boston, MA 02111-1307 USA Also add information on how to contact you by electronic and paper mail. If the program is interactive, make it output a short notice like this when it starts in an interactive mode: Gnomovision version 69, Copyright (C) year name of author Gnomovision comes with ABSOLUTELY NO WARRANTY; for details type `show w'. This is free software, and you are welcome to redistribute it under certain conditions; type `show c' for details. The hypothetical commands `show w' and `show c' should show the appropriate parts of the General Public License. Of course, the commands you use may be called something other than `show w' and `show c'; they could even be mouse-clicks or menu items--whatever suits your program. You should also get your employer (if you work as a programmer) or your school, if any, to sign a "copyright disclaimer" for the program, if necessary. Here is a sample; alter the names: Yoyodyne, Inc., hereby disclaims all copyright interest in the program `Gnomovision' (which makes passes at compilers) written by James Hacker. <signature of Ty Coon>, 1 April 1989 Ty Coon, President of Vice This General Public License does not permit incorporating your program into proprietary programs. If your program is a subroutine library, you may consider it more useful to permit linking proprietary applications with the library. If this is what you want to do, use the GNU Library General Public License instead of this License. ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������